I. Alâeddin Keykubad Kimdir? Hayatı, Dönemi Önemli Olaylar

0
Advertisement

Anadolu Selçuklu hükümdarlarından I. Alâeddin Keykubad kimdir? I. Alâeddin Keykubad hayatı ve döneminde yaşanan önemli olaylar.

I. Alâeddin Keykubad

Kaynak: commons.wikimedia.org

I. Alâeddin Keykubad

I. Alâeddin Keykubad, Anadolu Selçuklu sultanı (? – Kayseri 1237). Hükümdarlık dönemi: 1220-1237.

I. Gıyasettin Keyhüsrev’in oğludur. Babasının ölümüne kadar (6 yıl) Tokat Meliki olarak kaldı, babasının ölümü üzerine kardeşi İzzettin Keykâvus’un tahta çıkarılmasına karşı çıktı, amcası Mugisettin Tuğrul Şah ile Ermeni Kralı Leon’dan yardım isteyerek tahtı kardeşinden almak için harekete geçti, fakat başarılı olamadı. İzzettin Keykâvus Ankara’yı alıp Alaattin (Alaeddin) Keykubat’ı Malatya yakınlarında Minşar Kalesi’ne hapsetti (1212). İzzettin Keykâvus ölünce, üstün yetenek ve niteliklerine inanan devlet adamlarının ağır basması sonucu sultanlık Alaattin Keykubat’a verildi. Kendisini kaleye hapseden Seyfettin Ayaba, ölen sultanın yüzüğüyle mendilini alıp Minşar Kalesi’ne giderek Alaattin Keykubat’a sultanlık müjdesini götürdü. Alaattin Keykubat, Sivas’ta baş sağlığı ve emirlere hilatlar verme törenlerinden sonra Konya’ya gelip görkemli törenlerle Selçuklu tahtına oturdu. I. Alaattin Keykubat, Abbasi Halifesi ve Eyyubilerle iyi ilişkiler kurdu. Moğol yayılmasına karşı kentleri ve kaleleri güçlendirdi.

Öte yandan Kalonoros Kalesi’ni alarak Alaiye (şimdi Alanya) adıyla sultanların kışlık merkezi yaptı (1223). İçeride ayaklanma girişimlerini bastırıp düzeni sağladıktan soma Ermeni Krallığı üzerine yürüyüp birçok Ermeni kalesini ele geçirdi (1225). Artuklulardan da Adıyaman, Çemişkezek ve Malatya’da bazı kaleleri aldı (1226), Erzincan’da Mengücük Beyi Davut Şah bağımsızlığa kalkıştığı için Erzincan üzerine yürüyüp Divriği kolu dışında Mengücük Beyliği’ne son verdi (1228), yine Erzincan yöresinde (Yassıçimen’de) Harzemşah Celâlettin Mengübirti’yi büyük bir bozguna uğrattı (10 Ağustos 230). Eyyubi topraklarına saldırınca Eyyubilerle savaş başladı, başarısız birkaç seferden sonra yeni bir sefer için hazırlıklarını sürdürdüğü sırada öldü.

Moğol saldırılarının en yoğun olduğu bir dönemde saltanat süren I. Alaattin Keykubat, ülkesini bu büyük tehlikeden korumayı başardı, Anadolu Selçuklu Devleti’ne en parlak dönemini yaşattı. Kendisi de üstün yetenekli bir kişi olan, Farsça, Arapça ve Rumca bilen bu sultan döneminde bilim., sanat, edebiyat alanında büyük eserler verildi; kaleler, camiler, medreseler, hastaneler vb kamuya yararlı eserler yaptırıldı. Anadolu Selçuklu Devleti bir daha onun dönemindeki durumuna gelemedi; Moğol saldırılarıyla sarsılıp çökmeye başladı.

Sultan I. Alâeddin Keykubad Döneminin Genel Özellikleri

Türkiye Selçuklu Devleti, Alâeddin Keykubad devrinde her bakımdan zirve dönemini yaşamıştır. Sultan gelecekte devleti için büyük bir tehlike olabileceklerini öngördüğü Moğollara karşı önlemler almayı kendisi adına bir öncelik haline getirmiştir. Anadolu’daki önemli şehirlerin kalelerini tamir edip güçlendirmiş, Eyyubiler ve Harizmşahlarla Moğol ilerlemesine karşı ittifak anlaşmaları yapmıştır. Böylece Anadolu ve Moğollar arasında bir set meydana getirmek istemiştir. Yine Halife en-Nâsır’ın kurduğu Fütüvvet Teşkilatına asker göndererek Moğollara karşı ortak bir ordu oluşturmak düşüncesini desteklemiştir. Hatta gerektiğinde Moğol Hanı Ögeday’a şekli bir bağlılık bildirmekten de geri durmamıştır. Ayrıca Moğolların önünden kaçan âlimleri, sanatkârları himaye etmiş, onların da katkılarıyla Anadolu’yu bilim ve kültür yönünden geliştirmeye çalışmıştır.

Advertisement

Bunların dışında babasının başlattığı ticarete dayalı askerî seferler yapmak politikasını da arttırarak devam ettirmiştir. Alanya’nın fethi ve Suğdak Seferi bu bağlamda değerlendirilebilir. Yabancı devletlerle yapılan ticaret anlaşmalarını yenilemiş, Anadolu’da kervansaraylar inşası yoluyla bir ticaret ağı oluşturmaya gayret göstermiştir.


Leave A Reply