İstanbul’un Fethi (29 Mayıs 1453) Özeti, Neler Yaşandı Madde Madde

39
Advertisement

29 Mayıs 1453 tarihinde Fatih Sultan Mehmet tarafından fethedilen İstanbul’un fethi ile ilgili özet bilgilerin yer aldığı yazımız.

İstanbul'un Fethi (29 Mayıs 1453) Özeti

İstanbul’un Fethi (1453)

Osmanlı Devleti kuruluş döneminde, Anadolu ve Rumeli’de yaptıkları fetihlerle sınırlarını doğu ve batı yönünde genişletti.

İstanbul’un coğrafi konum itibariyle Osmanlı Devleti’ nin Anadolu ve Rumeli toprakları arasında yer alması ve geçiş noktasında bulunması fethini zorunlu kılmıştır.

İstanbul, Orta Çağ’da doğuyu batıya bağlayan İpek Ticaret Yolu’nun en önemli kavşak noktasıdır. İstanbul’a hakim olan bir devlet Karadeniz ve Boğaz ticaretine de hakim durumdadır. Bu durum devleti ekonomik yönden daha da zenginleştirmektedir.

Bizans İmparatorluğu’nun Osmanlı Devleti’ne karşı siyasi faaliyetleri İstanbul’un alınmasında etkili olan diğer önemli nedenlerden biridir. Bizans İmparatorluğu Osmanlı Devleti’nin güçlenmesini önlemek için oyalama ve yıpratma politikası izlemiştir.

Advertisement

“Bizans oyunu” olarak bilinen bu yöntemlerle Osmanlıların siyasi ve askeri gücünü zayıflatmayı hedeflemiştir. Bunlardan bazıları:

  • ► Haçlıları kışkırtarak yardıma çağırması
  • ► İsyan eden Osmanlı şehzadelerini desteklemesi (Böylece taht kavgalarından yararlanarak karışıklık meydana getirme)
  • ► Anadolu beyliklerini kışkırtması
  • ► Venedik ve diğer devletlerle işbirliği yapması
  • ► İstanbul’un tarihi ve kültürel özellikleri,
  • ► İstanbul Doğu Roma İmparatorluğu’nun başkenti, Ortadoks mezhebinin kutsal şehri ve Hz. Muhammed’ in övücü sözleri II. Mehmet’in İstanbul’u fethetmesinde etkili olmuştur.

***II. Mehmet Han’dan önceki padişahlar İstanbul’u almak için birtakım hazırlıklar yaparak kuşatmışlardır. II. Bayezit Anadolu Hisarı’nı yaptırarak boğazlardaki geçişi kontrol altına almak istemiştir. Ayrıca İstanbul’u dört kez kuşatmıştır. Ancak kuşatma esnasında Rumeli ve Anadolu’da beliren tehlikelerden dolayı kuşatmayı kaldırmak zorunda kalmıştır.

2. Mehmet Han’ın İstanbul’un Fethi İçin Yaptıkları
  • ► Rumeli Hisarı’nı yaptırdı.
  • ► İstanbul’un aşılmaz kalın surlarını yıkmak için büyük toplar döktürdü.
  • ► Denizlerden Bizans’a gelebilecek yardımları önlemek için 400 parçalık bir donanma inşaa ettirdi.
  • ► Anadolu Beylikleriyle barış yaptı. Rumeli’ye asker sevketti. İstanbul’a yakın kaleler olan Silivri ve Vize kalelerini aldı.
  • ► Tekerlekli kuleleri inşa ederek surlara kolayca tırmanmayı amaçladı.
  • ► Macarlardan askeri uzmanlar getirerek ve devlet bütçesinin büyük bir kısmını fetih için ayırarak birçok hazırlık yaptı.
Bizans İmparatoru Konstantin’in İstanbul’u Savunmak için Yaptıkları
  • ► Avrupa’dan askeri yardım istedi. Ortadoks olmasına rağmen Katoliklerle birleşmeyi kabul etti.
  • ► Haliç’in ağzını zincirle kapattı.
  • ► Çevreden paralı askerler topladı.
  • ► Papa’ya bağlı şövalyelerden yardım istedi.
  • ► Surları onardı.
  • ► Suda yanan Grejuva (Rum ateşi)’yi kullanmaktan çekinmedi.
  • ► Halkı Ayasofya Kilisesi’ne toplayarak ayin yaptırdı.

***İstanbul 6 Nisan 1453’de kuşatıldı. 29 Mayıs 1453’de fethedildi. 53 günlük kuşatmada Haliç’i ve surları aşmada zorlanan Osmanlı ordusu Tophane sırtlarından 72 parça gemiyi Haliç’e indirerek Bizans’ın direncini kırdı. Ulubatlı Hasan’ın surlara bayrağı dikmesiyle fetih gerçekleşti.

