Andromak (Andromaque) ve Racine Özeti ve Analizi: Klasik Fransız Trajedisi

0
Advertisement

Jean Racine’in klasik Fransız trajedisi Andromak (Andromaque) hakkında bilgi veren yazımızı okuyun. Oyunun konusu, karakterleri ve Racine’in sanatsal yaklaşımını keşfedin.

Andromak (Andromaque) ve Racine Özeti ve Analizi

Andromak, ünlü Fransız yazar Jean Racine tarafından kaleme alınmış ve ilk defa 1667 yılında sahnelenen beş perdelik bir trajedidir. Racine, bu eseri yazarken ilhamını Eski Latin edebiyatının ünlü şairi Vergilius’un Aeneis (Eneis) adlı eserinden almıştır.

Konusu: Yiğit Hektor’un Karısı Andromak’ın İçsel Çatışmaları Andromak’ın temel konusu, yiğit Hektor’un karısı olan Andromak’ın içsel çatışmaları etrafında döner. Hektor, Akhilleus tarafından öldürülmesiyle trajik bir sona ulaşır ve Troya’nın yenilgisi sonucu Andromak ve küçük oğlu, Aşil’in oğlu Kral Pirüs’ün tutsağı olarak Epir’e götürülür.

Ana Çatışma: Hayat ile Ölüm, Sevgi ile Öfke ve Nefret Andromak’ın içsel çatışmaları, hayat ile ölüm, sevgi ile öfke ve nefret gibi temel insan duyguları etrafında yoğunlaşır. Kral Pirüs, Andromak’a evlilik teklif eder ve bu teklifin kabul edilmemesi durumunda oğlunu öldüreceğini söyler. Andromak ise kocası Hektor’a ve küçük oğluna olan sevgisi ile bu teklife karşı çıkar. Ancak sonunda, oğluna olan sevgi öne çıkar ve evlilik teklifi çaresizce kabul edilir.

Eserin Biçimi: Nazım (Şiir) Andromak, bir nazım eseri olarak yazılmıştır. Racine, eserini şiirsel bir dille kaleme almış ve klasik Fransız trajedi tarzına uygun bir biçimde düzenlemiştir.

Advertisement

Pirüs ve Pirüs Zaferi: Pirüs, antik çağda yaşamış Epir kralıdır. Epir, Yunanistan’ın batı kesiminde bir bölge olan Çamlık/Çamerya bölgesindedir. Pirüs zaferi, büyük kayıplarla elde edilen bir zaferi ifade etmek için kullanılan bir terimdir. Bu zaferler, genellikle başarıdan çok yenilgi getiren zaferler olarak kabul edilir.

Andromak Oyununun Özeti: Andromak oyunu, Andromak’ın yaşadığı dramatik olayları anlatır. Andromak, Troyalı Paris’in kardeşi ve yiğit Hektor’un karısıdır. Hektor, Akhilleus tarafından öldürülür ve Troya yenilince Andromak, küçük oğlu ile birlikte Kral Pirüs’ün tutsağı olarak Epir’e götürülür. Orest, Aşil’in oğlu olan Kral Pirüs’e elçi olarak gönderilir ve Hektor’un esir eşi Andromak ile küçük oğlunun kendilerine teslim edilmesini ister. Ancak asıl amacı, Hermiyon’u elde etmek olan Orest, Hektor’un küçük oğlunun başını istemektedir. Menelaos ve Helena’nın kızı Hermiyon ile Agamemnon’un oğlu Orest, Pirüs’ün sarayındadırlar ve bu karmaşık ilişkiler ağında bulunurlar.

