Hümanizm nedir ne demektir? Hümanizm nasıl ortaya çıkmıştır? Hümanizm ve hümanizmin ortaya çıkıp etki göstermesi ile ilgili bilgiler.
Eski Yunan ve Latin kültürünü en yüksek kültür örneği olarak alan felsefe, bilim ve sanat görüşüdür, Avrupa’da Ortaçağ’ın skolastik düşünüşüne karşı XIV. yüzyılda doğmuştur.
Bu görüşün öncüleri olan Petrarca, Poggio, Erasmus, insan zekâsının değerlendirilmesi için çalışmışlar, Ortaçağ medrese kafasını bir yana bırakıp, çağdaş oldukları kültürü İlkçağ kültürüne bağlamışlardı. Bir bakıma hümanizm, Yunan filozofu Protagoras‘ın bir sözünden kuvvet almış oluyordu: «İnsan her şeyde tek ölçüdür». Buna göre, her türlü bilgi, insanın kendisiyle ölçülünce daha değersiz, ikinci derecede kalıyor demektir. İnsandan daha üstün bir ideal düşünülemez. İnsan, kendi kendinin de gayesidir. Doğadaki «ben» in dışında, manevi bir başka Ben’in varlığı şüphelidir; manevi alem, ancak insanı hedef tuttuğu nispette gerçek olabilir.
Hümanizm, Rönesans ile beraber başladı, daha doğrusu, Rönesans’ı o doğurdu. Bu bakımdan, bugünkü medeniyetin gelişmesine temel oldu. Çünkü hümanizm sayesinde Ortaçağ’daki medrese kafasının akla yer vermeyen, her şeyi kesin kanunlarla açıklamaya çalışan, insanı yalnız bir kul, bir köle, tabiatın her hangi cansız bir parçası sayan görüş kapanmış, yerine insan aklı değer kazanmıştı.
Bu insan aklının, zekâsının değerlendirilmesi sayesinde de İlkçağ filozof ve matematikçilerinin ulaştıkları sonuçlar geliştirilmiş, sanatta, edebiyatta yenilikler yapılmış, Batı medeniyeti bugünkü olumlu yoluna girmiştir.
