Gölge Etme Başka İhsan İstemem sözü kime aittir, neden söylenmiştir, ne anlama gelir? Gölge Etme Başka İhsan İstemem hikayesi.
Arka resim kaynak: pixabay.com
Gölge Etme Başka İhsan İstemem
Yunan düşünür Diyojen‘e göre insanın en güzel tarafı nefsine hâkim olabilmesidir. Bu düşünceye sahip olan Diyojen hayatını bir fıçı içinde geçirir, bayat ekmek yer ve ayakkabısız gezermiş. Diyojen, bu şekilde yaşamakla nefsine hâkim olduğuna inanırmış.
Büyük İskender namındaki kral, bir gün Diyojen’e rastlar. Bir kral olarak saygı görmeyi bekler. Diyojen oralı bile olmayınca: “Galiba beni tanımadı.” diye düşünerek kendini tanıtır. Ünlü düşünür yerinden bile kıpırdamaz ve “Ben de Diyojen.” der.
Büyük İskender, böbürlenerek:
— Dile benden ne dilersen, der.
Diyojen gayet rahat bir şekilde:
— Gölge etme, başka ihsan istemem, diye cevap verir.
Gururu kırılan kral bu sözlerin açıklanmasını ister. Diyojen şöyle bir açıklama yapar:
— Sen, benim esirimin esirisin. Bu durumda bana neyi verebilirsin ki!
İskender’in bunu da anlayamayacağını bildiği için biraz daha açıklama yapma gereği duyar. Diyojen:
— Ben nefsimi kendime esir etmişim. Görüyorum ki sen ise nefsine esir olmuşsun. Bütün hayatın, nefsinin isteklerini yerine getirmekle geçiyor.
Kral bu büyük sözlerin karşısında derin derin düşünür. Diyojen’in bu sözü ise unutulmamak üzere tarihe geçer. Bu söz, “Bir fayda beklemiyorum, zararın dokunmasın yeter.” anlamına gelmektedir.
Anlamı;
Bu deyim, “Zarar verme yeter, iyiliğin senin olsun” mânâsında kullanılır.
Hikayesi;
Meşhur halk filozofu Diyojen, Büyük İskender devrinde yaşamıştır. Dünyada hiçbir şeye değer vermemiş, ne mal ne mülk edinmemiştir. Bir rivayete göre, yan yatmış büyükçe bir fıçının içinde hayatını sürdürmüştür. Esprileri, nükteli sözleriyle hem sevilmiş, hem de çok meşhur olmuştur. Öyle ki, şöhreti İmparator Büyük İskender’in bile kulağına ulaşmış ve o da merak edip, bu garip filozofun ziyaretine gitmiştir.
İskender, Diyojen’in gariban hâline üzülmüş olacak ki, bu zavallıya bir hayrımız dokunsun diyerek, “dile benden ne dilersen,” demiş.
Diyojen, yardımcılarıyla başında dikilmiş duran İskender’e muhtemelen fıçısının içinden bakmış ve: “Gölge etme, başka ihsan (iyilik) istemem” deyivermiş.