İstanbul’un Fethi’nin Türk Tarihi Açısından Sonuçları
  • ► Osmanlılar devletleşme sürecini tamamladı.
  • ► İslam dünyasında Osmanlı Devleti’nin saygınlığı arttı.
  • ► II. Mehmet’e fetheden anlamına gelen Fatih ünvanı verildi.
  • ► Anadolu ve Rumeli toprak bütünlüğü sağlandı.
  • ► Osmanlı Devleti’nde kuruluş dönemi bitti, yükselme dönemi başladı.
  • ► Fatih Sultan Mehmet, İstanbul’u Türkleştirmek için Anadolu’dan İstanbul’a göçleri başlattı.
  • ► Boğaz ticaret yolunun denetimi Osmanlı Devleti’ne geçti.
  • ► İstanbul’un sembolü olan Ayasofya Kilisesi’ni camiye çevirdi.
  • ► İstanbul’a kapalıçarşı inşaa ederek şehri ekonomik ve sosyal yönden kalkındırmayı amaçladı.

Topkapı Sarayı yapıldı. Saray padişahın resmi ikametgahı ve haremi idi. Ayrıca devletin resmi işlerinin görüşüldüğü divan toplantıları bu sarayda yapılırdı. Yabancı elçilerin kabul edilmesi devlete ait arşiv, belge, darphane ve devlet hazinesinin bulunduğu yerdir. Padişahın haremi ve devlet memurlarının yetiştirildiği saray okulu olan Enderun buradadır.

***Fatih Sultan Mehmet, altın para bastırdı. Altın para devletin ekonomik ve diğer yönlerde en güçlü olduğunun önemli bir göstergesidir.

***Fatih Sultan Mehmet idari alanda da birtakım yenilikler yaptı. Divan başkanlığını sadrazama bıraktı. Çıkardığı “Fatih Kanunnameleriyle” veraset sistemini düzenledi. Devleti merkezileştirdi.

Advertisement
İstanbul’un Fethi’nin Dünya Üzerindeki Etkileri
  • ► Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu yıkıldı. Böylece 1058 yıl Balkanlar ve Anadolu’da egemen olan siyasi güç ortadan kalkmış oldu.
  • ► Avrupalıların Türkleri Balkanlardan çıkarma ümidi son buldu.
  • ► Bizans İmparatorluğu’nun devamı olan Trabzon Rum İmparatorluğu ve Mora Rum Despotluğu, Fatih tarafından yıkıldı.
  • ► İstanbul’un fethi Avrupa’yı derinden etkiledi. Fetih, sonuçları itibarıyla Avrupalı devletleri yeni arayışlara itti. Akdeniz ve boğaz ticaretine hakim olan Venedikliler büyük bir ticari kayba uğradı.
  • ► Orta Çağ kapandı. Yeni Çağ başladı.
  • ► İstanbul’un fethi ve diğer fetihler (Kırım – Mısır) Avrupa devletlerini yeni yol arayışına itti. Bunun sonucunda coğrafi keşifler başlamış oldu.
  • ► İstanbul’un fethinden sonra İtalya’ya giden Bizanslı bilginler yaptıkları çalışmalarla Rönesans Hareketleri’nin başlamasına zemin hazırladılar.
  • ► İstanbul’un aşılmaz kalın surları Osmanlı ordusunun kullandığı yüksek silah tekniği ile yerle bir oldu. Fatih Sultan Mehmet Şahi adıyla döktürdüğü büyük toplarla surları yıkınca, Avrupa’daki krallar da buna bakarak derebeylerin yüksek şatolarını yıktılar. Böylece Avrupa’nın siyasi yapısı değişti. Derebeylikler yıkılmaya, krallıklar yeniden güçlenmeye başladı.

Ayrıca; İstanbul’un fethine tepki olarak oluşabilecek bir Haçlı birliği için Fatih Sultan Mehmet önlem almıştır. Uzun süren Venedik savaşlarından sonra Venediklilere ticari imtiyazlar verilmiştir.

Aynı zamanda Balkan fetihlerine kolaylık sağlamak için Ortadoks kilisesinin İstanbul’da kalmasına ve faaliyetlerine izin vermiştir.


Kaynak – 2

İSTANBUL’UN FETHİ (29 Mayıs)

İstanbul 1453 yılına kadar Doğu Roma İmparatorluğunun başkenti idi. Şehrin çevresi yüksek surlarla çevrili idi ve çok iyi korunuyordu.

Fatih Sultan Mehmet, İstanbul’un çevresini Osmanlı topraklarına katmıştı. Sıra İstanbul’a gelmişti. Fatih uzun süren bir hazırlığa girişti. Büyük toplar döktürdü. Anadolu Hisarı karşısına Rumeli Hisarı’nı yaptırdı.

Tehlikeyi sezen İmparator Konstantin Avrupa’daki tüm devletlerden yardım istedi. 2 Nisan 1453’te Haliç ağzına zincir gerdirdi.

Fatih İstanbul’un ancak Osmanlı Donanması’nın Haliç’e girmesiyle fethedileceğini anlayarak Tophane’den Kasımpaşa’ya kadar kızaklar döşetti. Bir gecede 72 parça gerdi. Haliç’e indirildi.

