Haçlı Seferleri Nedenleri ve Sonuçları

6
Advertisement

Haçlı Seferleri kaç adettir? Kimler arasında ve ne zaman gerçekleşmiş, nedenleri ve sonuçları nelerdir? Önemi ve hakkında bilgi.

Haçlı Seferleri Nedenleri ve Sonuçları

HAÇLI SEFERLERİ, 1096 – 1270 arasında 174 yıl içinde Hristiyanların Müslümanlar’a karşı açtıkları 8 askeri seferin hepsine birden verilen addır. Haçlı savaşları dünya tarihinin en önemli olaylarındandır.

XI. yüzyılda Avrupa pek geri bir durumdaydı, ekonomi bakımından Doğu’ya muhtaç bulunuyordu. Para yerine geçen altın, gümüş, elmas gibi değerli maddeler, Batı’da tükenmek derecelerini bulmuştu. En önemli ilkel maddeleri, sanayi ürünlerini tekeline alan, dünya deniz ticaretine hâkim olan Müslümanlar, yavaş yavaş Avrupa’yı sömürüyorlardı. Değerli madenler gittikçe Müslüman devletlerin elinde birikiyordu. O çağlarda İspanya’nın, Portekiz’in büyük bölümü Araplar’ın elindeydi; Akdeniz, Hint Okyanusu ticareti de hemen onların egemenliği altındaydı.

XI. yüzyılın üçüncü çeyreğinde Selçuklu hanedanının idaresindeki Türkler’in Orta Asya’dan Yakın Doğu’ya inmeleriyle durum kökünden değişti. Yakın Doğu ile Doğu Arap âlemi, Türk idaresi altına düştü. Dünyanın en kudretli, en büyük devletini kuran Selçuklu Türkleri, bununla kalmadılar; Hristiyan âleminin en kudretli, en zengin devleti olan Doğu Roma İmparatorluğu’nu da yüzyıllardan beri yerleşmiş olduğu topraklardan sürdüler. 1071’de Doğu Anadolu’da Bizans ordusunu yok eden Türkler, 20 yıl sonra İznik’te. İzmir’de, Üsküdar önlerindeydiler. Hatta Anadolu Selçuklu dalının başkenti İznik’ti.

Bu başdöndürücü ilerleme, zaten boğulma halinde olan Avrupa’da büyük telaş yarattı. İspanya’da Avrupa’nın boğazı sıkılmış gibiydi. Avrupa’nın en medeni, en ileri devleti olan Bizans’ın bile Türkler’in karşısında tutunamayıp Doğu Avrupa kapılarını onlara karşı açık bırakması, Avrupa’nın sonu demekti. İstanbul’un düşmesine engel olmak gerekti.

O çağ din düşüncesinin milliyet düşüncesine üstün olduğu çağdı. Kudretli Türkler’e karşı birleşme çağırışı, ancak Hristiyan dinini ileri sürerek kabil olabilirdi. Uzun zamandan beri bütün Hristiyan devletlerini birleştirip kutsal Kudüs’ü «dinsiz Türkler’in» elinden almak için Papalık büyük bir faaliyete girişti. Bunu Papa II. Urbanus başardı.

Advertisement
Seferlerin Tarihi ve Süresi
Birinci Haçlı Seferi (1096-1099)

Pierre l’Ermite adındaki basit bir rahip, Avrupa’yı dolaşarak, hayatından bıkmış fakir halkı ayaklandırdı, onların gözleri önüne zengin Doğu ülkelerinin hayalini serdi. Büyük heyecan yaratıldı; büyük kitleler toplandı. Sayısı bir milyona varan bir kalabalık Anadolu’ ya geçtiyse de Selçuklu Türkleri tarafından derhal yok edildi. Bunun üzerine, bu işin ancak düzenli askeri birliklerle başarılabileceği anlaşıldı.

Ertesi yıl (1097) büyük askeri kuvvetlerle Bizans’a gelerek Bizans kuvvetleriyle birleşen Haçlılar, pek önemli İznik kalesini çok çetin savaşlardan sonra Türkler’den aldılar. Anadolu’yu geçen, Türkler’in çete savaşlarıyla eriyen Haçlılar, Antakya’yı da aldılar. 1099’da Kudüs önlerine geldiler. Şehri ele geçirip Müslümanlar’ı tamamen boğazladılar. Bu en başarılı Birinci Haçlı Seferi böylece bitmiş oldu.

İkinci Haçlı Seferi (1147- 1149)

Türkler’in Urfa’yı Haçlılar’dan geri alması üzerine Almanya ve Fransa tarafından düzenlendi. Anadolu’da Türkler tarafından iyice ezilen Haçlılar, Şam önlerinde yeniden büyük bir bozguna uğratılarak geri atıldılar.

