Ülkeler Rehberi Guatemala – Guatemala ile ilgili bilgi, başkenti, ekonomisi, bayrağı, komşuları, coğrafi konumu hakkında bilgi
Kaynak: pixabay.com
Guatemala;
- Yüzölçümü: 108.886 km2.
- Başkenti: Guatemala City.
- Dil: İspanyolca (resmi), Keça lehçeleri.
- Din: Hristiyan (% 80 Katolik, % 19 Protestan), % 1 doğal dinler.
- Para birimi: 1 quetzal =100 centavo.
- Başlıca kentleri: Quezaltenango, Escuintla, Mazetenango, Puerto Barrios, Retalhuleu, Chiquimula.
Orta Amerika’da devlettir. Panama Kıstası’nın kuzeyinde, Kuzey ve Güney Amerika kıtalarını birleştiren dar bir kara parçası üzerinde yer alan ülke, güneyden Büyük Okyanus, doğudan Karaib Denizi ve Honduras, kuzey ve batıdan Meksika, güneydoğudan El Salvador, kuzeydoğudan Belize ile çevrilidir.
Yüzey Şekilleri:
Doğudan batıya uzanan bir sıradağın ikiye böldüğü ülke topraklarını, güneyden kıyı ovalan kuzeyden tropikal ormanlar kuşatır. Yüzölçümünün 2/3’ünü kaplayan Sierra Madre’ler derin kanyonlarla kesilmiş volkanik ve tortul kayalarla örtülüdür. Karaib Denizi’ne dökülen Motagna Irmağı’nın vadisi, dağlık bölgeyi, kuzey ve güney katlarına ayırır. Büyük Okyanus’a koşut bir biçimde uzanan sıradağlar, çoğu sönmüş 30’u aşkın yanardağ doruğunu barındırır. Geniş killi toprakların uzandığı bu alan, ırmak ağından yoksun bir göller bölgesiyle kaplıdır. Atitlan ve Amatitlan bu göllerin başlıcalarıdır. Bu bölge dışında doğan ve Meksika ile doğal sınır yaratan El Usumacinta Irmağı ve kolu El Rio de la Pasion batıdan geçer. Yüksekliğin 4.000 m’yi aştığı dağlık kesimin en yüksek noktası Tajumulco Yanardağı’dır (4.220 m). Dağlık bölgenin kuzey kenarında yüksekliği 3.500 m’yi bulan Alto Cuchumatane uzanır. Doğuya gidildikçe Santa Sıradağları’nın ötesinde ıssız tropikal orman bölgesi Peten yer alır. Meksika’ daki Yucatan platformunun uzantısı olan Peten, ülkenin yarısını kaplayan geniş bir düzlüktür. Guatemala’yı boydan boya yaran sıradağlar kütlesinin yamaçlarındaki yüksek ovalar, güneyde dikine alçalarak Büyük Okyanus kıyı ovasıyla birleşir. 20-60 km genişliğindeki kıyı ovası alüvyonlu topraklar ve yanardağ tortullarından oluşur. Kıyıların düz oluşu nedeniyle burada doğal liman bulunmaz. Guatemala’nın en verimli toprakları bu bölgededir.
İklimi ve Bitki Örtüsü:
Ekvator kuşağı içinde kalan ülkede, dağların yükselti farkları iklime değişik özellikler kazandırır. Sıcak ve nemli kıyı bölgelerinde yıllık ortalama sıcaklık 25°-30°’dir. Yükselti arttıkça sıcaklık düşer ve yağış oram artar. Mayıs-ekim aylarında yağmur alan kıyı eteğinde 500-1.500 mm arasında değişen yıllık yağış tutarı, dağ eteği boyunca yükseklik çoğaldıkça 2.500 mm’ye ulaşır. Bütün yıl sürekli yağış alan kuzey merkezinde (kıyıda 2.000 mm, iç kesimlerde 5.000 mm) çok yüksek sıcaklıklar da görülebilir. Dağlık bölgenin doğu kesiminde yan tropikal-tropikal, batı kesiminde ılıman bir iklim gözlenir. Bazı küçük iç havzalarda yarı çöl iklimine benzer kurak yöreler vardır.
Kaynak: pixabay.com
Kuzeyde ormanlar çam, meşe, sedir, kauçuk, vb. ağaçlar; az yağışlı bölgeler savanlar; kıyılarda bazı kesimler mangrovlarla örtülüdür. Güneyde yağışların arttığı alanlarda savanlar muson ormanına dönüşür. Tarıma elverişli topraklarda pamuk, pirinç, kahve, şeker ve tropikal meyveler yetiştirilir. Maymun pikari, jaguar, puma, doğal hayvanlar sayılabilir.
Toplum Yapısı:
Halkın % 60’ı Kızılderili, % 30’u melezdir. Zenciler, Zambolar, Beyazlar nüfusun geri kalan bölümünü oluşturur. Amerika’nın keşfinden önce bölgede yaşayan Mayalar ve Keçaların soyundan gelen Kızılderililer, dağlık bölgelerde kendilerine özgü bir yaşam sürerler. Batı geleneklerini benimsemiş Ladinolar (Kızılderili, Avrupalı melezleri), Avrupalılara özgü yaşam biçimine uyum sağlamışlardır. Azınlıklardan Zenciler Karaib, Mulatlar (Beyaz-Siyah melezi) Büyük Okyanus kıyılarından toplanmıştır.
Kaynak: pixabay.com
Ekonomisi:
Orta Amerika’nın en gelişmiş endüstri üretimine sahip olmakla birlikte temelde bir tarım ülkesi özelliğini koruyan Guatemala’da işgücünün % 55’i tarım, ormancılık ve balıkçılık, % 17’si endüstri sektörlerinde istihdam edilir.
Tarım: Guatemala, Orta Amerika’nın ikinci büyük kahve üreticisidir. Şekerkamışı, tahıllar, muz ve turunçgiller, pamuk, baklagiller, öteki başlıca tarımsal ürünlerdir. Ayrıca sakız mayası üretimi de (Meksika’dan sonra ikinci büyük üretici) önemlidir.
Hayvancılık: Sığır, koyun, domuz, kümes hayvanları, at, başlıca hayvan varlığını oluşturur. Yıllık 2.4 milyon tonluk balık ve kabukluların % 22’si iç sulardan sağlanmaktadır.
Endüstri: Endüstri etkinlikleri, öteki Orta Amerika ülkelerine oranla çeşitlilik gösterir: İşlenmiş besin ürünleri, dokuma, kauçuk, kâğıt, kimya, metal eşya, ilaç sigara, çeşitli araçlar, mobilya, plastik, çimento, petrol arıtma, maden ergitme.
Doğal Kaynaklar: En önemli doğal kaynaklar, nikel ve petroldür. 1974 ve 1975’te Rubelstanto ve Batı Chiaja bölgelerinde bulunan zengin rezervlerden, günde 6.600 varil petrol üretilir. Üretilen ham petrol, Alta Verapaz-Santo Thomas Castillo Boru Hattı ile kıyıya ulaştırılır. İzabel Gölü yalanlarında 30 milyon ton rezervli nikel yatakları vardır. Chalal el Estor’da da yeni nikel yatakları bulundu. Antimon, çinko, kurşun, az miktarda tungsten, gümüş, bakır, kadmiyum, öteki başlıca doğal kaynaklardır. Başta mahun olmak üzere, ticari değer taşıyan orman ürünleri üretimi 11 milyon m3’tür.
