İnce Bağırsak Nedir? Ne İşe Yarar? Görevleri ve Özellikleri Nelerdir?

0
Advertisement

İnce bağırsak nedir, vücudumuzun neresinde bulunur ve ne işe yarar? İnce bağırsak görevleri ve yapısı hakkında bilgi.

ince bağırsak

İncebağırsak, omurgalıların çoğunda mideden kalınbağırsağa uzanan, boru biçimli dar, uzun ve kıvrımlı organdır. Besinlerin çoğu incebağırsakta sindirilir ve emilerek kana karışır. İnsanda, yaklaşık 6,5-7,5 m uzunluğundadır ve karın boşluğunun orta ve alt bölümlerinde yer alır. Bağırsakları destekleyip karın duvarına tutunmalarını sağlayan ince ve zarsı yapıdaki bağırsak askısı (mezenter), organları sıcak tutmayı sağlayan yağ dokusu ve karmaşık bir damar ağı içerir. İncebağırsağa gelen sinirler, otonom sinir sisteminin iki bölümünden kaynaklanır: Yiyeceklerin bağırsakta ilerlemesini sağlayan dalgalanma hareketini (peristaltizm) başlatan parasempatik lifler ile bağırsak hareketlerini baskı altına alan sempatik lifler.

İnsanda ve öbür memelilerde incebağırsak onikiparmakbağırsağı (duodenum), jejunum ve ileum olmak üzere üç bölüme ayrılır. Bu bölümler birbirinden kesin sınırlarla ayrılmasa da, her bölümün kendine özgü bir yapısı vardır. Onkiparmakbağırsa-ğı mideye bağlı, 25-30 cm uzunluğunda, öbür bölümlere oranla genişçe bir borudur. Bağırsak askısına bağlı değildir. Karaciğer, safrakesesi ve pankreas ile onikiparmakbağırsağı arasındaki borucuklar, asitli mide sıvısını nötrleştiren ve sindirime yardımcı olan sıvıları taşır. Karnın orta bölgesinde yer alan jejunumda kan dolaşımı oldukça gelişmiş olduğundan rengi koyu kırmızıdır. Hızlı ve güçlü hareketlerle kasılır; bağlı olduğu mezenterdeki yağ dokusu çok azdır. Daha altta bulunan ileum, önceki bölgelere göre daha dar ve ince duvarlıdır; kan dolaşımı daha az, hareketleri sınırlı, mezenterindeki yağ miktarı fazladır.

İncebağırsağın içini döşeyen mukozada yer yer enine kıvrımlar, ayrıca, üstün yapılı omurgalılarda villü olarak bilinen parmaksı uzantılar vardır. Bu çıkıntılar bağırsakta salgı yapan ve sindirimde rol oynayan yüzeyin büyümesini sağlar.

İncebağırsak duvarında pek çok salgıbezi de bulunur. Onikiparmakbağırsağında, mukozanın altında yer alan Brunner bezleri, bağırsak duvarını asitli mide sıvılarının örseleyici etkisinden koruyan bir sıvı salgılar. Mukozadaki lieberkühn bezlerinden sindirim enzimleri salgılanır; bu bezler, Brunner bezlerini bağırsak boşluğuna bağlar ve villülerin tepelerinden dökülen yüzey hücrelerinin yerine geçecek hücrelerin yapımını üstlenir.

Advertisement

Peristaltik hareketlerin işlevi, sindirilmekte olan besinin bağırsakta ilerlemesini sağlamaktır. Öğütme hareketi ise bu besinleri parçaladıktan sonra, onların pankreas, karaciğer ve bağırsak duvarından salgılanan sindirim enzimleriyle karışmasını ve bu karışımın emici yüzeyle karşılaşmasını sağlar.

İnsanda besinlerin incebağırsaktan geçişi 3-6 saat sürer. İltihap, divertikuloz gibi yapı bozuklukları ya da tıkanmalar bu geçişi engelleyebilir.


Leave A Reply