İçinde ip veya iplik kelimeleri geçen deyimler ve atasözleri nelerdir? Bu atasözü ve deyimlerin anlamları ve açıklamaları. İp, iplik geçen deyimler, atasözleri.
İp, İplik İle İlgili Deyimler
- anasının ipini satmış (pazara çıkarmış)
ipsiz, kendisinden her türlü soysuzluk beklenebilen (kimse). - ayağına ip takmak
bir kimseyi çekiştirmek: ‘Ara sıra ötekinin berikinin ayağına ip takmaktan başka konuşacak lakırtıları olmazdı.’ -R. N. Güntekin. - bir iğne bir iplik olmak
iğne ipliğe dönmek. - (bir işi) pamuk ipliğiyle bağlamak
etkisi az sürecek bir çare ile geçiştirmek. - (bir işin) ipleri birinin elinde olmak
o işi el altından yönetmek. - (bir şeye) pamuk ipliğiyle bağlanmak
her an bozulmaya, kopmaya hazır olmak. - (birine) ip takmak
birinin kötülüğü için çalışmak. - (birini) ipe çekmek
asarak öldürmek. - (birinin) ipini çekmek
birini ölçülü davranmaya zorlamak. - (birinin) ipiyle kuyuya inilmez
‘kendisine güvenilmez’ anlamında kullanılan bir söz: ‘O tüysüz keratanın ipiyle kuyuya inilmez.’ -A. İlhan. - iğne ipliğe dönmek
çok zayıflamak: ‘Sabun toprakta eridikçe insanın düşmanı da oturduğu yerde erir, iğne ipliğe dönermiş.’ -R. N. Güntekin. - ipe dizmek
boncuk vb.ni ipliğe geçirmek. - ipe gitmek
ölüme gitmek: ‘Menfaatine dokunan adam, ipe gitmek için lazım gelen hükümleri giyer.’ -F. R. Atay. - ipe sapa gelmemek
akla yakın olmamak veya birbirini tutmamak: ‘Söyledikleri zaten ipe sapa gelmez şeyler.’ -A. İlhan. - ipe un sermek
geçersiz birtakım nedenler ileri sürerek istenilen işi yapmaktan kaçınmak. - ipi (birinin) eline geçmek
yönetimi başkasının eline geçmek, kontrolü başkasının elinde bulunmak: ‘İpleri Topal Osman’ın eline geçince bir uysallaşır, bir uysallaşır kâfir!’ -R. Enis. - ipi çözmek
hlk. ilgisini kesmek.
ipi kırmak
hlk. savuşup gitmek.
- ipi koparmak
bağlı bulunduğu kuruluşla veya yakınlığı bulunan kişi ile ilişkisini kesmek. - ipi sapı yok
birbirini tutmaz, yersiz, anlamsız. - ipin ucunu kaçırmak
tkz. yönetimde veya bir şeyi kullanmada gereken ölçüyü yitirmek: ‘Bu kadar çalıştığım hâlde, ölçülerim pek mi aykırıdır nedir, yine ipin ucunu kaçırıveririm.’ -O. V. Kanık. - ipini kırmak
azmak, ele avuca sığmaz bir durum almak. - ipini koparmak
başıboş kalmak. - iple çekmek
sabırsızlıkla beklemek: ‘Ertesi günün öğleye doğru olan saatlerini iple çekiyordum.’ -Y. K. Beyatlı. - ipliği pazara çıkmak
kötü nitelik ve suçları ortaya çıkmak. - iplik çekmek
1) kumaştan iplik çıkarmak; 2) iplik eğirmek. - ipten kazıktan kurtulmuş
her türlü kötülüğü yapacak yaradılışta olan (kimse): ‘İşte şimdi gördüğünüz gibi hırsızların, esrarkeşlerin, ipten kazıktan kurtulmuş, gözü kanlı canilerin arasında çilemi dolduruyorum.’ -H. Taner. - ipten kuşak kuşanmak
yoksul düşmek. - ipucu vermek
aranılan gerçeğe ulaştırabilecek şeyle ilgili, onu bulmaya yarayan bilgi vermek. - kırk kapının ipini çekmek
içinde bulunduğu sorunu çözmek için kapı kapı dolaşmak, birçok yere uğramak. - seksen kapının ipini çekmek
içinde bulunduğu sorunu çözmek için kapı kapı dolaşmak, birçok yere uğramak: ‘Ama şimdi, bir çift lastik için seksen kapının ipini çekiyoruz.’ -R. Enis.
İp, İplik İle İlgili Atasözleri
- cambaz ipte balık dipte gerek
kişi, sadece uzman olduğu alanda çalışmalıdır. - iki cambaz bir ipte oynamaz
kurnazlıkta eşit olan iki kimse birbirlerini aldatamaz. - ip inceldiği yerden kopar
bir durum, en çürük yerinden patlak verir. - ip kırıldığı (koptuğu) yerden ulanır (bağlanır)
1) iki kişi arasındaki kırgınlığın giderilmesi için kırgınlık sebebinin giderilmesi gerekir; 2) bozulan bir iş nerede kalmışsa düzeltilmesine oradan başlanır. - ip koptuğu yerden bağlanır
iki kişi arasındaki kırgınlığın giderilebilmesi için kırgınlık nedeninin ortadan kaldırılması gerekir.
İp İnceldiği Yerden Kopar:
ANAFİKİR : İşlerimizin bozulmasına neden olabilecek zayıf noktalar bırakmamalı.
Giriştiğimiz işlere gereken önemi vermeliyiz. Her iş belirli bir emek, bir güç harcanarak yapılmaktadır. Harcanan bütün çabaların boşa gitmemesi için en küçük ayrıntılara bile değer vermeli, önemsizdir diye ihmal etmemeliyiz. Bir ipin her tarafının aynı kalınlıkta olması halinde kopmasının düşünülemeyeceği gibi, işimizin de bütün ayrıntılarına önem verildiğinde başarısızlığa uğranması düşünülemez. Baştan sağlam yaptığımıza inandığımız yönlerini de arada sırada kontrol etmeli, düzeltilmesi gereken yerleri düzeltmeliyiz.
İki Cambaz Bir İpte Oynamaz:
ANAFİKİR : Aynı işi yapan kurnaz iki kişi, birbirini aldatmaya çalışır.
Kurnaz kişi başkalarını hileleriyle aldatmaya çalışarak çıkar sağlayan kişidir. Böyle kişiler kendilerine benzeyenleri tanır, onlarla mücadele ederek üstün olmak ister. Kurnazlar aynı niteliklere sahip oldukları için de birbirlerini kolay kolay alt edemezler. Onlar birbirleriyle mücadele ederken arada başkaları zarar görür. Zamanımızda bir ipte iki cambazın oynayamayacağı kuralı pek çalışmamaktadır. Çünkü, cambazlık diye adlandırılan kurnazlık, zamanımızda yeni boyutlar kazanmış, kimin neyin cambazı olduğu birbirine karışmıştır. Öyle olunca bir ipte birden fazla cambaz oynadığı halde bunun farkında olunamamaktadır.