İngiltere Tarihi, Geçmişten Günümüze Birleşik Krallık İngiltere Tarihçesi

0
Advertisement

Dünyanın bir dönemler en büyük ve güçlü ülkesi pozisyonuna gelmiş olan İngiltere’nin tarihi, tarihçesi hakkında bilgi.

ingiltere bayrağı

Kaynak : pixabay.com

İngiltere Tarihi

İngiltere’nin M.Ö. 1000 yıllarında Manş Denizi’ni geçen Keltler tarafından işgal edildiği biliniyor. Bunlar parça parça kabileler halinde yaşıyorlardı. Savaşçı bir kavimdiler. M. Ö. 55-M. S. 43 yıllarında Roma imparatorlarından önce Sezar, sonra Claudius İngiltere’yi zapta giriştiler. Sezar, Kelt kabile başkanlarını kendine boyun eğdirdi. Claudius da İngiltere’yi doğrudan doğruya Roma’ya kattı. Bu durum 400 yıllarına kadar sürdü.

• Germen İstilâsı:

Roma İmparatorluğu, 400 yıllarında İngiltere’deki birliklerini kendi ülkelerini korumak üzere Roma’ya çağırdı, çünkü Germen kavimleri Avrupa’yı istilâ ediyordu. Romalılar’ın çekilmesi üzerine İngiltere büsbütün savunmadan yoksun kaldı. Germen kabilelerinden Angllar, Saksonlar ve Jütler İngiltere’yi işgal ettiler. 500 yıllarında İngiltere ikinci defa Hıristiyanlaştı. Daha önce Romalılar zamanında da Hıristiyanlık İngiltere’ye gelmişti.

İlk yerleşen Germen kabileleri küçük krallıklar kurdular. VI. yüzyılda Galler Ülkesi (Wales) dışında İngiltere’de sekiz krallık vardı. Daha sonra bunlar dörde indi.

IX. yüzyılda Danlar adaya hücuma başladılar. Bu hücumlara yalnız Wessex Krallığı karşı koyabildi. Wessex Kralı Alfred, Danlar’a büyük başarıyla karşı koymaktan başka, daha sonra ülkeyi tek bir krallık altında birleştirdi. Bu, onun Büyük Alfred diye anılmasını sağladı.

• Norman İstilâsı:

İngiltere XI. yüzyılda yeni bir istilaya sahne oldu. Normandiya Dükü William 1066 yılında İngiltere’yi işgal etti, Londra’da kral olarak taç giydi. Bütün ülke Norman kralları arasında paylaşılmıştı. Anglo – Saksonlar serf durumundaydılar. Aradan geçen yıllar bu ayrı kavimler arasındaki düşmanlığı unutturdu. Anglo-Saksonlar’la Normanlar kaynaşarak bir toplum meydana getirdiler.

Advertisement

Çok geçmeden İngiltere’de de, başka Avrupa ülkelerinde olduğu gibi, krallarla asiller arasında bir savaşma başladı. Asiller şatolar yapmak, kendi bölgelerinde bağımsız davranmak istiyorlardı. I. Henry kralların hükümranlığını kuvvetlendirdi. 1154’te tahta çıkan II. Henry zamanında krallık sadece İngiltere ve Normandiya’dan ibaret değildi; ülkenin toprakları daha güneye Pireneler’e kadar uzanıyordu.

ingiltere

Kaynak : pixabay.com

• Magna Karta:

Aslan Yürekli Richard yaptığı III. Haçlı seferiyle tanınmıştı. Ancak, bu sefer onun İngiltere’den uzakta kalmasına yol açtı. Onun yokluğunda, ahaliden çok ağır vergiler alındı. Kardeşi John tahta çıktığı zaman memleketi idare edemedi, İngiltere Fransa’daki topraklarını kaybetti. Üstelik, Kiliseyle de anlaşamadı. Sonunda, onun Fransa’da bulunduğu bir sırada, baronlar toplanarak Magna Charta’yı hazırladılar, 1215’te kendisine imzalattılar. Buna göre vergiler ancak kanun dairesinde toplanacak, alenen muhakeme edilmeden hiçbir kimse hapse atılamayacaktı.

• Parlâmentonun Başlangıcı:

1272’de tahta çıkan I. Edward memleketi Magna Charta’ ya göre idare etmek istiyordu. Parlamento da onun zamanında kuruldu. İlk parlamento 1295’te toplandı. Bu, doğrudan doğruya milletin mümessili durumundaydı. I. Edward daha sonra kralın koyduğu vergilerin parlamento tarafından değiştirilebileceğini kabul etti. Galler Ülkesi I. Edward zamanında İngiltere’nin kontrolü altına girdi. İskoçya’yı da kontrol altına almak istediyse de başaramadı.

