Geometri Tarihi (Kısaca)

0
Advertisement

Geometri nedir ve neyi inceler? Geometrinin tarihçesi, gelişmesi nasıl olmuştur? Geometri tarihi hakkında bilgi.

Geometri ve Tarihi

Geometri; nokta, çizgi, açı, yüzey ve cisimlerin birbirleriyle ilişkilerini, ölçümlerini, özelliklerini inceleyen matematik dalıdır.

Geometriyle ilk ilgilenen bilim adamlarının başında Eski Yunan filozofu ve matematikçisi Thales (İÖ 640-547) gelir. Kendi adıyla anılan önermeden yararlanarak ölçülemeyen yüksekliklerin ölçümünü sağlayıcı gelişmeyi buldu. Thales‘i, Pythagoras (M.Ö. 6. yüzyıl) izledi. Pythagoras ve izleyicileri noktanın bölünmezliğini ileri sürüp bir doğrunun peşpeşe sıralanmış noktalardan oluştuğunu ileriye sürdüler. Platon‘un etkisiyle geometri Akademi’de ele alındı. İÖ 3. yüzyılda İskenderiyeli Eukleides’in yazdığı Elemanlar, geometrinin sistemler biçiminde kesin oluşumunu sağladı. Pythagoras’ın izleyicileri İskenderiye Okulu çevresinde geometrinin gelişimine katkıda bulundularsa da aritmetik ve cebirin soyutlanmasıyla analitik geometrinin doğması üzerine geometri önemini yitirdi.

Bu arada İslâm dünyası, özellikle Abbasiler döneminde Eukleies’in Elemanlarının Arapçaya çevrilmesiyle oldukça başarı sağladı. Avrupa’da geometrinin yeniden bağımsız olarak ele alınması Rönesans ile gerçekleşti. Descartes 1637’de yayımladığı Geometri adlı eserinde cebir yönteminin geometri sorunlarının çözümünde yeterli olduğunu ileriye sürdüyse de, geometrinin asıl gelişimi 18. yüzyılda gerçekleşti. Rahip Sacheri, le Gendre (1752-1833), Lambert (1728-1777) ve 19. yüzyılda Alman Gauss, Eukleides’in paraleller postulatının ilk eleştiricileri oldu. Sonraki yıllarda Far-kas Bolyai (1775-1856) ve Nikolay Lobacevski’nin (1792-1856) katkılarıyla Eukleides’in koyduğu sistemler dışında yeni bir geometrinin kurulabileceği anlaşıldı. Böylece hiperbolik geometri doğdu.

Bu alanda Bernhard Riemann’ın (1826-1866) katkıları vardır. Günümüzde geometri tarih içindeki tüm gelişimleri bünyesinde alarak geniş bir araştırma alanım kapsamaktadır. Geometri; Analitik geometri, diferansiyel geometri, Eukleides geometrisi, projektif geometri, tasarı geometri. Eukleides dışı geometri diye bölümlere ayrılır.

Advertisement

Leave A Reply