Üçüncü Haçlı Seferi (1189 – 1192)

Pek ünlüdür. 1187’de Sultan Salahattin Eyyubi’nin Hıttin’de Haçlılar’ı bozup Kudüs’ü almak suretiyle tarihin akışını değiştirmesi Avrupa’yı yeni bir sefer düzenlemek zorunda bıraktı. Almanya imparatoru Friedrich Barbarossa, Fransa Kralı Philippe Auguste, İngiltere Kralı Arslan Yürekli Richard’ın idaresindeki Haçlılar, Doğu’ya doğru yola çıktılar. Büyük Alman imparatoru, Güney Anadolu’da Göksu Irmağını geçerken boğularak öldü. Seferin idaresi, aralarında çekişen İngiltere ve Fransa krallarına kaldı. Kıbrıs’ı Bizans’tan alan İngilizler, Fransızlar gibi hiçbir başarı gösteremediler; Kudüs’ü geri alamadılar. Salahattin Eyyubi ile barış sağlayıp döndüler.

Dördüncü Haçlı Seferi (1-202 – 1204)

Bu seferlerin en garibidir. Almanya İmparatoru VI. Heinrich tarafından düzenlendi Zengin Bizans’ın önüne gelen Haçlılar, maksatlarını şaşırdılar. Kendilerinden nefret eden Yunanlılar’dan Doğu Roma’nın başkentini aldılar. Bütün İstanbul feci bir şekilde yağma edildi. 1261’e kadar sürecek olan İstanbul Latin İmparatorluğu kuruldu. Bizanslılar İznik’e çekildi.

Beşinci Haçlı Seferi (1217 – 1221 )

Macaristan Kralı II. Andreas tarafından düzenlendi. Kahire önlerine kadar gelen Haçlılar, Eyyubiler tarafından müthiş bir bozguna uğratılıp dağıtıldılar.

Advertisement
Altıncı Haçlı Seferi (1228 – 1229)

Almanya İmparatoru II. Friedrich tarafından düzenlendi. Önemli bir savaş olmadı. Sulh yolu ile Kudüs Hristiyanlar’a geri verildi.

Yedinci Haçlı Seferi (1248 – 1254)

Kudüs’ün gene Türkler’in eline geçmesi dolayısıyla düzenlendi. Fransa Kralı Saint Louis’ nin başkomutanlığı altındaki Haçlılar 1250′ de Memluk Türkleri tarafından Mansure Meydan Savaşında bozguna uğratıldı. Fransa kralı esir edildi.

Sekizinci Haçlı Seferi (1270)

Gene Saint Louis tarafından düzenlendi. Bu sefer Müslümanlar’ı batıdan vurmak isteyen Fransa Kralı, Tunus’a çıktı. Fakat bu şehri kuşatırken öldü.

Bundan sonra az zaman içinde Haçlı devletleri ve Yakın Doğu’daki Haçlı toprakları Türkler tarafından alındı, iki yüzyıl içinde Haçlılar’dan hiçbir iz kalmadı.

Osmanlılar’a karşı düzenlenen ve Sırpsındığı, Çirmen, Birinci Kosova, Niğbolu, Varna, İkinci Kosoya bozgunlarıyla biten Hristiyan seferlerine de «Haçlı Seferleri» denilir.

Haçlı Seferleri’nin sonuçları önemli oldu. Doğu ile Batı birbirine daha çok yaklaştı. Batı’dan uzaklaşan büyük senyörlerin Avrupa’da nüfuzu, azaldı. Bundan faydalanan krallar derebeylerini ezerek merkezi ve kudretli büyük devletler yaratmaya başladılar. Büyük bir ticari, iktisadi ve kültürel alışveriş oldu. O zamana kadar Batı’da bilinmeyen nesneler, icatlar Avrupa’da yayıldı. Avrupa saraylarına konfor, hatta lüks girdi. Bizans, Arap ve Türk medeniyetleri, Avrupa’ da büyük rağbet gördü. Pisa, Genova ve Venedik gibi İtalyan limanları, Doğu ticareti sayesinde, pek zengin siteler haline geldi.


6 yorum

  1. bilgiyi arayan kız on

    güzel ama biraz daha olsa olmuyormu yaaaaaaa ardığım bilgiyi buldum ama kısa…….

  2. teşekkür ederim tam istediğimi buldum 🙂 🙂 sosyal sonuçlarıda ekleseydiniz daha iyi olurdu ama yinede teşekkür ederim 🙂 🙂 🙂

Reply To bilgiyi arayan kız Cancel Reply