Hz. Muhammed’in doğduğu ortam, çocukluğu ve gençliği, ilk vahyin gelişi, peygamberliği, islamı yayma çabaları, veda hutbesi ve ölümü, kısaca hayatı.
Hz. Muhammed’in Kısaca Hayatı
HZ. MUHAMMED’İN DOĞDUĞU ORTAM
Hz. Muhammed’in doğduğu şehir olan Mekke, Hz. ibrahim ve oğlu Hz. İsmail’in inşa ettiği Kâbe nedeniyle bölgenin en kutsal şehriydi. Arap halkının büyük bir çoğunluğu putperestti. Kendi yaptıkları putların kendilerini Allah’a yaklaştıracağına inanırlardı. Lat, Menat, Uzza ve Hubel adında dört büyük puta sahiptiler. Mekke çevresinde, sayıları çok olmamakla birlikte Hristiyanlık, Musevilik dininin yanında Hz. İbrahim’in öğrettiği ikeleri uygulayan “Hanif” denilen kimseler vardı.
Kabile hayatı vardı, bu nedenle sık sık kabile savaşları olurdu. Kan davası güdülürdü. İçki, kumar ve zina son derece yaygındı, insan hakları olmayıp sınıf ve ırk ayrımı yapılır, kadın değer taşımazdı. Kölelik hâkim bir anlayıştı. Okuryazarlık az olmasına rağmen sözlü kültür yaygın olup şiire önem verirlerdi.
HZ. MUHAMMED’İN DOĞUMU, ÇOCUKLUĞU VE GENÇLİĞİ
20 Nisan 571’de Mekke’de doğdu. Babası Kureyş kabilesinin Haşimoğulları kolundan Abdulmuttalib’in oğlu Abdullah’tır. Annesi ise Kureyş kabilesinin Zühreoğulları kolundan Vehbi’in kızı Âmine’dir. Hz. Muhammed’in soyu, Hz. ismail’in oğlu Adnan’a kadar uzanır.
Doğmadan iki ay önce babasını kaybeden Hz. Mu-hammed, doğduktan kısa bir süre sonra sağlıklı yetişmesi ve Arap dilini iyi öğrenmesi için süt annesi Hz. Halime’ye verildi. 6 yaşında annesini, 8 yaşına gelince de dedesini kaybetti. 25 yaşına gelip Hz. Hatice ile evleninceye kadar amcası Ebu Talib’in yanında kaldı. Çalışkan, dürüst, güvenilir, güzel ahlaklı, yumuşak huylu olması ve emanete sahip çıkması nedeniyle Mekke’de Muhammed’ül Emin (Güvenilir Muhammed) lakabıyla çağrılırdı.
20 yaşında, haksızlığa uğrayan insanların haklarının korunması için kurulan sivil toplum örgütü niteliğindeki Hılfu’l fudul (Erdemliler) Cemiyetine üye oldu. 25 yaşında Mekke’nin ileri gelenlerinden biri olan Hz. Hatice ile evlendi. Hz. Hatice’den dördü kız altı çocuğu oldu. Ayrıca Hz. Hatice’nin vefatından sonra evlendiği Mariye adlı eşinden İbrahim adlı oğlu dünyaya gelmiştir.
35 yaşında iken gerçekleşen Kâbe hakemliği onun Mekke toplumunda ne kadar güvenilir bir insan olduğunun kanıtıydı.
HZ. MUHAMMED’E VAHYİN GELİŞİ
İlk vahiy, “Oku!” emriyle 610 yılında Ramazan ayının 27. gecesinde Mekke’nin 5 km uzağında Nur Dağı’ndaki Hira Mağarası’nda geldi. Bu İslam’ın ilk aşamasıydı.
İlk inen ayetlerden sonra vahiy bir süre kesildi. Ardından Müddesir suresinin ilk ayetleri geldi. Müddesir suresinin ilk ayetlerinden olan “Kalk da uyar” ve peşinden gelen “Sen ilkin en yakın akrabalarını uyar.” ayetleri ile ikinci aşama başlamıştı.
İlk Müslümanlar:
“Sen en yakın akrabalarını uyar.” ayeti doğrultusunda kadınlardan Hz. Hatice, hür erkeklerden Hz. Ebubekir, çocuklardan Hz. Ali ve azatlı köle Hz. Zeyd ilk Müslüman olanlardandı.
HZ. MUHAMMED’İN HİCRETİ
Peygamberimiz 622 yılında Mekkelilerin zulüm ve işkencelerinden kurtulmak, dini daha iyi yaşayabilmek ve İslam’ı geniş kitlelere yaymak için I ve II. Akabe Biatları’ndan sonra Medine’ye hicret etti. Hicret sırasında Kuba denilen köye uğrayarak islam tarihinde ilk mescidi inşa etti. 24 Eylül 622’de Medine’ye ulaştı.
HZ. MUHAMMED’İN BARIŞA YÖNELİK ETKİNLİKLERİ
Muhacir ile ensar arasında İslam kardeşliğini kurdu. Evs ve Hazreç adında iki büyük Arap kabilesi barıştırıldı.
Yahudi ve diğer halklarla barış temeline dayanan Medine Sözleşmesi imzalandı.
HZ. MUHAMMED’İN İSLAMİYETİ YAYMA ÇABALARI
Hz. Muhammed, “Biz seni ancak bütün insanlara müjdeleyici ve uyarıcı olarak gönderdik.” ayeti gereğince Bizans, Mısır, Habeşistan, İran ve Bahreyn hükümdarlarına mektup ve elçiler göndererek islam’a davet etmiştir. Peygamberimiz ilki 623 yılında başlayan 630 yılında Mekke’nin fethi ile sona eren Bedir, Uhud ve Hendek gibi önemli bazı savaşlara katılmıştır.
VEDA HUTBESİNDE EVRENSEL MESAJLAR
Peygamberimiz 632 yılında Arafat vadisinin ortasında binlerce Müslümana hitap eden bir konuşma yaptı. Bu konuşma Veda Hutbesi olarak adlandırılır. Veda Hutbesi insan haklan açısından önemli mesajlar içerir. Bazıları:
1. Can, mal ve namus kutsaldır, dokunulmazdır.
2. Irk ve sınıf ayrımı ortadan kaldırılmıştır.
3. Bütün müminler kardeş ilan edilmiştir.
4. Kan davaları tamamen kaldırılmıştır.
5. Tefecilik ve faizcilik kaldırılmıştır.
6. Kadınların da erkekler üzerinde hakları vardır.
HZ. MUHAMMED’İN VEFATI
Hz. Muhammed Veda Haccı’nı yapıp Medine’ye döndü. Döndükten bir süre sonra rahatsızlandı. Namaz kıldırması için kendi yerine Hz. Ebu Bekir’i görevlendirdi. 8 Haziran 632’de 63 yaşında vefat edip Hakk’a ulaştı.
