Cevahirlal Nehru (Jawaharlal Nehru) Kimdir? Hintli Devlet Adamının Hayatı ve Başarıları

0
Advertisement

Jawaharlal (Cevahirlal) Nehru Kimdir? Hintli bağımsızlık önderi ve politikacı Jawaharlal Nehru hayatı, biyografisi, dönemi, siyasi kariyeri hakkında bilgi.

Cevahirlal Nehru (Jawaharlal Nehru)

Jawaharlal Nehru; Hintli bağımsızlık önderi, politikacıdır (Allahabad 1889 – Yeni Delhi 1964). Büyük Britanya’da doğa bitimleri ve hukuk öğrenimi gördü (1905-1912). Ülkesine döndükten sonra avukatlık yapmaya başladı. 1916’da Lucknow’da yapılan Hint Ulusal Kongresi’nde, Mohandas Gandi ile tanıştı (1916). Amritsar’da sömürge yönetimini protesto için toplanan sivil halka karşı İngilizler tarafından düzenlenen katliam, yaşamında önemli bir dönüm noktası oldu. Avukatlığı bırakarak Gandi’nin dinsel gizemciliğine katılmamakla birlikte, onun milliyetçi düşüncelerine güçlü bir biçimde destek vermeye başladı.

Hint Ulusal Kongresi ve Hindistan Hilafet Komitesi’nin beraberce sürdürdükleri İngiliz yönetimiyle hiçbir alanda işbirliği yapmama eylemine katıldı (1920-1922). İki kez (1923-1925, 1927-1929), Kongre Partisi Genel Sekreterliği’ne seçildi. Avrupa ve SSCB gezilerinde (1926-1927), edindiği izlenimler sonrasında bağımsızlık ve sosyalizmi birbirinden ayrılmaz amaçlar olarak ele almaya başladı. 1929’da sosyalist eğilimli sendikal harekete önderlik yaptı. Aynı yıl, Gandi’nin önerisiyle Hint Ulusal Kongresi’nin başkanlığına getirildi ve bağımsızlık öncesinde başkanlık Geçimleri her yıl yinelenen bu kongrenin çeşitli dönemlerde başkanlığını yaptı. “Halkı barış yoluyla diren-meye”çağırdığı için, İngilizler tarafından birçok defa tutuklandı.

Hintlilerin yerel yönetimde daha fazla söz sahibi olmalarını öngören Hindistan Yönetim Yasası’nın Büyük Britanya tarafından kabul edilmesine (1935) karşın, yasayı yeterli bulmayarak 1936 Seçimleri’nin boykot edilmesini savundu. Ancak daha sonra seçimlere katılıp izlenecek etkin bir politikayla anayasanın işlemez duruma getirilmesini öngören görüşü benimsedi, İkinci Dünya Savaşı patlak verince (1939) Hindistan’ın ancak özgür bir ülke olarak Nazilere karşı İngilizlerin yanında yer alacağım savundu. Bu arada genel Vali Linlithgow’un Hintli temsilcilere danışmaksızın Hindistan’ın Büyük Britanya yanında savaşa girdiğini açıklaması üzerine, Kongre Partisi, yerel yöneticilerini olaya tepki olarak görevlerinden çekti. Japonya, 1942’de Güneydoğu Asya’ya saldırınca, İngiliz Başbakanı Winston Churchill, yeni bir anayasa önerisiyle Hindistan’ın desteğini kazanmak istedi. Ancak yapılan görüşmeler sonuçsuz kalırken, Gandi’nin “Hindistan’ı terkedin” sloganıyla başlattığı eylemlerin sonucunda, Kongre Partisi’nin tüm yöneticileri tutuklandı.

Savaş sonrasında, iki yıl süren bağımsızlık görüşmelerinde başkanlık yaptı (1945-1947). Hindistan’ın bağımsızlığını kazanmasına (15 Ağustos) karşın, aynı tarihte kurulan Müslümanların çoğunlukta olduğu Pakistan’ı da tanımak zorunda kaldı. Hindistan’da kurulan geçici hükümetin başbakanlığına ve dışişleri bakanlığına getirildi. Yeni anayasa tamamlandıktan sonra ilan edilen cumhuriyet yönetiminde de aynı görevleri üstlendi (Ocak 1950). Başkanlığını yürüttüğü Kongre Partisi’nin 1957 ve 1962 seçimlerini kazanarak ölümüne kadar geçen süre içinde iç ve dış politikada ülkesinin birinci adamı olmayı sürdürdü. Hindistan’da demokratik ve parlamenter bir yönetim sisteminin oluşması, merkezi planlamaya dayalı sosyalist bir ekonomi, toplumsal adalet ve laik bir düzenin yerleşmesi ekonomik ve toplumsal politikasının felsefesini oluşturdu. Tarafsız bir dış politika izleyerek, Asya ve Afrika ülkelerinin aralarındaki dayanışmayı artırıcı ve Birleşmiş Milletler’de bölgelerine ilişkin sorunların dile getirilmesinde daha fazla söz sahibi olmalarına olanak tanıyan Bağlantısızlar hareketine Tito ve Nâsır ile birlikte öncülük yaptı. Bandung Konferansı (Nisan 1955), Çin ile sınır anlaşmazlığı (1962) ve Pakistan ile her dönemde sorun oluşturan Keşmir, dış politikada karşılaştığı en önemli olaylar oldu.

Advertisement

Başlıca eserleri: Glimpsis of World History (bazı bölümleri 1965’te Dünya Tarihine Bakışlar; 1970’te Sosyal Devrimler, Ulusal Savaşlar olarak çevrildi) 1934, Toward Freedom (Özgürlüğüne Doğru), (otobiyografi) 1934, The Discovery of İndia (Hindistan’ın Ortaya Çıkışı) 1944.

Kaynak – 2 (Kısa ve Hap Bilgi Arayanlar İçin)

Cevahirlal Nehru( 1889 – 1964 ). Hindistan’ın tanınmış devlet adamıdır. Milli Hareket önderlerinden Pandit Motilal Nehru’nun oğludur. Allahabat’ta doğdu, İngiltere’de Harrow School ve Cambridge Universitesi’nde okudu. 1912’de Hindistan’a dönerek ülkenin bağımsızlığı için çalışmaya başladı. Kısa zamanda tanınarak Gandhi‘den sonra en kuvvetli önder haline geldi.

1921’den sonra, savaşmasını şiddetlendirmesi üzerine, tevkif edildi, hapse mahkûm oldu. Çıktıktan sonra, 1929’da, babasının yerine Kongre (Meclis) başkanı seçildi. Bütün gayesi Hindistan’ı hür bir devlet haline getirmekti; bunun -için de durmadan savaşıyordu. 1946’da Devlet Başkanı muavini, ertesi yıl da İngiltere’nin dominyonu haline getirilen Hindistan’ın Başbakanı oldu. Hindistan’ın ilk başbakanıdır. Ölümüne kadar Hindistan’ın başbakanı olarak görev yaptı.


Leave A Reply