İmam Nedir? Sözlük Anlamı, İçinde İmam Geçen Deyimler ve Terimler

0
Advertisement

İmam ne anlama gelir? İmam kelimesinin terimler sözlüklerindeki anlamı, deyimler ve birleşik kelimelerin anlamları nedir?

İmam Nedir? Sözlük Anlamı

“imam”

1. Cemaate namaz kıldıran kimse
2. Müslümanlıkta mezhep kuran kimse
3. Hz. Muhammed’den sonra onun vekilliği görevini üzerine alan halifelere verilen unvan
4. Bazı küçük İslam devletlerinde devlet başkanı
5. En önde bulunan kimse, önder

“imam evinden aş, ölü gözünden yaş çıkmaz “

“bir şey alınması imkânı olmayan yerden, bir şeyler vermesini beklemek boştur” anlamında kullanılan bir söz

“imam osurursa cemaat sıçar “

“yöneticilerin kötü bir iş yapmaları, onların buyruğundakilerin daha kötü bir iş yapmalarına yol açar” anlamında kullanılan bir söz

“imamın abdest suyu gibi “

soğuk veya sıcak olması gerekirken ılık olan içecekler için kullanılan bir söz

Advertisement
“imambayıldı “

Bütün olarak kızartılmış ve ortası yarılmış patlıcanın içine soğan, sarımsak ve domatesli iç konularak yapılan zeytinyağlı yemek

“imamevi “

Kadınlara özgü cezaevi

“imamkayığı “

Tabut

“imam nikâhı “

İslami kurallara göre kıyılan nikâh
“Belediye nikâhını daha sonra yapmak üzere imam nikâhını kıydılar.” – E. Bener

“başimam “

Birden çok imam bulunan camilerde en kıdemli imam

“imamsuyu “

Rakı
“Üzüm suyuna, arpa suyuna, arada olmak şartıyla imamsuyuna yüzüm yoktur.” – S. F. Abasıyanık

Advertisement
“köy imamı “

Köydeki camide görevli imam

“mahalle imamı “

Mahalledeki mescitte veya camide görevli imam


İmam İle İlgili Bilgi

İmam; (Arapçada “önder, örnek”), İslam cemaatinin başıdır. Kuran’da da bu unvan birkaç kez toplum önderlerini ve Hz. İbrahim’i nitelemek için kullanılmıştır. Çeşitli İslam mezheplerinin imamlık makamının kökenine ve temeline ilişkin görüşleri farklıdır. Bu farklılık Sünniler ile Şiiler arasındaki bölünmenin siyasal ve dinsel temelinin de bir bölümünü oluşturur. Sünniler arasında imam, Hz. Muhammed‘in ardılları olan ve peygamberlik dışında onun yönetsel ve siyasal işlevlerini üstlenen halifeyle eş anlamlıydı. imam cemaatin erkekleri tarafından seçimle belirlenirdi ve İslamın kurallarına uyduğu sürece kişisel olarak suç işlese bile, emirlerine uyulması zorunluydu.

Dördüncü halife ve Hz. Muhammed’in damadı Hz. Ali’nin 661’de ölmesinden sonra bu makama kimin geçeceği konusundaki siyasal tartışma Şiilerde imamlık kurumunun farklı bir gelişme çizgisi izlemesine yol açtı. Şiilikte imamlık, en önemli makam olan mutlak ruhani önderliğe dönüştü. Çünkü Hz. Ali yandaşları, İslam toplumunun önderinin, Hz. Ali’nin soyundan gelenler arasından seçilmesini sağlamaya çalışıyorlardı. Şiiler, insanlığa Hz. Muhammed tarafından iletilen Kuran’ın batini (içsel) anlamını, yalnızca Hz. Ali ve onu izleyen imamların kavradığına inanıyorlardı.

İS 9. ve 10. yüzyıllardaki Yeni-Platoncu etkiler altında imamlar, İlk Işık’ın (Tanrı) aydınlattığı, Tanrı’nın seçtiği ve günahtan arındırdığı kişiler olarak kabul ediliyordu. Öğreti konusunda karar vermek ve vahiyleri (Kuran’ı) yorumlamak, yalnızca imamın yetki-sindeydi ve Sünnilerde temel bir kurum olan icma (görüş birliği) gözetilmezdi. Son imamın gaybetinin ardından, mehdiyle özdeşleştirilen bir “saklanan imam” inancı doğmuştur (şimdiye kadar meşru sayılan imamların sayısı konusunda görüş birliği yoktur. Büyük mezheplerden İsmailiyenin bir kolu olan Sebiye [Yedi İmamcılık] yedi, İmamiye ya da İsna Aşeriye [On İki İmamcılık] on iki imam kabul eder).

İmam unvanı, camilerde cemaate namaz kıldıran kişi için de kullanılır. Namaz kıldırma anlamındaki imamlığı İslam cemaatinin
başı anlamındaki imamlıktan ayırmak için, birinciye imamet-i sugra (küçük imamlık), ikinciye imamet-i kübra (büyük imamlık) denir. Namaz kıldıran imamın Kuran okumayı iyi bilen, yasaklardan kaçınan, toplumun saygısını kazanmış, iyi ahlaklı ve güzel sesli bir kişi olması gerekir.

İmam sözcüğü aynı zamanda, Hz. Ali, ayrıca Ebu Hanife, Şafii, Malik bin Enes, Ahmed bin Hanbel, Gazali ve daha yakın dönemlerde Muhammed Abduh gibi din bilginleri için onursal bir unvan olarak kullanılmıştır.


Leave A Reply