İbolar kimlerdir? İbolar kabilesi nerede yaşar, özellikleri, kültürleri nasıldır? İbolar kabilesi hakkında bilgi.
İbolar
İbolar, İgbolar olarak da bilinir, Nijerya’ nın güneydoğu kesiminde yaşayan halktır. Nijer-Kongo dil ailesinin Kua (Kwa) koluna bağlı İbo dilini konuşurlar. Kuzey (Onitsha), güney (Ovverri), batı (ika), doğu (Cross Irmağı) ve kuzeydoğu (Abakaliki) biçiminde beş kültür grubu altında toplanabilirler. Avrupa sömürgeciliğinden önce özerk yerel topluluklar biçiminde yaşayan İboların 20. yüzyıl ortalarında tek bir halk olarak bütünleşmesi, Biafra adı altında bağımsız bir devlet kurma girişimine yol açmıştır. 1990’ların başlarında İboların nüfusu 21 milyon dolayındadır.
İboların çoğu geçimlik çiftçilik yapar. Temel ürünleri yam, manyok ve gölevezdir. Ayrıca mısır, kavun, bamya, helvacıkabağı ve fasulye yetiştirirler. Erkekler yam, kadınlar ise öteki ürünlerin ekimiyle uğraşırlar. Akraba gruplarının toplu mülkiyeti altında olan arazi, çiftçilik ve konut yapımı gibi işler için tek tek bireylerin kullanımına bırakılır. Adak törenlerinde kurban etmek için beslenen az miktarda çiftlik hayvanı, aynı zamanda bir saygınlık ölçütü sayılır. Başlıca ihraç ürünleri palmiye yağı ve tohumudur. Ticaret, yerel el sanatları ve son zamanlarda gelişen ücretli işçilik de ekonomiye önemli katkıda bulunur.
Kuzeydoğu grupları dışında genellikle yağmur ormanlarında yaşayan İboların büyük bölümü dağınık kümelerden oluşan köylerde oturur; bazı yerlerde köyler toplu bir yapı gösterir. Kümeler tek tek aile birimlerine ait kulübe toplulukları biçimindedir. Özerk bir toplumsal ve siyasal birim olan köyler genellikle babayanlı bir soy grubunu barındırır. Köyün kurucusunun soyundan gelen en yaşlı erkek, yaşlılardan ya da belirli unvan sahiplerinden oluşan bir meclisle birlikte köyün dinsel ve siyasal önderi olarak görev yapar.
Sömürge yönetiminin kurulmasından önce en büyük siyasal birim, ortalama 5 bin kişiden oluşan köy federasyonları biçimindeki topluluklardı. Topluluk üyeleri ortak bir pazarı, ortak bir toplantı yerini, ortak bir koruyucu tanrıyı ve ortak bir atadan ya da atalar grubundan gelme duygusunu ayakta tutan bir ata kültünü paylaşırdı. Toplulukla ilgili yönetim işleri soy önderleriyle nüfuzlu ve varlıklı erkeklerden oluşan bir meclisçe yürütülürdü. Doğu bölgelerinde bu toplulukların zaman zaman bir araya gelmesiyle, genellikle kabile ya da klan denen daha büyük siyasal birimler de ortaya çıkardı.
İboların dini, bir yaratıcı tanrı, bir Yer tanrıçası, çok sayıda başka tanrı ve ruhun yanı sıra soylarını koruduklarına inanılan atalara tapmayı kapsar. Tanrıların iradesi fal ve kehanet yoluyla öğrenilip. Günümüzde birçok İbo Hıristiyan olmuştur.
