İbn Bibi kimdir ve ne yapmıştır? İbn Bibi hayatı, biyografisi, çalışmaları, eserleri hakkında bilgi.
İbn Bibi
İbn Bibi; asıl adı Nasireddin Hüseyin bin Muhammed (ü. 13. yy), Anadolu Selçukluları üzerine yazdığı yapıtıyla tanınan İranlı tarihçidir.
Yaşamı üzerine ayrıntılı bilgi yoktur. Cürcanlı (Gürgân) soylu bir aileden gelen Ecmeddin Muhammed ile ünlü fıkıh bilgini Muhammed bin Yahya’nın torunu Bibi Müneccime’nin oğluydu. Celaleddin Harezmşah’ın hizmetindeki ailesiyle birlikte 1231-33 arasında Anadolu’ya geçerek I. Alaeddin Keykubad’ın koruması altına girdi.
Günümüze ulaşan tek yapıtı, el-Evamirü’l-Alâ’iyye fi’l-Umuri’l-Alâ’iyye (1956, yay. haz. Adnan Sadık Erzi) adlı Anadolu Selçukluları üzerine Farsça tarihtir. İlhanlı tarihçi ve devlet adamı Cüveyni’nin emriyle yazılan yapıt, I. Gıyaseddin Keyhüsrev’in ölümüyle (1192) başlar, 1280 başlarındaki olaylarla son bulur. Anadolu Selçuklularının bu dönemine ilişkin en önemli kaynaklardan olan yapıt, herhangi bir yazılı metinden yararlanılmaksızın yazılmıştır ve başlangıç bölümleri kronolojik bir sıra izlemez. Ama İbn Bibi, gerek I. Alaeddin Keykubad’ ın, gerekse ondan sonra başa geçenlerin dönemindeki olaylara bizzat tanık olduğundan, bu döneme ilişkin kronolojik yanlışlara karşın, yapıt ayrı bir değer taşır. Kimliği bilinmeyen birinin hazırladığı Farsça özeti el-Muhtasar’dan (1902) yapılan Türkçe çevirisi de Anadolu Selçuklu Devleti Tarihi (1941, yay. haz. M. Nuri Gençosman) adıyla basılmıştır. Ayrıca Yazıcıoğlu Ali, kitabı Türkçeye çevirerek Tevarih-i Âl-i Selçuk adlı yapıtına (3. bölüm) almıştır.
