Girolamo Savonarola kimdir? İtalyan bir din adamı olan Girolamo Savonarola’nın hayatı, biyografisi ve hakkında bilinen tarihi gerçekler.
Girolamo Savonarola (Kaynak : wikipedia.org)
Girolamo Savonarola; İtalyan din adamı (Ferrara, 1452 – Floransa, 1498 ). Padova kökenli ailesi, doğumundan az önce Ferrara’ya yerleşmiş olan Girolamo Savonarola, Padova Üniversitesinde hekimlik yapan ve Kutsal Kitap’tan kaynaklanan çok katı fikirleri bulunan dedesinden derin bir biçimde etkilendi.
Ciddi bir öğrenim gördü ama 1475’te birdenbire ailesi ve yaşadığı kentle bağlarını kopararak Bologna’da Dominiken’lerin arasına katıldı. Çok katı bir gözetim altında tutulan bu manastırda, kendini vaaz ve din dersleri vermek üzere hazırladı. 1482’de Floransa yolunu tuttu ve buradaki San Marco Manastırı’nda Kutsal Kitap okutmanı oldu. Bir yolculuk dönemi (1487-1490) dışında ölene kadar bu manstırda yaşadı.
Savonarola verdiği vaazlarla başlangıçta pek başarılı olamadı. Bununla birlikte yaşamının sonuna kadar verecei bütün vaazların temelini oluşturan üç önerisini açıklamaya başladı:
- İtalya cezalandırılmalıdır.
- Kilise yeniden düzenlenmelidir.
- Bu işler pek yakında gerçekleşecektir.
Savonarola, 1490’da daha önce tanışmış olduğu yeni eflatuncu mistik felsefeci Pico della Mirandola’nın girişimi üstüne Lorenzo de Medici tarafından Floransa’ya çağrıldı, San Marco’da ki görevini yendien üstlendi. Floransa’da vaazlar vererek dindarlığın erdemleri üstüne yapıtlar yayımladı.
İtalyanların tartışageldikleri güç koşullar (lorenzo de Medici’nin 1492’de ölümü, kardinal Rodrigo Borgia’nın Alexander VI adıyla Papa olması) söylevlerinin temel konusunu oluşturdu. Gerçekte daha çok soyluların ve Kilise’nin çürümesine Floransa skandallarına karşı saldırılarda bulunuyordu. Yalnızca geleneklerdeki sapkınlıkları değil Medici ailesinin katı yönetimini de kınıyordu. 1491’de San Marco Manastırı’nın başrahibi olan Savonarola aynı konularda vaazlar vermeye devam etti. Yanlış yönetenlerin cezalandırılmalarını ve Kilise’nin yeniden biçimlendirilmesi görüşlerini sürekli olarak savundu. Bir yandan da daha geniş bir özgürlük kazanabilmek adına Toscana’da özerk bir Dominiken topluluğu oluşturmaya çabaladı.
1494’te Charles VIII’in kuvvetlerinin İtalya’ya girmesi, Savonarola’nın sözünü ettiği cezalandırmanın başladığının habercisiydi. Medici ailesinin kaçışı yerini töreleri düzeltmek isteyen Savonarola’nın önderliğindeki bir cumhuriyete bıraktı. Savonarola, İsa’yı Floransa’nın tek hakimi olarak ilan ettikten sonra vaazlarıyla kent halkının düşüncelerinin doğrultusunu tümüyle değiştirdi. Oyunları ve şenlikleri yasaklattı. Ahlaka aykırı davranışlara ve tefeciliğe karşı mücadeleye başladı. Bazı sanat yapıtlarını ve değerli eşyaları halka yaktırttı (Boticelli bile kendi tablolarını yaktı). Çocukları ve gençleri askeri bir düzene soktu. Jurnalciliği yönetimin olağan bir aracı olarak kullanmaya başladı.
Papaya Karşı Mücadele
Savonarola aynı zamanda papa Alexander VI’ya saldırıyor ve Fransa kralı Charles VIII’ü kandırarak papayı görevden alma yetkisi olan bir piskoposlar kurulu toplattırmaya çalışıyordu. Charles VIII, 1495’ten başlayarak İtalya’dan çekilince, Papa gizlenen Savonarola’yı Roma’ya çağırdı. 1495 sonunda da hocalık ve vaizlik görevlerini askıya aldı. Bu arada Papanın, kente giriş-çıkışı yasaklayan bir kararname çıkartacağı söylentileri üstüne Floransa’da da Savonarola’ya karşı bir direniş belirmeye başladı. Çünkü böyle bir yasaklama kentin ticari yaşamı üstünde korkunç sonuçlar doğurabilirdi. Papa, Medici ailesini Floransa’ya yeniden sokma çabasında başarısızlığa uğrarken Savonarola 1497’de afaroz edildi.
Bununla birlikte, 1498’in şubatında yeniden vaaz vermeye başlayan Savonarola Papalığın kendisine karşı almış olduğu karara şiddetle karşı çıktı. Bir yandan da Avrupa’da ki hükümdarlara Alexander VI’yı görevden alacak bir psikoposlar kurulu toplamaları için mektuplar yazdı. Ama kente yöneltilen yasaklama tehdidi karşısında burjuvazi halkın sevgisini de iyiden iyiye yitiren Savonarola’yı kesin olarak yalnız bıraktı. Nisan 1498’de Savonarola tutuklandı ve işkenceye alındı. Önce sözlerini geriye aldı, sonra yeniden direnmeye başlayınca iki Dominiken arkadaşı ile birlikte ölüme mahkum edildi. 23 Mayıs 1498’de Floransa’da asıldı ve cesedi yakıldı. Külleri Arno ırmağına atıldı.
