Genç Osman Kimdir? Hayatı, Dönemi Önemli Siyasi Olayları, Öldürülmesi

0
Advertisement

Osmanlı padişahı Genç Osman döneminde olan olaylar nelerdir? Genç Osman neden ve nasıl öldürülmüştür? Genç Osman kimdir?

Genç Osman

Genç Osman

Genç Osman

Genç Osman, Osmanlı padişahı (İstanbul 1603 – ay. y. 1622) Padişahlık dönemi: 1618-1622. Babası I. Ahmet, annesi Mahfiruz Sultan’dır.

İyi bir eğitim gördü. Arapça ve Farsça öğrendi, şiirle uğraştı. 1618’de bir yıllık bir saltanattan sonra tahttan indirilen amcası I. Mustafa‘nın yerine Osmanlı tahtına çıkarıldı. İran cephesine gönderdiği ordu, Şah Abbas karşısında başarı kazanamadı. Ancak daha önceki çarpışmalarda büyük kayıplar veren iranlılar, Osmanlı Devleti ile barış yapmak için harekete geçtiler. Bunun üzerine 26 Eylül 1619’da Nasuh Paşa Antlaşması’na uygun bir antlaşma yapıldı. Antlaşmayla İranlılar her yıl 200 yük ipek ve 100 yük de değerli eşya göndermeyi kabul ettiler.

II. Osman Lehistan sınırında olay çıkaran Lehliler üzerine Hotin Seferi‘ni başlattı. Eylül 1620’de Yaş yakınlarında Lehistan kuvvetleri yenilgiye uğratıldı. Kırımlılardan Mirza Kandemir ile İskender Bey, ikinci Lehistan sorununa kesin bir çözüm bulabilmek için 1621’de ikinci kez Lehistan seferine çıktı. Hotin Kalesi’ne saldırı düzenledi, bazı tabyalar ele geçirildi, askerler yağmalamaya dalınca kesin sonuç elde edilemedi. Şiddetli yağmur ve askerlerin başıboşluğu, II. Osman’ın Hotin kuşatmasını kaldırmasına neden oldu, padişah barış önerisini kabul etti. Yapılan antlaşmayla Hotin’in Osmanlılara verilmesi kararlaştırıldı, ayrıca Lehler yılda 40 bin altın vermeyi kabul ettiler. Bu antlaşmadan sonra II. Osman büyük bir törenle İstanbul’a döndü (30 Aralık 1621).

Üç zafer şenliği yapılmasını buyurduğu halde, askerler seferden sonra aldıkları paraları az bularak olaylar çıkardılar. Orduda değişiklikler yapma gereğini duyan padişahın hacca gitmek bahanesiyle, Suriye’de yeni bir ordu kurup Yeniçeri Ocağı’nı kaldırmayı düşündüğünü söylemesi padişahın sert tutumunun hoşnutsuzluğu artırdığı sırada, Suriye hazırlıklarıyla Üsküdar’ daki girişimleri haber alınınca, olaylar çığırından çıktı.

Genç Osman

Genç Osman (II. Osman)

Genç Osman’ın Ölümü

Gelişmeler padişah-yeniçeri düşmanlığını artırdı. Şeyhülislam Esat Efendi’nin de padişahın hacca gitmesine karşı çıkan bir fetva vermesi üzerine olayların önü alınamadı. Kendisine yapılan öğütleri dinlemeyen II. Osman, 18 Mayıs 1622’de büyük bir ayaklanmayla karşı karşıya kaldı. Başta sipahiler olmak üzere, tüm ocakların katıldığı bu ayaklanmanın bastırılması için yapılan girişimler sonuç vermedi. Donanmanın da ayaklanmacılarla birlikte olması üzerine, II. Osman hacca gitmekten vazgeçtiğini açıkladı. Topkapı Sarayı’nın korunması için önlemler almaya başladı. Asiler I. Mustafa‘yı Orta Cami’ye getirerek padişah yapmaları kentte hızla yayıldı.

