İslam dininde ihlas ne demektir, ne anlama gelir? İhlasın anlamı, Kuran’da ihlas, özellikleri nelerdir? İhlas hakkında bilgi.
İslamda İhlas
İhlas; İslamda, inanç ve edimlerde arılık, içtenlik. Tevhid (birleme) düşüncesinin doğal sonucu olan ihlas, inançta Tanrı’nın birlenmesi, kulluk ve ibadetlerde hiçbir şeyin Tanrı’ya ortak koşulmaması biçiminde kendini gösterir. Bu anlamda İhlasın karşıtı şirktir (ortak koşma). Kuran bu nedenle ihlas üzerinde önemle durur ve insanları şirkten kaçınmaya çağırır; saf dinin Tanrı’ya özgü olduğunu, ondan başka veliler edinilmemesini bildirir (Zümer: 3); dinin Tanrı’ya özgü kılınması gereğini vurgular (Beyyine: 5); Tanrı’ya kullukta başka bir şeyin ortak tutulmamasını ona kavuşmanın koşulu sayar (Keyf: 110).
İnanç ve edimlerdeki saflığı bozan yalnız şirk değildir. Kulluğun ve edimlerin (Tanrı’ nın hoşnutluğundan başka bir şey gözetilmemesi ilkesine ters düşecek biçimde) gösteriş, başkaları tarafından övülmek ve beğenilmek ya da başka bir amaç için yapılması da ihlası zedeler. İhlası bozan bu ikinci etken riya olarak adlandırılır.
Tasavvuf düşüncesinde ihlas benliğin arındırılması sürecinin zorunlu koşuludur. İhlas kalbi, saflığını lekeleyen her türlü pislikten kurtarmaktır. Bu da yapılan işte yalnız Tanrı’nın ve onun hoşnutluğunun gözetilmesi ile olur. Mutasavvıf yazarlardan Kelabazi ihlası, kulun her şeyden uzaklaşarak Tanrı’ya yönelmesi biçiminde tanımlar. Kuşeyri’ye göre ise ihlas, kulluk ve ibadetlerde yalnız Tanrı’yı amaçlamaktır. Bu amaca da yalnız Tanrı’ya yakınlaşma isteği ile ulaşılır. Ünlü mutasavvıf Zünnun Mısri İhlasın ancak sıdk (doğruluk) ve sabırla tamamlanacağını söyler. Yetkin bir İhlasın göstergeleri ise, kişinin halkın övgü ile yergisini bir tutması, yaptığı edimi görmemesi ve kendisini ediminin sevap getireceği düşüncesinden kurtarmasıdır.