Dramatik Gelişmeler:

  • Orest, Andromak’ın oğlunu koruması karşılığında evlenmeyi kabul etmesini ister.
  • Hermiyon, Pirüs’ü sevmektedir ve onunla sözlüdür.
  • Andromak, oğlunu kurtarmak için Pirüs ile evlenmeyi kabul eder.
  • Hermiyon, Pirüs’ü öldürmesini isteyerek intikam almaya karar verir.
  • Orest, Andromak’a taç giydirdikten sonra Pirüs’ü öldürür.
  • Hermiyon, Pirüs’ün ölümüne dayanamaz ve intihar eder.
  • Orest yaşananlardan sonra akıl sağlığını yitirir.

Oyunun Karakterleri:

  • Andromak: Oyunun ana karakteri olan Andromak, çıkmazlarla örülü ruhsal bir durum içinde yaşar. Kocasına olan saygısı, oğluna duyduğu sevgi ve düşmanına karşı hissettiği nefret açıkça görülür. Bu duygusal çatışmaları arasında oğluna olan sevgi üstün gelir.
  • Sefiz: Andromak’ın sırdaşı olan Sefiz, kaderci ve uysal bir karakterdir. Andromak’ı evlenmeye ikna etmeye çalışır ve mantıklı çözümler önerir. Kral Pirüs’ün evlenme teklifini kabul etmesi durumunda Yunanistan’ın egemenliğine ortak olacağını ve oğlunu kurtaracağını söyler.
  • Kral Pirüs: Antik çağda yaşamış Epir kralıdır. Andromak’ı çaresiz bırakmak için ona evlenme teklif eder ve bu teklifi kabul etmeme durumunda oğlunu öldürme tehdidinde bulunur. Pirüs’ün davranışlarından kaynaklanan çatışma oyunun merkezindedir.

Andromak’ta Trajedi Kalıpları:

  • Eserin kahramanları seçkin ve önemli kişilerdir.
  • Anlatım kitabi bir dildir ve doğal halk dili kullanılmaz.
  • Konu, eski Yunan mitolojisiyle ilgilidir ve insan doğası temel alınır.
  • Kahramanlar yazgılarına karşı koyamazlar.

Klasizm ve Andromak:

Klasik tiyatro, düzenlilik, usçuluk, duruluk (belirginlik), idealleştirme ve ağırbaşlılık gibi temel niteliklere sahiptir. Racine’in Andromak’ı da bu klasik niteliklere sadık kalarak yazılmıştır. Klasik tiyatro kurallarına uyan bu eserde karakterler tek boyutlu olarak işlenir ve aristokrat kesimden seçilir. Denge ve düzen, klasik anlayışın temel unsurlarıdır ve eserdeki kişilerin davranışlarında ve konuşmalarında belirgin bir şekilde görülür.

Jean Racine (1639 – 1699): Jean Racine, Fransız edebiyatının önde gelen şairlerinden ve trajedi yazarlarından biridir. Yunan trajedi şairi Euripides’ten etkilenmiş ve Fransız klâsik trajedisinin gelişiminde önemli bir rol oynamıştır. Eserlerinde ahlaki ve dini değerlere vurgu yapmış, akıl ve erdem ön planda tutulmuştur. Racine’in oyunları üç birlik kuralına sıkı sıkıya bağlıdır ve dili şiirsel bir biçimde kullanır. Trajik karakterlerin tutkularını derinlemesine işler ve insan doğasını inceler.

Racine, eserlerinde genellikle tutkulara esir olmuş kişilere odaklanmış ve bu karakterleri inandırıcı bir şekilde canlandırmıştır. Onun eserleri, hem kendi döneminde hem de sonraki dönemlerde büyük bir etki yaratmıştır. Türk edebiyatındaki Tanzimat Dönemi yazarları üzerinde de etkisi görülmüştür.

Başlıca tiyatro eserleri arasında Andromak, Berenis, Bayazıt, Esther, Phaidra ve Büyük İskender bulunmaktadır. Jean Racine, Fransız klasik trajedisinin usta isimlerinden biri olarak kabul edilir ve eserleri hala tiyatro sahnelerinde yaygın bir şekilde oynanmaktadır.

Advertisement


Leave A Reply