Hızır Aleyhisselam Kimdir?

Hızır Peygamber, Hızır Aleyhisselam Kimdir? Hızır Aleyhisselam hayatı, özellikleri, Hızır ve İlyas Peygamberler hakkında bilgi.

Hızır Aleyhisselam adı efsanelere karışmış kutsal bir şahsiyettir. İslam topraklarında Hızır ile ilgili rivayetlerin esası Kuran’a dayanır.

Kuran’ın XVIII. suresinin 59-81. ayetlerinde anlatıldığına göre, Hz. Musa bir delikanlıyla birlikte yolculuğa çıkmıştı. Yanlarında bir de balık vardı. Yolda bir yere geldikleri sırada balığı unutmuşlardı. Balık suya atlıyarak, gözden kaybolmuştu. Hz. Musa balığı ararken Tanrı’nın bir kuluna rastlar, onunla arkadaşlık etmek ister. O da, yapacağı şeyler hakkında hiçbir şey sormamak şartıyla, onunla arkadaşlık etmeyi kabul eder. Ancak, yolda çok tuhaf, haksız gibi görünen davranışları üzerine Musa bazı şeyler sormaktan kendini alamaz. O Tanrı kulu da hareketlerinin sebebini anlatır; yalnız, artık arkadaşlıklarının sona erdiğini söyleyerek ayrılır.

Yorumcuların çoğu bu Tanrı kulunun Hızır olduğunu kabul eder. Bazıları da yanındaki delikanlının Hızır olduğunu söyler. Ayrıca, İskender’in Hayat Kaynağı’nı bulmak için yaptığı yolculuk, Gılgamış Destanında ölümsüzlüğe karışmış Utnapiştim’le Hızır arasındaki benzerlik de göze çarpar. Yahudi efsanesinde de Hızır’a benzer birinin adı geçer.

Kuran’da iki defa adı geçen İlyas Peygamber, işleri, görevleri bakımından halk arasında Hızır’ın ikiz kardeşi gibi görülür. İkisi birlikte bengisu (abıhayat) kaynağından içmişlerdir. Bir hikayeye göre Hz. Muhammed’e gelen ilk vahiy sırasında Hızır’la İlyas Peygamber de yanındaydı. Hz. Peygamber onlara: “Ey Hızır, çölde ümmetimin imdadına koşmak sana düşüyor; ümmetime deryada yardım etmek de, ey İlyas, sana düşüyor.” demiştir. Bununla birlikte genel olarak Hızır’ın denizlerin, İlyas’ın da karaların koruyucusu olduğuna inanılır. Hızır ve İlyas kendilerini tanıtmadan Mekke’ye hacca giderler. Yiyecekleri kereviz ve bir çeşit mantardır. İslam menkıbelerinde Hızır’la İlyas’tan başka İdris’in de ölmezliğe erişen kişilerden olduğu kabul edilir.

Hızır’ın özellikleri hakkında çok çeşitli görüşler vardır. Bunların başında ölümsüz oluşu gelir. Hamis Tarihi’ne göre Hızır’ın başlıca özellikleri şunlardır: Veli olarak üç defa adı çağrılınca insanları, hırsızlığa, boğulmaya, yangına, yılana ve akrebe karşı korur. Her cuma zemzem kuyusundan su içer. Cuma namazlarını Mekke’de Medine’de, Kuba’da, Cebel-i Zeytun’da kılar.

Yurdumuzda halk Hızır’ı, genel olarak peygamber sayar, onu “Hızır Aleyhisselam”, “Hızır Peygamber” gibi adlarla anar. Halk inanışlarına göre Hızır darda kalanların yardımına koşar, insanlara servet, bereket getirir, kainata yeniden hayat verir; Hızır’ın elleri beyaz, yumuşak ve kemiksizdir, sık sık dilenci ve fakir kılığında görünüp sadaka isteyerek insanları dener.