İslamda Tezhip Nedir? Hakkında Bilgi

0
Advertisement

İslamda tezhip sanatı nedir, yeri nasıldır? Tezhip sanatının özellikleri nelerdir, islamda tezhip sanatı hakkında bilgi.

İslamda Tezhip

İslamda Tezhip Sanatı;

Lügat manâsı itibariyle “altın ile yaldızlama” demek olan tezhip, İslam sanatı arasında özel bir yer işgal eder. Tezhip denildiğinde genellikle kitap süslemeciliği akla gelir. Aslında ise altın, yaldız ve her türlü boya ile yapılan süsleme sanatıdır. Kitap Nefis bir süslemesinde olduğu kadar, murakkalar, tuğralar gibi güzel yazı örneği örneklerini değerlendiren, tahta üzerine, alçı duvarlara yapılan altın bezemeleri de kapsayan bir dekorasyon sanatıdır. Minyatür, hat ve cilt sanatının da teknik yönden tezhip ile ilişkisi büyüktür.

Türkler, süsleme sanatlarında ustalıkları kabul edilmiş bir millettir. Onlar Selçuk, Arap ve İran üsluplarını birleştirerek kendi şaheser üsluplarını ortaya koymuş, gerçekten mükemmel eserler yapmışlardır.

Tezhip sanatı ile uğraşan kişiye Müzzehhib ismi verilir. Bunlar daha çok Kur’an-ı Kerim‘leri, yazma kitapları, tuğralar ve levhaları büyük bir sabırla süslemiş, nefis eserler meydana getirmişlerdir. Üstelik bu “pek nefis” eserlere imzalarını bile atmamış, sanatlarını sadece hizmet amacıyla gerçekleştirmişlerdir.

Osmanlı İmparatorluğu’nda müzehhibler büyük ilgi görmüşlerdir. İslamın resim ve heykel yasağı karşısında sanatkarlarımız tezhip sanatına ağırlık vermişlerdir.

Advertisement

Binlerce cilt eser onlar tarafından tezhiplenmiştir.

Tezhip yaparken daha çok lacivert, turuncu, lâl, yeşil ve beyaz renkler kullanılır. Bunlar eritilerek kullanılacak hâle getirilir. Tezhip yapılacak kağıt hususi olarak hazırlanır.

Tezhip sanatını İstanbul’da ilk olarak yapan kişi Üstad Mehmed adında Herat’lı bir Türk’tür. Daha sonraki asırlarda isimleri unutulmayacak büyük müzzehhibler yetişmiştir. Bunlardan en ünlüleri Solak Sinan, Nakşi, Hattat Ali Üsküdari, Ahmet Ata, Osman Efendi, Hakkı Bey’dir. Son yıllarda vefat eden Ord. Prof. Süheyl Ünver’de bu sanata gönül vermiş, pek değerli müzehhibler yetiştirmiştir.


Leave A Reply