Uzun süren kuşatmadan sonra 27 Mayıs günü başlayan ve 3 gün süren top ateşi kentin surlarında büyük geldikler açmıştı. 29 Mayıs gecesi başlayıp sabaha kadar süren iki saldırıdan sonra sabaha karşı genel hücuma geçildi. Ulubatlı Hasan surlara çıkarak bayrağı oraya dikti. Ardından tüm askerler surları aşarak şehre girdiler. Böylece 54 gün süren kuşatma sonucu İstanbul Fatih tarafından fethedildi.

“İstanbul bir gün fetholunacaktır. Ne mutlu o komutana.” (Hz. Muhammed) hadisindeki sevaba ulaşmak arzusu ile yola çıkan Fatih Sultan Mehmet 29 Mayıs 1453 Salı günü İstanbul’u fethetti. İstanbul’un fethi ile Ortaçağ sona ermiş, Yeniçağ başlamış oldu.

Fatih Sultan Mehmet 21 yaşında tarihe çağ açan padişah olarak adını yazdırdı.

İstanbul'un Fethi Harita

İstanbul’un Fethi’nin Haritası

Fatih Sultan Mehmet İstanbul’u Nasıl Aldı?

Fatih Sultan Mehmet İstanbul’u aldığı vakit 21 yaşındaydı. Babası II. Murat onu daha oniki yaşındayken kendi yerine tahta geçirmiş, oğlunun devlet yönetmeye küçükten alışmasını istemişti. Beşinci Haçlı Seferi’nde Osmanlı ordusu sıkışık duruma gelince, yönetimi gene II. Murat ele aldı.

II. Mehmet (Fatih), babası ölünce, 1451’de, ondokuz yaşında, tahta geçti. En büyük isteklerinden biri Bizans İmparatorluğu’nun başkenti İstanbul’u almaktı. Osmanlı Devleti’nin o günkü başkenti Edirne’de hazırlıklara geçti. Bu arada, büyük toplar döktürdü. Ordusunu çeşitli kollardan yola koşarak, önce, İstanbul’u kuşatmaya başladı. Ondan çok daha önce de Türkler Bizans İmparatorluğunun birçok topraklarını almışlardı. Bu arada, Fatih’in dedesinin babası Yıldırım Bayezit, Boğaz’ın Anadolu kıyılarına kadar gelmiş, orada Anadolu Hisarı’m yaptırmıştı. II. Mehmet de İstanbul’un kuzeyinden inerek, Boğaz’ın Rumeli kıyısında bu hisarın karşısına Rumeli Hisarı’m yaptırdı.

Advertisement
1 nisan 1453’te İstanbul sağdan, soldan kuşatılmıştı.

Fatih’in büyük toplarla donatılmış güçlü kara ordusu gibi, iyi hazırlanmış bir donanması da vardı. 18 nisanda Adalar alındı. Şimdi Bizans (İstanbul) güneyden de sarılmıştı. Bizanslılar şehrin içerilerine çekilmişler, Haliç’in ağzına da, Türk gemilerinin girememesi için, zincir germişlerdi.

22 nisan gecesi Fatih Sultan Mehmet, 67 küçük gemiyi Boğaz’ın Rumeli kıyısından karaya çıkardı, teknelerin altına tekerlekler koydurarak, Beyoğlu sırtlarından, karadan, Haliç’e indirdi. 5 mayısta Beyoğlu tepelerine toplar yerleştirdi, şehre gülle yağdırmaya başladı. Bizanslılar şaşkına dönmüşlerdi. İki hafta, ellerinden geldiği kadar savunmaya çalıştılarsa da, 29 mayıs 1453 salı günü, Topkapı’dan akma geçen Türk askerleri karşısında dayanamayıp baş eğdiler.

Türkler’in İstanbul’u alışı tarihin gidişini değiştirmiştir. Çünkü, Türkler Batı’ya doğru ilerledikçe Avrupa devletleri başka ülkelerin zenginliklerini keşfetmek ihtiyacını duymuşlardı. Engin denizlere açılıp keşif seferlerine çıktılar. Amerika da bu sayede keşfedildi. Öte yandan, Türk bilim, sanat kültürü de Batı’ya yayıldıkça, Avrupalılarının Karanlık Çağı (Ortaçağ) sona erdi. Böylece, İstanbul’un fethi üzerine, tarihte Ortaçağ kapandı, Yeniçağ açıldı.


39 yorum

  1. ATASINI TANIMAYAN IT CAKAL PESINDE GEZERMIS CANIM FEDA TURKIYEM KURANIM EZANIM ATALARIMA SUKURLER OLSUN EZANI MUHAMMEDIN ALTINDA YASIYORUZ

  2. Ne alakası var bu site çok kısa ve net bi şekilde yazmış bunu burada aşşağılayamazsınız bu siteyi beğenmiyosanız başka siteden bakabilirsiniz.

Reply To Anonim Cancel Reply