Jeoloji Nedir, Sözlük Anlamı, Jeoloji Hakkında Kısa Bilgi

Jeoloji ne anlama gelir? Jeoloji kelimesinin terimler sözlüklerindeki anlamı nedir? Jeoloji ne demek, sözlük anlamları, açıklamalı anlatım.

jeoloji

Jeoloji Nedir – Sözlük Anlamı

*jeoloji
Yer yuvarlağının yapısını, birleşimini, evrimini inceleyen bilimdir.

*jeoloji
(Yun. geo: yer, dünya; logos: bilim) Dünyanın fiziksel yapısı, faaliyeti ve tarihi ile uğraşan bilim dalı.
T. : ‘ilm-i arz İng.: geology Fr.: géologie Alm.: Geologie

*jeoloji
yerbilimi.

Jeoloji Hakkında Kısa Bilgi

Jeoloji dünyanın yapısını, geçirdiği değişiklikleri inceleyen bilimdir. Eski yunancada “geos” (yer) ve “logos” (bilim) sözlerinden meydana gelmiştir. Jeolojinin ilk incelediği konu dünyanın yaşı ve oluş şeklidir. Dünya, oluşundan bu yana birçok değişikliğe uğramıştır. Öteden beri bilenen bu gerçek izah edilemezken, 1795’te İskoçyalı James Hutton yayınladığı bir kitapta akarsuların yeryüzünün şekillendirilmesinde önemli payı olduğunu ortaya sürdü. 1830 da yine İskoçyalı Charles Lyell, “Jeolojinin Esasları” adlı eserinde yanardağların, denizlerin, akarsuların yeryüzünün şekillendirilmesinde rol oynadığını anlattı. Bugünkü jeolojide bunlar incelenmektedir.

Yanardağlar: Dünyanın şekillenmesinde büyük etkileri olmuştur. Dünya kabuğunun iyice sertleşmesinden sonra da bu durum devam etmiştir. Yanardağlar bazen bir sıvı üzerindeki kabarcık gibi yerkabuğunu kabartır. Bazen de kabuğun alt kesimlerini eritirler. Bu da o kısmın çökmesine yol açar.

Denizler: Kıyılarda önemli aşındırma etkileri vardır. Bunlar sığ ve kumluk kıyılarda, çok dik kıyılarda görülür. Çökmeler meydana gelir. Sığ yerlerde denizler, sahile yığdıkları kumlarla kıyı kordonlarını lagünleri meydana getirirler.

Akarsular: Dünyanın şekillenmesinde bunların da payı büyüktür. Seller, dereleri, ırmaklar, geçtikleri yerleri oymak, aşındırmak gibi etkileriyle topraklara şekil verirler. Taşıdıkları sularla ve getirdikleri alüvyonlarla verimli toprakların ortaya çıkmasına katkı sağlarlar.

Karaların hareketi sözüyle de depremler anlatılır. Depremler sonunda meydana gelen kırıklara fay denir Faylar kayalık yerleri bıçakla kesmiş gibi ikiye ayırır. Bazı faylar kilometrelerce uzun olur. Karaların bir başka hareketi de düzenli hareketlerdir. Yani karalar zamanla ağır ağır çöker veya yükselebilirler. Bu durumda ya karayla kaplı olan yerleri bir zaman su basar, ya da deniz içindeki kısımlar yükselir, kara olur.