Halıların uzun ömürlü olması için bakım ve temizliği nasıl yapılmalıdır? Halılardaki lekeler nasıl çıkarılır?
Halıların Bakım ve Temizliği
Her ne amaçla kullanılırsa kullanılsın odaları süsleyen halılar diğer eşyalar gibi bakım ve korumak isterler. Halı ile döşenmiş bir odanın görünüşü, iyi cins kumaştan, güzel dikilmiş bir elbise giyen kimsenin görünüşüne benzer. Onu korumak, uzun ömürlü olmasını sağlamak kişilerin elindedir.
Halının uzun ömürlü olması için genel olarak şu noktalara çok dikkat etmek gerekir:
– Halı, nemden ve güneşten korunmalı, çünkü güneş halının rengini bozarak soldurur, lifleri kurutarak dayanıklılığını azaltır. Nem, halının rengini bozduğu gibi çürüterek parçalar.
– Halının lifleri güve gibi haşerattan korunmalıdır. Güve lifleri keserek halıyı parçalar, kullanılmayacak hale getirir.
– Keskin, sivri uçlu eşyaların ayakları altına, ağırlığı yayacak, ince tahta takoz konmalıdır. Aksi halde eşyaların ayakları altına gelen lifler ezilerek koparlar.
– Halıların altına, sert döşeme ile ilişkilerini kesmek için lasteks veya fört alt tabaka yayılmalı; bu hem halının yumuşak ve zengin olmasını, hem de döşeme ile halı arasındaki sürtmeyi önlemesi bakımından faydalı olacaktır.
– Yolluk, merdiven ve diğer halıların ömrünü uzatabilmek, her tarafının aynı derecede eskimesini sağlamak için bulunduğu yerde sık sık ayak baş tarafa, baş da ayak tarafına gelecek şekilde değiştirilmelidir.
– Kapı girişlerinde bulunan halıların, çamurdan korunması için, yağışlı ve çamurlu günlerde keten bezinden uzun örtüler örtülerek korunmaları sağlanmalıdır.
– Sezon sonlarında halılar iyice temizlenerek naftalinlenmelidir. Temizlenip, naftalinlenen halılar, rulo yapılarak kaldırılırsa, dinlenir ve ömrü uzar.
Temizliği ve Bakımı : Halının günlük temizliği elektrikli süpürge ile süpürülerek yapılır. Mevsimlik, haftalık temizlikleri ise, halı iyice süpürülüp tozdan temizlendikten sonra “şampuan yapılarak” silinmesi ile mümkündür. Halı üzerindeki lekeler günü gününe ve mümkün olduğu kadar çabuk çıkarılmalıdır. İyi bir temizlik görevlisi, halı üzerindeki lekelerin cinsini hemen anlar ve çıkarmak için hangi ilacın kullanılacağını bilir. Halıya şampuan yapmadan önce, üzerinde meydana gelen lekeler çıkarılır, sonra silme işlemine geçilir. Halının iyi temizlenmesi açısından bu çok önemlidir.
Halıda Meydana Gelen Önemli Bazı Lekeler Şu Şekilde Çıkarılabilir :
Yağ Lekesi : Leke olur olmaz üzerine tuz, un, talk pudrası, tebeşir tozu gibi emici maddelerden biri ekilip, bir saat kadar yağı emmesi beklenir. Sonra karbon tetraklorür, benzin veya terebentin (hangisi varsa) bir pamuk üzerine dökülerek lekeli kısım, yavaş yavaş ovularak leke çıkarılır.
Şarap ve Meyve Suyu Lekeleri : Gliserine batırılmış bez ile lekeli kısma gliserin iyice yedirilir. 1 saat bekledikten soma, fazla sıcak ve soğuk olmayan su ile tamponlayarak temizlenir.
