Jeolojik devirler ile ilgili olarak genel bilgilerin yer aldığı sayfamız. jeolojik Devirler ve bu devirlerin açıklamalarının yer aldığı tablo
Yer kabuğunun oluşumu ve gelişimini inceleyen jeoloji bilimi, organik kalıntılardan (fosil) yararlanır.
Yer kabuğunun tarihi; bazı önemli jeolojik olaylara ve canlıların geçirdikleri aşamalara dayanarak farklı beş döneme ayrılır. Bunlara jeolojik zamanlar denir.
Jeolojik devirlerin ayrılmasında, fosilli tortul tabakaların oluşları esas alınmıştır. Fosil; eski canlıların jeolojik birikinti ve tortulanma yerleri içinde, havasızlık, ısı, basınç gibi etkilerle taşlaşmış şekilleri veya izleridir.
Jeolojik zamanların süresi geriye gidildikçe uzar. En eskisi en uzun olanıdır. Süresi de, bütün öteki zamanların toplamından fazladır.
Yer kabuğu jeolojik zamanların bazılarında sakin kalmış, bazen de hareketli dönemler yaşamıştır. Bunlardan ilkel ve birinci zamanda meydana gelenlere eski kıvrımlar, üçüncü zamanda meydana gelenlere genç, yeni kıvrımlar (Alp kıvrımları) denir.
Afrika, Kanada, Doğu Avrupa, Suriye, Arabistan yer kabuğunda eski kıta çekirdekleridir.
Yeryüzünde çok eski jeoloji devirlerinde beliren kıta ve okyanusların alanları, şekilleri yer tarihi boyunca değişmiştir. Kıtaların ve okyanusların bugünkü görünümleri, alanları, dağılışları uzun bir evrimin sonucudur.
Birinci jeolojik zamana kadar çok uzun bir süre geçmiştir. (Yaklaşık 4 milyar yıl)
Aşağıdaki tabloda jeolojik zamanlar ve özellikleri gösterilmiştir.Birinci jeolojik zamana kadar çok uzun bir süre geçmiştir. (Yaklaşık 4 milyar yıl)
| Zamanlar | Süresi | Başlıca Olaylar |
| Buzulçağı Sonrası (postglasiyal) | 11 bin yıl | İnsan zamanı- Isınma ve iklimde bugünkü şartlara geçiş. Bugünkü deniz seviyesine erişilmesi. Eski uygarlıkların doğuşu ve gelişmesi. Kültür bitkileri ve evcil hayvanlar. |
| Buzulçağı (pleistosen) | 2 milyon yıl | Buzul çağları, şiddetli soğuma. Kara ve deniz seviyesinde değişmeler. İnsanın ortaya çıkması. Tarih öncesi kültürler. |
| Üçüncü zaman (Tersiyer) | 80 milyon yıl | Yeni canlılar zamanı- Dünyada ve Türkiye’de şiddetli yerkabuğu hareketleri, Volkanik olaylar. Alp kıvrımlarının oluşumu. Linyit kömür havzalarının oluşumu, Memeli hayvanlarda gelişmeler. |
| İkinci zaman (Mezozoik) | 170 milyon yıl | Orta canlılar zamanı- Büyük ölçüde tortulanma ve birikmeler, yerkabuğu hareketleri bakımından durgunca bir dönem. Aşınma, deniz ilerlemeleri. Alp kıvrımlanna hazırlık dönemi. Sürüngenlerin gelişimi. |
| Birinci zaman (paleozoyik) | 370 milyon yıl | Eski canlılar zamanı- Kaledonya ve Hersinya kıvnmlan. Volkan püskürmeleri. Karbon devrinde sıcaklık ve bol yağış. Maden kömürü havzalarının oluşumu. Balık ve ilk sürüngenler. |
| Kozmik zaman (İlkel zaman) | 4 milyar yıl | İlk canlılar zamanı- en eski kıvrımlar. İlk kıta çekirdeklerinin oluşumu. Volkanik olaylar. Zamanın sonlarmda ilk canlılar. Bakteriler, alg’lar |
