Giresun ilinin tarihi, tarihçesi, tarihi önemi. Giresun ilinde bulunan tarihi mekanlar, gezilecek yerleri ile ilgili bilgi.
Giresun Tarihçesi – Tarihi Yerleri
Hitit kaynaklarında Giresun yöresinin adı Azzi ülkesi olarak geçer. Yöre, İÖ 7. yüzyılda Miletoslu kolonicilerin yerleşmesine sahne oldu. Önceleri Koerades diye anılan, sonraları adı Kerasos olan yerleşme, bugünkü Giresun yakınlarındaydı. İÖ 500’lerde Pers egemenliğine giren yöre, İÖ 330′ da Büyük İskender’in Persleri yenmesiyle kurulan Kappadokya “Krallığı içinde kaldıysa da, İÖ 323’te Makedonyalıların, İÖ 200’lerde ise Pontos Krallığı’nın egemenlik alanına girdi.
İÖ 185-169’da Pontos Kralı Pharnakes Kerasos’u aldıysa da kent yıkıldığı için yerine Prahnakeia adıyla yeni bir kent kurdurdu. Pontos Krallığı İS 18’de kesin olarak Roma’ya bağlandı. İS 395’te Roma’nın ikiye ayrılmasıyla Doğu Roma İmparatorluğu sınırları içinde kaldı. 1204’te kurulan Latin İmparatorluğu nedeniyle İstanbul’dan kaçan Komnenosların kurduğu Trabzon Rum İmparatorluğu’na bağlandı. 1340’larda Cenevizlilerin etki alanına Giresun, Trabzon Rum İmparatorluğu’nun denetimi altındaydı.
Anadolu Selçuklu Devleti yıkıldıktan sonra Beylikler döneminde Kadı Burhanettin’in eline geçen Giresun ve çevresi, 1398’de Yıldırım Bayezit‘in Anadolu’da denetimi sağlamak için çıktığı seferde Osmanlı etki alanına girdi. 1461’de Fatih Sultan Mehmet‘in Trabzon Rum İmparatorluğu üzerine yaptığı seferle kesin olarak Osmanlı topraklarına katıldı. 1918’de Gönüllü Giresun Birliği, Ruslara karşı kenti savundu. Müterake döneminde bölgede eski Pontus Devleti’ni yaratmak isteyen Rum azınlığın merkezi durumunda olan Giresun, Topal Osman Ağa başkanlığında örgütlendi; Giresun Muhafazai Hukuk-u Milliye örgütü kısa zamanda güçlenerek ayrılıkçı azınlık hareketini bastırdı. Atatürk’ün ilk muhafız komutanlığına getirilen Topal Osman da birliğiyle, Ankara’ya gitti. Giresun, Cumhuriyet’in ilanıyla birlikte ilk konumunu kazandı.
Tarihi Eserler:
Giresun’da, Türklerden önceki döneme ilişkin tarihsel eser yok denecek kadar azdır. Pontos Kralı I. Prahnakes’in yaptırdığı Giresun Kalesi bu dönemin en önemli eseridir. Kalenin günümüze ulaşan bölümleri çok azdır ve kaba taşlardan örülmüştür.
Türklerin Anadolu’ya girişlerinden sonra Giresun’da yapılan ve günümüze onarımlarla ulaşan en eski eser Hacı Hüseyin Camisi’dir. Çobanoğlu Hacı Hüseyin tarafından 1594’te; bir başka eski yapı da Hacı Mikad Ağa tarafından 1661’de yaptırılmıştır. Fatih Sultan Mehmet’in uçbeylerinden Seyyit Vakkas için 19. yüzyılda yaptırılan Seyyit Vakkas Türbesi kentin önemli yapılarındandır. 1830’da yaptırılan Kale Camisi bir başka dikkate değer yapıdır. Giresun Kalesi içinde bulunan Topal Osman Ağa Mezarı, Kurtuluş Savaşı gazilerinden Yarbay Topal Osman için yapılmış bir anıt mezardır.
