Delmira Agustini kimdir? Güney Amerika edebiyatında önemli bir yere sahip Uruguay’lı kadın şairin hayatı, edebi kişiliği ve eserleri hakkında bilgiler.
Delmira Agustini, 1886’da Uruguay’ın Montevideo kentinde doğdu. Erken yaşta şiirler yazmaya ve “La Alborada” gibi edebiyat dergilerinde yayınlamaya başladı ve burada modernist mahlaslı “Joujou” altında bir toplum köşesi yazdı. Kısa süre sonra Latin Amerika’nın en önde gelen aydınlarının dikkatini çekti, ancak bunlar şiirinden çok güzelliğine ve gençliğine vurgu yaptı. Bu metinleştirme mekanizması, yani yazarın edebi bir nesneye dönüştürülmesi, Agustini’nin kariyeri boyunca peşini bırakmadı ve trajik ölümünden sonra bile devam etti.
1907’de Delmira Agustini, zamanın yazarları ve eleştirmenleri tarafından çok iyi karşılanan ilk şiir kitabı El libro blanco’yu (Frágil) yayınladı. Üç yıl sonra, Agustini Cantos de la Mañana’yı yayınladı ve ilk kitabının eleştirilerinden oluşan bir seçkiyle sonuçlandı. Bu incelemelerde eleştirmenler, Agustini’ye bekaret ve ilham, Agustini’nin modernist söylem ve zamanın kadınlarına dayatılan kısıtlı roller doğrultusunda üstlendiği ve geliştirdiği bir imajla ilgili metaforlar kullanarak atıfta bulunmaya devam etti.
Delmira Agustini’nin ikiyüzlülüğü efsanesi bu atmosferde doğdu. Bir yanda özel alanda adlandırıldığı şekliyle “la Nena” (bebek), dönemin üst sınıf kadınlarını cinsellikten mahrum bırakan kısıtlayıcı toplumsal yapılara yanıt verdi. Öte yandan yazar, güçlü bir cinsel imajı yoğunlaştıran dizeler formüle etmeye başladı. Bu noktada yazarların ve eleştirmenlerin hassas sıfatları büyük ölçüde değişti. İkinci ve üçüncü kitaplarını yayınladıktan sonra, eleştirmenler onunla daha sonra Emir Rodriguez Monegal tarafından kullanılanlara benzer terimlerle konuşmaya başladılar: “ateşte özlük”, “cinsel takıntılı” ve “ateşli Leda”. Söylemeye gerek yok, bu cinsiyetçi yaklaşım, eleştirmenler tarafından asla erkek yazarları hedef aldığında kullanılmamıştır.
1913’te Delmira Agustini, edebiyat alanından ayrılmış bir adam olan Enrique Job Reyes ile evlendi. Etkinliğe Carlos Vaz Ferreira, Juan Zorrilla de San Martín ve Manuel Ugarte gibi dönemin en ünlü aydınlarından bazıları katıldı. Agustini, Ugarte ile yoğun bir mektup romantizmi sürdürmüştü. Sadece birkaç haftalık evlilikten sonra Delmira boşanma davası açtı. O yılın başında, Agustini üçüncü şiirsel çalışması Los cálices boş’u yayınladı ve burada “Los astros del abyss” başlığı altında yayınlanacak yeni bir kitabı duyurdu. En olgun işi olarak kabul ettiği şeyi asla başaramadı çünkü Temmuz 1914’te Enrique Job Reyes, gizli toplantılarından birinde onu öldürdü. On yıl sonra, Delmira Agustini’nin Tüm Eserleri basıldı,
Agustini üzerine yapılan modern araştırmalar, Agustini’nin biyografisine özel bir önem verdi; bu biyografi, genellikle yazarın ailesinin tuhaflıklarını araştırıyor ve bu, kuşkusuz onun yayınlanmasını kolaylaştırdı. Eleştirmenler genellikle Agustini’nin annesinin otoriter ve koruyucu kişiliği hakkında spekülasyon yaparken, şairin Püriten babası onun erotik dizelerini (Machado de Benvenuto, Silva) yazdı. Alejandro Cáceres (VVAA), Delmira’nın ebeveynlerinin kendilerini harika oğullarına adamak için net bir planı olduğunu öne sürüyor. Silvia Molloy, Agustini’nin koruyucu bir maske olarak kullandığı kasıtlı çocuksuluğu yorumluyor. Molloy ayrıca Agustini’nin Leda ve kuğu mitinin revizyonunu Rubén Darío ve modernistlerin röntgenci ve kadın düşmanı versiyonuyla karşılaştırır. Diğer feminist yaklaşımlar arasında Gwen Kirkpatrick’in çalışması, Delmira stilinin deneysel ve yıkıcı karakterine işaret eden kişi. Tina Escaja, Agustini’nin şiirlerini, yaklaşımını yazarın ataerkil mitlerinin altüst oluşuna ve kadın imgelerinin yazıya geçirilmesine dayandırarak analiz ediyor.
1993’te Agustini’nin şiirlerinin bugüne kadarki en eksiksiz ve titiz derlemesi Magdalena García Pinto tarafından yayınlandı, düzenlendi ve sunuldu. Bu cilt, şairin önemini teyit eder ve Delmira Agustini’nin modern Latin Amerika edebiyatının en sıra dışı seslerinden biri olarak öne çıktığı edebi kanona yakın zamanda dahil edilmesine katkıda bulunur.
