Her Koyun Kendi Bacağından Asılır ne demek? Her Koyun Kendi Bacağından Asılır atasözünün hikayesi, anlamı, açıklaması.
Her Koyun Kendi Bacağından Asılır
“Her Koyun Kendi Bacağından Asılır Anlamı”
herkes kendi davranışlarından sorumludur, herkes hatasının cezasını kendisi çeker.
Kişisel hareketlerde kişinin yaptığı isten sorumlu tutulması, iyiliğinin de kötülüğünün de kişinin kendisine ait olması doğaldır. Böyle bir yaklaşım kişilerin davranışlarını olumlu yönde düzeltmede etkin olur. Ancak toplumsal ilişkilerde bu sözü olduğu gibi gerçek kabul etmek mümkün değildir. Yakın çevremizde, bizimle birlikte yaşayan veya bazı haklardan bizimle birlikte yararlanan kişilerin yanlış tutum ve davranışlarını görüp de engellememek doğru değildir. Çünkü onların yanlış davranışlarının cezasını genellikle bütün toplum çekmektedir. Bu kişilerin açacağı yaralardan etkilenmemek için onlarla mücadele etmek vatandaşlık görevi sayılır.
Her Koyun Kendi Bacağından Asılır Atasözünün Hikayesi
Bu atasözünün hikâyesi büyük halife Harun Reşid ile kardeşi derviş Behlül-i Dânâ ile ilgilidir.
Harun Reşid’in kardeşi olan Behlül ona hiç benzemezmiş. Makamda mülkte gözü olmayan Behlül, sarayda oturmaz, halk arasında sessiz sedasız gezermiş. Az konuşur, hiç gülmezmiş. Hatta Halife “Kardeşimin, güldüğünü gören olur, bana müjde getirirse, onu ödüllendireceğim diye ilan etmiş.
Bir gün bir kasap dükkânının önünde Behlül’ün uzun süre gülümseyerek, koyunları seyrettiğini görenler, hemen koşup halifeye haber vermişler. Bu duruma çok sevinen Halife, Behlül saraya dönünce merakla sormuş: “Nihayet senin yüzünü bir Şeyin güldürdüğünü öğrendim. Nedir seni gülümseten?” deyince Behlül cevap vermiş: “Sen bir halifesin. Ben de senin kardeşinim. Senin yükün ağır, sorumluluğun çoktur. Yetişebildiğin kadar yetişemediğin de vardır. Ben hep düşünüp dururdum. Acaba senin kardeşin olarak, ben de senin yaptıklarından ya da yapamadıklarından sorumlu muyum diye. Bu endişe beni gülmekten alı-koyardı. Bu gün kasap dükkânına bakarken gördüm ki, her koyun kendi bacağından asılmış. O zaman herkesin kendi sorumluluklarının hesabını vereceğini anladım. “Ohh! Yarabbi sana şükürler olsun dedim ve sevincimden gülümsedim.”
Bu atasözü, her insanın kendi hatasından sorumlu olduğu, birinin günahını başkasının yüklenmeyeceğini ve ancak sahibinin hesaba çekilebileceğini belirtmek için kullanılır.
Halife Harun Reşid’in Behlül adında bir kardeşi varmış. Behlül sarayda oturmaz, halkın içinde sıradan bir insan olarak yaşarmış. Halife, ömründe bir kere olsun kardeşini gülümserken görmemiş.
Bir gün bütün halka:
— Kardeşim Behlül’ü gülümserken görüp, bu müjdeyi bana getirenleri ödüllendireceğim, diye tellallara her yerde ilan ettirmiş.
Gel zaman git zaman Behlül, bir kasap dükkânının önünden geçerken ayaklarından asılı koyunları görmüş. Gördükleri karşısında gülmeye başlamış. Pazar halkı Behlül’ü gülerken gördüklerini halifeye müjdelemiş. Halife Harun Reşid, kardeşini saraya çağırıp şimdiye kadar hiç gülmediği hâlde kasap dükkânında neden güldüğünü sormuş.
Behlül:
— Ben, kardeşin olarak senin yaptığın haksızlıklardan, zulümlerden dolayı bana hesap sorulur mu diye düşünür dururdum. Bu hesap düşüncesi benim gülümsememi de engellerdi. Fakat kasabın önünden geçerken gördüm ki her koyun kendi bacağından asılmış. O zaman, herkesin kendi yaptıklarının hesabını vereceğini anladım. “Ya Rabbi sana şükürler olsun.” dedim ve sevincimden gülümsedim. Sevgili ağabeyim, işte şimdiye kadar gülmeyişimin ve şimdi gülmemin sebebi budur.
Her insan hatasından kendisi sorumludur. Kimse bir başkasının günahını yüklenmez ve bu yüzden sorgulanmaz anlamında kullanılır.
