Inns of court nedir, ne demektir? Inns of court ne zaman ve ne amaçla kurulmuştur, özelliği, tarihçesi, bağlı kuruluşlar, hakkında bilgi.
Inns of Court,
Inns of Court, İngiltere’de, Londra’da bulunan ve ortaçağdan bu yana hukuk eğitimiyle uğraşan Lincoln’s Inn, Gray’s Inn, Inner Temple ve Middle Temple adlı kuruluşların oluşturduğu topluluktur. Avukatlık yapmak için başvuranların baroya alınıp alınmamasına karar vermeye yalnız bu kuruluşların başındaki yönetim kurulları (bench) yetkilidir.
Gönüllülük esasına dayanan dernek statüsünde olan bu kuruluşların tüzel kişiliği ve düzenli gelir kaynaklan yoktur. Bu nedenle nasıl doğdukları konusu karanlıkta kalmıştır. Ama ortaçağda ortaya çıktıkları ve o dönemde üniversitelerde okutulan Roma hukukuna değil, tekniğini inceleme amacıyla İngiliz hukukuna yöneldikleri bilinmektedir. Daha önceleri hukuk uygulama içinde öğreniliyordu. Bunun en ilkel biçimi bir hukuk görevlisinin yanında kâtip olarak çalışmaktı. 13. yüzyıl ortalarında gelenek hukukunun kapsamlı ve karmaşık bir nitelik kazanması üzerine, resmi görevi olmayan bir grup okumuş insan, hukuku meslek edindi ve hukuk öğrenimi sorununa çözüm olarak Inns of Court’u kurdu. Bu kuruluşlarda kullanılan ders kitapları ve notlar Latinceden çok, Fransızcaydı. Öğrenciler buralarda yapılan tartışmaları izler ve aralarında hukuk sorunlarını tartışırlardı.
Inns of Court’un Tarihçesi
Bu dönemde mahkemelerde avukatlık yapacak kişilerin dışında, vekilharç ve hukuk danışmanı olarak büyük toprak sahiplerinin işlerini yürütebilecek kişilere de büyük gereksinim vardı. Bu kişilerin gelenek hukukunun kaba esaslarını bilmeleri yeterliydi. Öte yandan davavekillerinin, muhasebecilerin ve yazışma kâtiplerinin sayısı gittikçe artmaktaydı. Bunlar eğitimlerini büyük ölçüde uyuşmazlık mahkemelerinde kullanılan mahkeme emirlerinin ve öteki yasal belgelerin hazırlanışını öğreten Inn of Chancery adlı kuruluşlardan almaktaydı.
14. yüzyılda adalet bakanının kaleminde çalışan birçok küçük rütbeli memur da Inns of Court’a giden öğrencilerin eğitiminde görev almaya başladı. Yüzyılın sonuna doğru Inn of Chancery’de hazırlık aşamasını tamamlayarak Inns of Court’a girmek için başvuran öğrencilerin ve avukat adaylarının sayısı hızla arttı. Sonunda Inns of Court’a bağlı kuruluşlar bir ya da daha fazla Inn of Chancery’nin denetimini üstlenerek, bunla-nn faaliyetlerini yönlendirmeye ve buralarda ders verecek kişileri belirlemeye başladılar. Zamanla Inn of Chancery’lerin bulunduğu binaların çoğunu satın alarak bunların mal sahibi durumuna da geldiler.
15. yüzyıla gelindiğinde Inns of Court kuruluşları buralarda daha önce en az iki dönem ders vermiş ve öğrencilerin hukukun zor noktalarını tartıştığı toplantılara başkanlık etmiş üyelerin oluşturduğu kurullarca yönetiliyordu.
Hukukun son derece teknik bir konu olmasından ötürü, yeterlilik ancak Inns of Court’ta verilen ve hayli zor olan derslerin izlenmesiyle kazanılabilmekteydi. Bu nedenle uygulamada hukuk öğrenimi bütünüyle Inns of Court’un elindeydi. Ama 15. ve 16. yüzyıllarda birçok öğrenci bu kuruluşlara hukuk öğreniminden çok, genel bir öğrenim görmek için devam etmeye başladı. 16. yüzyıl sonunda Inns of Court alt derece mahkeme avukatlarını (solicitor) ve davavekillerini baroya kabul etmemeye başladı. Bunun üzerine bu kişiler yeniden Inn of Chancery’lere yöneldiler. Sonunda yüksek mahkeme önüne çıkan avukatlardan (barrister) farklı bir meslek grubu oluşturdular. Inns of Court’a bağlı kuruluşlar 16. yüzyılın başında binaların tam mülkiyetini ele geçirerek, görkemli salonlar inşa ettirmeye başladılar. Bu eğilim yüzyılın sonuna değin sürdü.
Eğitim Sisteminde Çöküş
Sonraki yıllarda birçok etkenin bir araya gelmesiyle Inns of Court’a dayalı eğitim sistemi bir çöküş sürecine girdi. Her şeyden önce basımevlerinin daha yoğun bir çalışmaya geçmesiyle öğrencilerin yazılı malzeme kullanma olanakları arttı. Bu gelişmenin sonunda öğrenciler dersleri ve tartışmaları ihmal etmeye başladılar. İngiliz İç Savaşı sırasında sistem bütünüyle çöktü. 1677’de dersler kesilince, öğrenim ücretlerini önceden yatırmış olan öğrenciler yükümlülüklerini yerine getirmiş sayıldı. Bunların baro üyesi kabul edilebilmeleri için gerekli resmî çağrıyı yapacak hiçbir seminer yöneticisi kalmamış olduğundan, 18. yüzyıldaki dört Inn’in yöneticileri sonunda bir başka çözüme vardılar. Buna göre, belirli bir süre derslere devam etmiş bütün öğrenciler baroya kabul edildi. Sonraları Inn’de üç öğün yemek yemiş olmak tam bir dönem devam etmiş sayılmak için yeterli görüldü. Bu arada Inn of Chancery’ler, artık sayıları iyice artmış olan alt derece mahkeme avukatlarına ve davavekillerine yetmemeye başladı. Bu nedenle söz konusu kişiler zamanla kendi topluluklarını kurdular.
19. yüzyılda gelenek hukuku araştırmacılarından oluşan bir komisyonun yürüttüğü soruşturma sonunda, Inns of Court’un eğitsel işlevlerini yeniden üstlenmesi yolunda adımlar atıldı. Yeniden konan seminerlerde ders vermek üzere avukatlar görevlendirildi. Eğitim sonu sınavları dört Inn’i temsil eden Hukuk Eğitimi Konseyi’nce yürütülmeye başladı.