• Yüz Yıl Savaşları:

XIV. yüzyılda Kral III. Edward, Fransa tahtının da varisi olarak, Fransa’yı işgal etmeye kalkıştı. Normandiya’ ya asker çıkardı, bazı bölgeleri ele geçirdi. On yıl sonra İngilizler, Fransa’da yeni ilerlemeler kaydettiler. Daha sonra Fransızlar kaybettikleri yerleri yavaş yavaş kazanmaya başladılar.

Bu savaşlar II. Richard’ın zamanında da devam etti. Onun ölümünden sonra parlamento Lancester Dükü’nü «IV. Henry» adı ile tahta geçirdi. Onun oğlu V. Henry zamanında Fransa ile olan savaş gene hızlandı. V. Henry önemli zaferler kazandı. Onun ölümü üzerine Jeanne d’Arc’ın komutasındaki Fransızlar İngilizleri yendi. Parça parça 100 yıl kadar süren bu savaştan sonra İngiltere Fransa’daki bütün topraklarını kaybetti.

• Taht Kavgaları:

Yüzyıl Savaşları’nın sonlarına doğru İngiltere’de taht kavgası başladı. Lancaster ve York hanedanı kendilerini tahta vâris görüyorlardı. Bunlardan Yorklar’ın arması beyaz bir gül, Lancasterler’inki de kırınızı bir güldü. Onun için, bu savaşmalar «Güller Savaşı» diye anılır. Bunlar zaman zaman tahtı ele geçirdiler. Bu güzden çeşitli çarpışmalar, idamlar oldu. En sonunda 1485’te Henry Tudor, Lancaster’lerin vârisi olarak, tahta hak iddia etti. III. Richard’ın bu sıradaki savaşta Ölümü üzerine VII. Henry tahta geçti.

Advertisement

VII. ve VIII. Henry’ler zamanında İngiltere daha istikrarlı günler geçirdi. İngiliz Kilisesi’nin kurulması da VIII. Henry zamanına rastlar.

• Elizabeth Çağı:

İngiltere, tarihinin en parlak çağlarından birini XVI. yüzyılda tahta çıkan I. Elizabeth zamanında yaşamıştır. Kraliçe, güttüğü ihtiyatlı politika sayesinde memleket içinde sevildi. Onun sayesinde İngiliz denizcilik filosu büyüdü, kuvvetlendi. 1585’te İspanya’yla yapılan bir deniz savaşının kazanılması da İngilizler’in denizcilikte söz sahibi olduğunu kabul ettirdi.

ingiltere

Kaynak : pixabay.com

• Stuart Hanedanı:

1603’te İskoçyalı Kral James tahta çıktı. O zamanlar ülkeler ayrı olmakla beraber İskoçya ile İngiltere bir tek kralın idaresindeydi. I. James zamanında ilk olarak Amerika’da koloniler kuruldu. Ancak, onun oğlu I. Charles memleketi mutlakıyetle idare etmeye kalkınca 1642’de iç savaş çıktı. Sonunda Charles savaşı kaybetti, 1649’da idam edildi.

Krala karşı savaşan parlamento taraftarlarının başında Oliver Cromwel vardı. I. Charles’in idamından sonra İngiltere cumhuriyet haline geldiyse de çok geçmeden Oliver Cromwel memleketi diktatörlükle idare etmeye başladı. Onun ölümünden sonra George Monck adındaki bir general Londra üzerine yürüdü, son meşru parlamentoyu yeniden toplantıya çağırdı, Stuart hanedanından I. Charles’in oğlunu tahta çıkardı.

II. Charles zamanında da, daha sonraları da memlekette yeniden çeşitli kargaşalıklar çıktı. XVII. yüzyılın sonlarında Fransa’yla İngiltere arasında patlayan savaş Fransızlar’ın yenilmesiyle sonuçlandı. XVIII. yüzyılın başında Kraliçe Anne Stuart tahta çıktı. İngiltere’yle İskoçya onun zamanında birleşti. Tarihçiler büyük Britanya tarihinin Kraliçe Anne zamanında başladığını kabul ederler.

• Sömürge Çağı:

XVIII. yüzyılda İngiltere’nin sömürgeleri gittikçe arttı. Gene bu yüzyılın sonlarına doğru kuzey Amerika’daki İngiliz sömürgeleri Kral III. George’a karşı baş kaldırdılar. Yapılan savaşlar sonunda Amerika Birleşik Devletleri’nin bağımsızlığı kabul edildi.

Öte yandan, Fransa’da ihtilâl çıkmıştı. İngiltere Fransa’ya savaş açtı. Belçika’yı işgal etti. Başka Avrupa milletleriyle beraber Napolyon’a karşı çarpıştılar. 1805 yılında Amiral Horatio Nelson, Trafalgar Savaşı’nı kazanarak Fransızlar bozguna uğrattı. Yalnız, deniz zaferi karadaki harekâta etki yapmamıştı. Ancak, 1815’te Napoleon’un Waterloo’ da yenilmesinden sonra savaş bitmiş oldu.

