Büyük Türk tasavvuf adamı olan Hacı Bayram Veli’nin hayatı hakkında kısa ve genel bilgilerin yer aldığı yazımız.
HACI BAYRAM VELİ (Ölümü: 1430), Büyük bir Türk tasavvuf adamıdır. Bayrami tarikatının kurucusudur. Ankara’nın Solfasol köyünde doğdu. Asıl adı Numan, babasının adı Ahmet’tir. Öğrenimini bitirip Ankara’da Melike-Hatun Medresesi’ne müderris oldu. Osmanoğulları tarafından saygı gördü. Ankara’da öldü, oraya gömüldü. Türkçe güzel şiirler yazmıştır; bunların yalnız birinde aruz kullanmıştık.
Bayrami tarikatı, Nakşibendî ve Safevî tarikatlerinin karışımıdır. Sonradan Akşemsettin tarafından Şemsîye, Bursalı Ömer Dede tarafından da Melâmîye kollarına ayrılmıştır; bunların her ikisi de Hacı Bayram’ın öğrencisidir.
HACI BAYRAM’DAN BİR İLAHI
N’oldu bu gönlüm n’oldu bu gönlüm
Derd-u gamınla doldu bu gönlüm
Yandı bu gönlüm yandı bu gönlüm
Yanmada derman buldu bu gönlüm
Gerçi ki yandı gerçeğe yandı
Rengine aşkın cümle boyandı
Kendide buldu kendide buldu
Matlabını hoş buldu bu gönlüm
«El-fakru fahri el-fakru fahrî» (*)
Demedi mi o âlemler fahri
Fahrini zikrin fahrini zikrin
Mahv-u fenada buldu bu gönlüm
Bayramı imdi Bayrami imdi
Bayram edersin yâr ile şimdi
Hamd-u senalar hamd-u senalar
Yâr ile bayram kıldı bu gönlüm
(*) “Fakirlik iftiharımdır” (Hadis-i şerif)
