Herbert Marcuse Kimdir ve ne yapmıştır? Amerikalı filozof yazar Herbert Marcuse hayatı, biyografisi, kitapları, eserleri hakkında bilgi.
Kaynak: wikipedia.org
Herbert Marcuse
Herbert Marcuse; Alman kökenli ABD’li yazardır (Berlin 1898 – Federal Almanya/Stranberg 1979).
Varlıklı bir Yahudi ailesinin çocuğudur. Gençliğinde Alman Sosyal Demokrat Partisi’ne üye oldu (1918), K. Liebknect ve Rosa Luxemburg’un insanlık dışı baskılarla öldürülmeleri üzerine ayrılmak zorunda kaldı. Gönlünün istediğince okudu, Hegel üzerine ilginç bir felsefe doktorası hazırladı (1922). Nazilerin iktidara gelmeleri üzerine Cenevre ve Paris üzerinden ABD’ye gitti (1934), çeşitli üniversitelerde dersler verdi, yurttaşlığa alındı (1940). Haber alma servislerindeki savaş görevini 1950’ye kadar yürüttü, öğretim üyeliğine dönerek düşünür-yazarlığını sürdürdü. Marksizm’den ve Freud’dan esinlenerek endüstri toplumlarını eleştirdi. Liberalizmi kapitalizmin bir evresi saydığı gibi faşizmi de aynı sistemin (kapitalizm) bir başka evresi sayarak içten davrandı. Yönetimde baskıya karşı olduğu için SSCB’yi de ABD’yi de aynı açıdan eleştirdi. Başkaldırıyı salık veren Marcuse, bir ölçüde 1968 sonrasındaki gençlik ayaklanmalarının düşünsel temeli sayıldı. Ona göre sanat, insanın son sığınağı olarak gereklidir. Umut bağladığı öğrenci eylemlerinin bir devrim olmadığını, olamayacağını ise yakın günlerin bütün gözlemlerinin sonucudur.
Marcuse’ün çalışmasının temeli, baskının bütün sistemlerini kapsayan, iddia ve tartışmayı denetim altına alan bütün muhalefet şekillerini ortadan kaldıran gelişmiş sanayi toplumun -yani “baskıcı hoşgörü’nün- ortaya konulmasıdır. Bu “tek boyutlu toplum” a karşı Marcuse, sadece ütopik bir geleceği kabul etmedi, aynı zamanda Üçüncü Dünyadaki öğrenciler, etnik azınlıklar, kadın ve işçiler gibi gruplara güvenen geleneksel çalışan sınıfa devrimci bir güç olarak baktı. Marcuse’ ün önemli çalışmaları şunlardır: Reason and Revolution (Us ve Devrim, 1941), Eros and Civilization (Eros ve Medeniyet, 1958) ve One Dimensional Man (Tek Boyutlu İnsan, 1964).
Başlıca eserleri:
Studien über Autoritat und Familie (Yetke ve Aile Üstüne İncelemeler, T. W. Adomo ile birlikte) 1936, Reason and Revolution (Mantık ve Devrim) 1941, Eros and Civilisation (Aşk ve Uygarlık) 1958, Soviet Marxizme (Sovyet Marksizmi) 1958, One Dimensional Man (Tek Boyutlu İnsan) 1964, A Critique of Pures Tolerance (Katıksız Hoşgörünün Eleştirisi) 1965, Negations (Yadsımalar) 1968, An Essay on Literatüre (Edebiyat Üzerine Deneme) 1969, Counterrevolution and Revolt (Karşıdevrim ve Ayaklanma) 1972, The Aesthetic Dimension (Estetik Boyut) 1978.