• Victoria Çağı:

XIX. yüzyıl İngiltere’de çeşitli reformlarla geçti. 1837’de tahta çıkan Kraliçe Victoria zamanında İngilizler’in günlük hayatında birçok değişiklikler oldu. Memlekette demiryolları yapılmaya başladı, ticaret ilerledi. Victoria zamanı Boer Savaşları ve Kırım Savaşı oldu.

• Büyük Savaşlar:

XX. yüzyılda gittikçe büyüyen İngiltere iki büyük savaş geçirdi. Birinci Dünya Savaşı’nda Rusya ve Fransa’yla birlikte Almanya, Türkiye, Avusturya – Macaristan, Bulgaristan’a karşı savaştı. Bu savaşı kazanmakla beraber memleket içinde büyük ekonomik buhranlar doğmuştu. Aradan yirmi yıl geçtikten sonra bu defa da II. Dünya Savaşı çıktı. İngiltere’ye çok büyük mal ve can kaybına mal olan bu savaş da gene İngiltere’ nin ve safında bulunduğu Müttefiklerin zaferleriyle sona erdi .1768’den beri dünyanın en büyük devleti sayılan İngiltere, 1940’ta bu sıfatını kaybetti, 3. lüğe düştü.

İngiltere Hakkında Gerçekler

  • ✓ İngiltere sanayi devrimini ilk gerçekleştiren ülkedir. Sanayi Devrimi’nin ingiltere’de başlamasının bazı nedenleri vardır. Bu nedenler sosyal, politik ve ekonomik nedenler olarak ele alınabilir.
  • • İngiltere’nin merkezi otoriteye sahip olması, diğer Avrupalı devletlerdeki gibi çeşitli yerel otoritelere bölünmemesi
  • • İngiltere’nin sanayi için gerekli hammadde ve pazara sahip olması
  • • İngiltere’nin sanayi üretiminde kullanılan demir ve kömüre sahip olması
  • • Stratejik ve ekonomik açıdan önemli olan merkezlerin İngiltere’nin elinde olması
  • ✓ Ayrıca deniz gücü sayesinde coğrafi keşifler sonrasında doğal kaynakları zengin birçok ülkeyi sömürgeleştirmiştir.
  • ✓ İngiltere’de sanayi devriminin başlangıcında ilk değişimler pamuklu dokuma ve demir-çelik alanında olmuştur. Önceleri evlerde ve atölyelerde, el tezgâhlarında sürdürülen dokumacılık yeni icat edilen ve buhar gücü ile işleyen makinenin bulunmasıyla değişime uğramıştır. Böylece ilk kez dayanıklı pamuk ipliği ve İngiliz kumaşı üretilmiştir. Böylelikle üretim ev tipi üretimden kopmaya başlamış ve buhar gücü sayesinde suyun olmadığı yerlere de fabrikalar kurulmaya başlanmıştır.
  • ✓ Sanayi devriminin ilk aşamasında kömür, buhar ve demirin ortak kullanımı demiryollarının gelişmesini sağlamıştır. Kömür hem demiryollarında lokomotif olarak kullanılmış hem de uzak yerlere taşınarak buhar gücü ile çalışan fabrikaların uzak yerlere kurulmasına olanak tanımıştır.
  • ✓ Sanayileşmeyle birlikte İngiltere’nin nüfusu 80 yıl içinde 6 milyondan 14 milyona ulaşmıştır. Doğum oranının bu denli artmasında fabrikalardaki işgücü ihtiyacının karşılanması amacıyla doğumların teşvik edilmesi yatmaktaydı.
  • ✓ Sanayileşme ile işçi sınıfı da ortaya çıkmıştır.
  • ✓ İşgücüne gereksinimin artması, kırsal kesimde yaşayanlar için kentleri cazip hale getirmiş fabrikaların olduğu kentlere göçler başlamıştır. 1800 ile 1900 yılları arasında kentlerde yaşayanların oranı %25’ten %65’e ulaşmış ve nüfusun çoğu sanayinin yoğunlaştığı kuzey bölgelerde toplanmıştır.
  • ✓ Sanayileşme giderek Batı Avrupa ülkelerine yayılmış bu durum doğal kaynakların ekonomik ve sosyal yaşamda önem kazanmasına neden olmuştur.
  • ✓ Ekonominin küreselleştiği dünyada sanayileşmede yenilikler ortaya koyan ve gelişmeleri yakından takip eden ülkeler hızla gelişerek kalkınmışlardır.


Leave A Reply