İstanbul Boğazı Kaç Kilometredir? İstanbul Boğazı Nasıl Oluşmuştur?

1
Advertisement

İstanbul Boğazı’nın coğrafi özellikleri nelerdir? En dar yeri, uzunluğu, ortalama derinliği ve çevresindeki yerleşimler. İstanbul Boğazı nasıl oluştu sorusunun cevabının yer aldığı sayfamız.

İstanbul Boğazı

İstanbul Boğazı

İstanbul Boğazı; Karadeniz ile Marmara Denizi’ni birbirine bağlayan boğazdır. Doğusundan Kocaeli Yarımadası ile Anadolu (Asya Kıtası), batısından Çatalca Yarımadası ile Trakya’ya (Avrupa Kıtası) geçilir. İki kıta arasında önemli bir geçit ve su yoludur. Kuzeyden güneye doğru 30 km, Anadolu Feneri, Kızkulesi arasında 34 km, Rumeli kıyısında Haliç de içinde olmak üzere 46 km uzunluğundadır.

En dar yeri Anadoluhisarı-Rumelihisarı (690 m), en geniş yeri Beykoz-Büyükdere (4 km) arasındadır. Anadolu ve Rumeli hisarlanndan güneye, Marmara’ya doğru giderek genişler (Kızkulesi ile Rumeli kıyısında Salıpazarı arasında 1.700 m).

Ortalama derinliği 50 m olan boğazın dibinde derinliği yer yer 50 m’den çok olan bir oyuk uzanır. Bebek Camisi ile Kandilli (120 m) ve Vaniköy-Arnavutköy arasında (106m) 100 m’den derin çukurlara rastlanır.

Tuzluluk oranı (binde 18) Marmara’ dan (binde 23) düşüktür. Buna bağlı olarak Karadeniz’den Marmara’ya, Istanbul Boğazı yoluyla yüzeysel, dipten de Marmara’dan Karadeniz’e doğru bir akıntı görülür. Üst akıntı daha hızlıdır. Üst akıntının hızı Kanlıca’dan başlayarak güneye doğru artar, Rumelihisarı önlerinde “Şeytan akıntısı” adını alır, Beylerbeyi-Üsküdar kıyılarında kıyıya çok yaklaşır. Kızkulesi açıklarında Sarayburnu’na yönelerek Marmara’da kaybolur. Boğazda akıntı, özellikle iki kıyının çok yaklaştığı yerlerde bir ırmak akışını andırır.

İstanbul Boğazı Nasıl Oluştu:

Büklümlü ilerleyen derin bir akarsu vadisini andıran İstanbul Boğazı, dördüncü zaman başlannda bir deniz çekilmesiyle aşınan ve derinleşen vadinin, deniz ilerlemesiyle dolması sonucu oluşmuştur. Her iki kıyı boyunca yükseltileri genelde 50-100 m dolayında değişen, derelerle yanlı tepeler uzanır. Sarıyer’de 100 m’yi bulan kıyı yükseltileri dik yamaçlarla Boğaz’a iner. Anadolu yakasında kuzeyden güneye Karakulak, Sultaniye, Göksu, Küçüksu, Rumeli yakasında Sarıyer, Sultansuyu, İstinye, Kanlıkavak dereleri boğaza dökülen başlıca sulardır.

Advertisement

Güneyden Boğaz ortalarına kadar Akdeniz ikliminin çalı türleri yerini kuzeye doğru Karadeniz iklimi etkisi altındaki nemli orman türlerine bırakır. Boğaz’ın iki yanını süsleyen Yıldız, Emirgan, Kuzguncuk, Kandilli, Vaniköy, Bebek, Çubuklu, Beykoz, Abrahampaşa, Tarabya, Büyükdere korularında dikim yoluyla getirilmiş çok sayıda süs ağaçlan görülür. Servi ve fıstık çamları boğaz sırtlarında doğal güzelliği artıran öğelerdir.

Tarihin ilk çağlarından beri önemli bir geçit olan Boğaz’dan Cumhuriyet döneminde transit geçişiler sol seyir düzeni içinde gerçekleşti. Bu uygulamanın birçok kazaya yol açması üzerine 1982’de transit geçişler de sağ seyir düzenine geçildi. Şu anda İstanbul Boğazı üzerinde 3 adet asma köprü yer almaktadır.


1 Yorum

  1. murat önder on

    kanal istanbula benzer bir pooje de ; çanakkale boğazının marmara ya giren kısmında da yapılsın gelibolu_güneyli arasından yunanistan tarafına açılan denize bir kısa ve güvenli kanal isabetli olur ….

Reply To murat önder Cancel Reply