Advertisement

II. Osman’ın yandaşı devlet adamlarının evleri yağmalandı, ele geçirilenler öldürüldü. Sonunda asiler, II. Osman’ı padişah ve halife olarak görmek istemediklerini açıkladılar. I. Mustafa‘nın sadrazamlığa getirdiği Davut Paşa, II. Osman’ı bir pazar arabasıyla Yedikule’ ye götürdü. Yatsı namazı kılınıp asker dağıldıktan sonra, cebecibaşı yanındaki öteki cellatlarla birlikte II. Osman’ı kementle boğarak öldürdü. Cenazesi önce Topkapı Sarayı’na götürüldü, ertesi gün yapılan bir törenle de babası I. Ahmet‘in türbesine gömüldü.

II. OSMAN (GENÇ OSMAN) DÖNEMİNİN SİYASAL OLAYLARI (1618-1622)

Osmanlı-İran İlişkileri

İran’ın, Nasuh Paşa Antlaşması’na uymaması ve Osmanlı topraklarına saldırması üzerine Osmanlı-İran savaşları yeniden başladı.

Osmanlı ordusunun Serav’da pusuya düşürülerek yenilgiye uğratılması ve İranlıların barış teklif etmeleri üzerine antlaşma yapıldı.

Serav Antlaşması (1618)

İran, Nasuh Paşa Antlaşması’nın koşullarına uyacağını kabul etti.

Osmanlı-Lehistan İlişkileri’nin Bozulma Nedenleri

  1. Polonya sınırındaki Kazakların Osmanlı ülkesine saldırması ve Karadeniz kıyısındaki bölgeleri yağmalamaları
  2. Lehistan’ın, Osmanlı-Avusturya savaşlarında Avusturya’ya destek vermesi
  3. Lehistan’ın, Eflak, Erdel ve Boğdan’ın iç işlerine karışması
  4. Kırım Hanlarının Lehistan’a akınlar yapmaları

İskender Paşa’nın Leh-Boğdan kuvvetlerini Yaş civarında yenmesi üzerine, II. Osman, Lehlilerle savaşma isteğine kapıldı ve sefere çıktı. Hotin kuşatıldıysa da Lehlilerin güçlü savunması karşısında alınamadı. Lehistan’a karşı bir üstünlük sağlanamaması üzerine antlaşma yapıldı.

Genç Osman

Advertisement

Hotin Antlaşması (1621)

  1. Osmanlı ordusu sınırdan çekilecekti.
  2. Lehistan, Kırım Hanlığı’na her yıl vergi verecekti,
  3. Polonya, İstanbul’da sürekli bir elçi bulunduracaktı,
  4. Hotin Kalesi, Boğdan Voyvodalığı’na geri verilecekti,
  5. Kırımlılar ve Kazaklar karşılıklı akınlar yapmayacaklardı.
Önemi

Bu antlaşmayla, Boğdan’daki Osmanlı egemenliği güven altına alındı.

Genç Osman’ın Şehit Edilmesi

Hotin üzerine yapılan seferde, ordunun bozuklumu iyice anlaşılmış, bunun üzerine II. Osman Yeniçeri Ocağı’nı kaldırma kararına varmıştı. Genç Osman, hacca gitme bahanesiyle Suriye’ye gitmeyi, burada hazırlayacağı bir ordu ile İstanbul’a dönüp Yeniçeri Ocağı’nı kaldırmayı planlıyordu.

Padişahın bu amaçla hazırlıklar yapmaya başlaması üzerine Yeniçeriler ve Sipahiler ayaklandılar. Çıkan ayaklanma sonucu Genç Osman tahttan indirilerek öldürüldü (1622).

Genç Osman’ın öldürülmesinden sonra akli dengesi olmayan I. Mustafa tahta çıkarıldı. Valide sultan ve ocak ağalarının devlet işlerine karışması, çeşitli ayaklanmaların yaygınlaşması üzerine I. Mustafa, tahttan indirilerek IV. Murat başa geçirildi.


Leave A Reply