Gut Hastaları Nasıl Beslenmelidir? Gut Hastaları İçin Diyet Listesi

Gut nasıl bir hastalıktır? Gut hastalığını tetikleyen faktörler nelerdir? Gut hastaları nasıl beslenmelidir? Örnek diyet listesi…

Gut hastalığı nedir?

Gut hastalığı, bir eklem ve romatizma rahatsızlığı olup ürik asit dediğimiz maddenin eklem bölgelerinde birikmesiyle meydana gelmektedir. Ürik asit, vücutta yaşanan pek çok kimyasal tepkimelerden sonra meydana gelir ve biriken bu ürik asitler eklemlere doluşarak eklemlerin iltihaplanmasına sebep olur. Kandaki bu ürik asit miktarının yükselmesinden dolayı gut hastalığı meydana gelmektedir.

Vücutta biriken ürik asit miktarı ne kadar çok olursa; kalpte, böbreklerde, dolaşım sisteminde ve damarlarda o kadar fazla hastalık görülme riski artmaktadır. Romatizmal hastalıkların içerisinde en şiddetli ağrıları içeren hastalık gut hastalığıdır. En sık ayak baş parmağında gözlemlenmektedir. Gut hastalığına sebep olan üriklerin kanda fazlalaşmasının sebebi, bu ürikleri meydana getirebilecek besinlerle sıklıkla beslenmek ve böbreklerin bu ürikleri süzmesi için yeterli olarak çalışamamasıdır.

Sınır aşıldığında, ürik asitler kristalleşen bir yapıya bürünürler ve adeta cam kırığı ya da iğne gibi bir batma acısı yaratırlar. Ki bu da az önce değindiğimiz gibi son derece ağrılı bir süreç geçirilmesi demektir. Gut hastalığı tür olarak iki farklı şekle ayrılmıştır. İlk olarak genetikten kaynaklı, ailede önceden görülen gut hastalığına yakalanmaktır. İkinci şekil ise uzun süreçlerde kullanılan ilaçların gut hastalığına sebep olması, yani başka bir hastalığın gut hastalığını tetiklemesidir. Gut hastalığı genelde %95 oranında erkeklerde görülür. 40 yaş ve üzeri erkeklerin bu hastalığa sıklıkla yakalandığı kayıtlara geçmiştir. Kadınlarda ise nadir görülmesiyle birlikte görüldüğü kadınların menopoz sürecinden geçtikleri dikkatleri çekmektedir.

Gut hastalığına sebep olan etmenler

• Beslenme alışkanlıklarının çok yanlış olması
• Obezite
• Çok fazla alkol kullanımı
• Ailede gut hastalığı geçirmiş birinin varlığı
• Sürekli kızarmış besinler tüketmek
• Vücudun ihtiyaç duyduğu miktarda su içmemek

Gut hastalığı tedavisi

Gut hastalığının en büyük tetikleyicisi fazla kilolar ve yanlış beslenme alışkanlıklarıdır. Öncelikle sağlıklı bir şekilde kilo vermeye yardımcı bir diyet uygulanmalı, yiyecek tercihlerinde asla kavrulmuş ya da kızartılmış ürünler tercih edilmemelidir. Bunun sebebi herhangi bir ürünün ısıl işlemden geçtikten sonra E vitamini kaybına uğramasıdır. Bu durum da ürik iltihaplanmanın çoğalmasını sağlar. Daha sonrasında yapılacak bu diyetlerde asla ”şok diyet” içerikleri kullanılmamalı, çok düşük kalorili diyetlerin vücutta kas ve protein yıkımı yaratacağını ve böylelikle ürik asitlerin seviyelerinin artacağı unutulmamalıdır. Diyetler mutlaka bağışıklık sistemini güçlendirecek şekilde olmalı, bol miktarda C vitaminiyle beslenilmeli ve yeşil yapraklı sebzelerin tüketilmesine ağırlık verilmelidir.

Gut hastalığında beslenme

• Hastalığın atak evrelerinde balık ve beyaz et tüketimi kısıtlanmalıdır.
• Normal hastalık evresinde günlük 60 gramı geçmeyecek şekilde balık ya da beyaz et tüketilmelidir.
• Yüksek miktarda pürin içeren yiyeceklerin yenmesi kısıtlama altına alınmalıdır.
• Yumurta, süt ve peynir gibi protein kaynaklı gıdaların tüketilmesine ağırlık verilmelidir.
• Yağlı gıdalardan mümkün olduğunca uzak durulmalıdır. Yağlı besinler böbreklerde ürik asitlerin yok edilmesini yavaşlattığından dolayı, günlük alınacak yağ oranı en fazla %25 seviyelerinde olmalıdır.
• Vücutta sürekli ürik asit birikmesinden ötürü idrarın kimyasal yapısını alkali hale getirmeye yardımcı meyveler ve sebzeler tüketilerek bu fazlalık olan ürik asitlerin çözülmesi sağlanmalıdır.
• Alkol gibi içecekler ürik asitlerin çoğalmasına neden olduğu için asla tüketilmemeli; bunun yerine bitki çayları, siyah çay ya da kahve tüketilmelidir.
• Mümkün olduğunca su içilmeli, suyun ürik asit kristallerini atma imkanından yararlanılmalıdır.
• Gut hastalığı için tüketilmesi gereken en yararlı besinlerden bazıları şunlardır; karnabahar, ıspanak, mantar, bezelye, nohut, bulgur, mercimek, erişte, şehriye, pirinç, maydanoz, nane, limon vb.
• Tüketilmesinde dikkat edilmesi gereken besinler ise; patates kızartması, yağda yumurta, her türlü sakatat, mayalı yiyecekler, kepekli ürünler ve tam yağlı peynirlerdir.

James Gillray tarafından Gut hastalığı için 1799 yılında çizilmiş bir karikatür

Gut hastalığı diyet listesi

Kahvaltı : 1 ya da 2 dilim beyaz ekmek (ince dilimlenmiş olması gereklidir), 2 kibrit kutusu büyüklüğünde beyaz peynir (mutlaka yağsız olmalıdır), domates, biber ve salatalık, 1 bardak miktarında süt (mutlaka az yağlı olmalıdır; bunların dışında isterseniz de en fazla 5 adet zeytin yiyebilirsiniz.

Ara Öğün : 1 adet meyve (C vitamini açısından yüksek bir meyve olması tercih edilmelidir)

Öğle Yemeği : En fazla 60 gramlık bir tavuk eti (kesinlikle yağda kızartılmamalı), 6 yemek kaşığı miktarında sebze yemeği ( patlıcan, fasulye ya da kabak gibi sebzelerden yapılmalı), 2 dilim ekmek (ince dilim olmak şartıyla) ve ya 6 kaşık pilav, 1 su bardağı yoğurt (az yağlı yoğurtlardan tercih edilmeli)

Ara Öğün : 1 adet meyve ve yanında 2 adet grissini

Akşam Yemeği : 6 yemek kaşığı miktarında sebze yemeği , 1 dilim ince dilimlenmiş ekmek veya 1 kase çorba (baklagil ürünlerini içermemesi gereklidir), 1 kase salata ve 1 kase cacık (az yağlı yoğurttan yapılmalıdır)