Jale İnan Kimdir? Türk Arkeologun Hayatı ve Çalışmaları Hakkında Bilgi

23
Advertisement

Jale İnan kimdir? İlk Türk kadın arkeolog Jale İnan hayatı, biyografisi, eserleri, çalışmaları, Yorgun Herkül Heykeli hakkında bilgi.

jale inan

Jale İnan

Jale İnan; (d. 1 Şubat 1914, İstanbul – ö. 27 Şubat 2001), Türk arkeologdur. Side ve Perge’de 40 yılı aşkın bir süredir kazılar yaparak bu iki kentin ortaya çıkarılmasına ve her iki yerde de önemli bazı yapıların onarılmasına önemli katkılarda bulunmuştur. Side buluntularının Agora Hamamı’nda kurulan modern bir müzede sergilenmesini sağlamıştır.

İstanbul Arkeoloji Müzeleri müdürü Aziz Oğan’ın kızıdır. 1934’te Erenköy Kız Lisesi’ ni bitirdi. 1935-43 arasında Berlin ve Münih üniversitelerinde arkeoloji öğrenimi yaptı. 1943’te Münih Üniversitesinde doktorasını tamamlayarak Türkiye’ye döndü ve aynı yıl İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Eski Çağ Tarihi Kürsüsü’ne asistan olarak girdi. 1944’te mühendis Mustafa İnan ile evlendi. Arif Müfit Mansel 1946’da Klasik Arkeoloji Kürsüsü’nü kurunca, bu kürsüye geçti. 1953’te doçent, 1963’te profesör oldu. 1975’te Mansel’in ölümü üzerine getirtildiği kürsü başkanlığı görevini 1983’te emekliye ayrılıncaya değin sürdürdü. Daha sonra Side’de Apollon Tapınağı onarım çalışmalarına başkanlık etti.

1946’da Antalya bölgesinde Arif Müfid Mansel başkanlığında başlatılan Side ve Perge kazılarına katılan İnan, uzun yıllar ikinci başkan olarak görev yaptı. 1973-80 arasında Side ve 1975-87 arasında da Perge kazılarına başkanlık etti. Side ve Perge kazıları dışında, Pisidya bölgesindeki Kremna’da 1970-72 arasında bir kurtarma kazısı gerçekleştirdi. 1972-79 arasında da Antalya’ da Manavgat’ın kuzeyindeki Pamfilya Seleukeiası’nda kazı yaparak kentin agorasını ortaya çıkardı.

İnan, 1975’te Türk Tarih Kurumu asil üyeliğine seçilmiştir. Berlin Arkeoloji Derneği, Berlin Arkeoloji Enstitüsü ve Avusturya Arkeoloji Enstitüsü’nün de üyesidir. Roma dönemi heykelciliği konusunda yapmış olduğu araştırmalarla da bilim dünyasında önemli bir yer edinmiştir. Antalya Bölgesi Roma Devri Portreleri (1965), Roman and Early Byzantine Portrait Sculpture in Asia Minör (1966, E.Rosenbaum ile birlikte; Küçük Asya’da Roma ve Erken Bizans Portre Heykelciliği), Side’nin Roma Devri Heykeltraşlığı (1975), Römische und Frühbyzantinische Portratsplastik aus der Türkei (1979 , 2 cilt; Türkiye’de Roma ve Erken Bizans Portre Heykelciliği) adlı çalışmaları vardır.

Advertisement
Yorgun Herkül

Kaynak: commons.wikimedia.org

Yorgun Herkül Heykeli

Jale İnan, 1980 yılında Perge’de ekibiyle birlikte belden yukarısı olmayan bir Herakles heykeli bulmuştur. “Yorgun Herkül” olarak bilinen heykelin belden aşağısı Antalya Müzesi’nde sergilenirken üst bölümü yıllarca bulunamadı. 1990’da gazeteci Özgen Acar yayınladığı bir haberde kayıp parçanın ABD’de olduğunu duyurdu. Tarihi eser koleksiyoncusu Shelby White ve Leon Levy çifti ile Boston Güzel Sanatlar Müzesi tarafından 1981’de yarı yarıya satın alınan parçanın Antalya’da sergilenen heykelin üst kısmı olduğu, 1970’lerde Türkiye’den kaçırıldığı iddia ediliyordu. Jale İnan Boston Güzel Sanatlar Müzesi’ndeki parça ile Antalya Müzesi’ndeki parçanın birbirine ait olduğunu 1990 yılında kanıtlamıştır. M.S. 2. yüzyıla tarihlenen Yorgun Herkül heykelinin üst kısmı, 2011’de Türkiye’ye getirildi.


23 yorum

  1. SemraaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaAa on

    Arkadaslar sey. Bize ogretmen butun bilim adamlarindan dort beser dagitti ben de de soyle oldu jale inan ben anil ve berat diya bir tana arkadaasa dek geldi o yuzden ben jale inan i arastirdim bu yuzden yapan arkadasa tesekkurler????? siz napiyorsunuz?

Leave A Reply