Mürekkep Lekesi : Dökülür dökülmez fazla mürekkep, kurutma kâğıdı, tuz, toz şeker v.b. ile alınır. Geriye kalan leke borakslı su ile çıkarılır. Ayrıca, bol limon sıkılıp 10 dakika bekletildikten soma, temiz bir bez ile silinir.
Kan Lekesi : Sıcak su asla kullanılmaz. Daima soğuk ve az tuzlu su ile silinerek çıkarılır.
Halının Şampuanlanması:
Halı, nerede olursa olsun eğer kullanüıyorsa, zaman zaman iyi bir şekilde temizlenmesi gerekir. Bu temizlik, hem halının görünüşü ve hem de sağlık açısından çok önemlidir. Halının şampuanlanmasında şu araç ve gereçlere ihtiyaç vardır:
Araçlar
– 1 kova
– 1 küvet
– 1 temiz kuru havlu
– 1 sünger
– Elektrik süpürgesi
Gereçler
– Su (biraz sıcak)
– Sabunsuz detejan
-Sirke
– Naftalin, amonyak
– Deterjan yoksa sabun tozu
Bütün bu araç ve gereçler, tamamlandıktan soma, şampuanlama işlemi şöyle yapılmalıdır:
Uygulama :
– Halı, elektrik süpürgesi ile iyice süpürülerek toz ve çöplerden temizlenir.
– Lekeler çıkarılır.
– Kovaya konan sıcak suyun içine sabunsuz deterjan veya sabun tozu 2 çorba kaşığı naftalin, biraz amonyak (1 kova suya 1 fincan) konarak iyice köpürtülür.
– Halı saçaklı ise, saçakları yıkanır.
– Halı hayalen karelere ayrılır.
– Her hayali kare, sünger üzerine konmuş bol köpükle önce dikine sonra enine düz hareketlerle silinir. Köpüğün bitiminde, köpük altındaki su ile sünger yıkanır, sıkılır ve tekrar köpük alınarak karenin temizlendiğine kanaat getirinceye kadar işlem devam eder. Bu karenin içi silindikten sonra, yanına başka bir kare daha yapılarak silme işlemine devam edilir. Halının her tarafı bu şekilde silinerek tamamlanır.
– İçine sirke konmuş ılık temiz su ile üzerinden gidilerek durulanır.
– Halının nemliliği kayboluncaya kadar havalanması sağlanır.
– Havalanan halının canlanması, parlaması için bir kez daha elektrik süpürgesi ile süpürülür.
– Saçakları fazla kirli ise, halının ucuna konacak sabunlu su bulunan küvet içinde saçaklar çitilenerek temizlenir. Fazla suları havlu ile alınır.
Halının bu şekilde temizlenmesi, birçok yönlerden fayda sağlar. Bunun için, yukarıdaki işlemler eksiksiz ve tam olarak yapılmalıdır. Köpük kullanarak temizlemek halının ıslanmasını, yıpranmasını önlediği gibi kiri yeniden oynatarak kabartır ve iyi temizlenmesini sağlar.
Halı iyice kurumadan mobilya, masa, madeni ayaklı eşyalar konmamalı ve halı nemli iken üzerinde yürünmemelidir.
Halının temizliği bu şekilde yapılabileceği gibi elektrik süpürgelerine takılan ilave şampuan araçları üe temizlemek de mümkündür. Bugün piyasada bulunan birçok elektrik süpürgesinde ilave olarak halı yıkama aracı ve sentetik halı temizleme köpüğü bulunmaktadır. Eğer böyle bir araç varsa, hah temizleme işlemi şöyle yapılır :
– Şampuanlama aracının haznesine ilaç konarak süpürgeye takılır.
– Süpürgenin hortumu, emici kısımda alınarak üfleyici kısma takılır. Süpürge çalıştırılarak köpük halının üzerine yayılır.
– Birkaç dakika beklenir.
– Halı süpürme ayağı takılır. Emici kısma geçirilerek köpükler hah üzerinden emdirilerek temizlik tamamlanır.
