John Cassavetes kimdir? John Cassavetes hayatı, biyografisi, eserleri, filmleri ve sinema kariyeri hakkında bilgi.
John Cassavetes; (9.12.1929 – 3.2.1989)
New York’ta doğan Cassavetes orta halli Yunanlı bir göçmen ailesinin oğluydu. Cassavetes koleji bitirdikten sonra New York’ta Academy of Dramatic Arts’ta (Dram Sanatları Akademisi) eğitim gördü ve 1953’te mezun oldu.
1953’ten Sonra: Oyunculuk Yılları Cassavetes tahsilini bitirdikten sonra, doğduğu kentte değişik tiyatrolarda oyunculuk yaparken bir yandan da televizyon çalışmaları yaptı. 1953’ten sonra rol aldığı filmlerde tipi nedeniyle daha çok kötü adamı canlandırdı. 50’li yıllarda sinema oyuncusu olarak en büyük başarısını, Martin Ritt’in yönetimi altında çevirdiği ve arkadaşının öldürülmesi üzerine öç alan adamı canlandırdığı ırkçılık karşıtı Edge of the City (Kentin Varoşları, 1957) adlı filmle kazandı.
1958: Hollywood’dan Ayrılması Cassavetes 1958’de beyazların egemen olduğu bir toplumda yaşayan bir zenci ailesini ele aldığı Shadows (Gölgeler) adlı filmle ilk yönetmenlik çalışmasını yapmış oldu. 16 mm olarak çektiği yarı belgesel siyah/beyaz filmin senaryosu yoktu. Doğaçlama olarak yaptığı bu çalışmayla Cassavetes kendisini ABD film yapımcılarının oyun kurallarını hiçe saymış addediyordu. Sinemacılıkta alışılmadık biçimine rağmen beğenildiği için, Shadows filmi Off-Hollywood (Hollywood Dışı) denilen bağımsız prodüksiyonlar açısından, zamanla bir anahtar yapıt haline geldi. Bu filmin seyirciler tarafından tutulmasının nedeni, 50’li yılların sonunda ABD’de popüler olmaya başlayan Fransız “Nouvelle Vague” (Yeni Dalga) akımına (gerçekçi oyun, kişisel stil) yakınlığıdır.
1968: İkinci Prodüksiyonu Shadows filmiyle ulaştığı büyük başarı, Cassavetes’in büyük bir yapımcı şirketiyle kontrat imzalaması için basamak oldu. İki film projesinin yönetmenliğini üstlenmek üzere şirketle anlaştığı halde, film yapımında her türlü bağımsızlığı kuşkuyla karşılayan Hollywood sistemiyle bağdaşamadığı için, yalnız bir filmi tamamlayabildi. Bunun üzerine Cassavetes, bundan böyle kendi filmlerini ancak kendi rejisi altında gerçekleştirmeye karar verdi. Bu iş için gerekli parayı kazanabilmek için de Hollywood yapımı filmlerde oyunculuk yaptı. Cassavetes ilk filminden on yıl sonra, senaryosu da kendisine ait olan ikinci filmini tamamlayabildi. Artık çözülmek üzere olan 14 yıllık bir evliliği derinliğine ele alan Faces (Yüzler 1968) adlı bu film, ilk haliyle 14 saatlik bir seyirlikti. Kısaltılmış 130 dakikalık şekli Cassavetes’e üç Oscar adaylığı getirdiği gibi, bundan sonraki projesi için kasasını da doldurdu. Husbands (Kocalar, 1970) adlı film, bir arkadaşlarının ölümünü anlamsız birtakım faaliyetlerle hazmetmeye çalışan üç erkeğin öyküsüdür.
1970’ten Sonra: Toplumsal Gerçeğin Suretleri Bu dönem içerisinde Cassavetes görünürde özel öykülerle, Amerikan toplumunun durumunu yansıttığı birçok film çevirdi: Hayatı olabildiğince gerçeğe sadık olarak canlandırabilmek için dramatik gerilim öğesini arka plana itti. Minnie and Moskowit (Minnie ile Moskowitz, 1971) adlı filminde dışlanmış iki insanın duygusal portresini çizdi. 1974’te çektiği A Woman Under the Influence (Etki Altındaki Bir Kadın) filminde vasat Amerikalı ailede kadının durumunu irdeledi. Üçte biri el kamerasıyla çekilen bu filmin kahramanı Mabel, kendi benliğini bulmasına olanak tanımayan, evli kadın ve annelik rolünden memnun değildir.
1980’den Sonra: Konuların Genişlemesi 1980 yılında çektiği Gloria adlı filmde Cassavetes ilk kez kişilerin psikolojik portreleri yanında gerilim ve aksiyona da yer verdi. Bu filmde eski bir fahişe, bir Mafya baskınında sağ kalabilen tek kişiyi -altı yaşındaki bir oğlanı- kurtarıp serseri yatağı büyük kentte kaçacak bir delik arar. Bu film Berlin Film Şenliğinde Altın Ayı ile ödüllendirildi. Cassavetes ikinci ödülünü 1984’te Love Streams (Aşk Irmakları) adlı dramıyla kazandı. Buhranlı zamanlarında birbirlerine destek olmaya çalışan iki insanın psikolojik bir incelemesi olan bu filmde Cassavetes 1958’den beri evli bulunduğu ve hemen hemen bütün filmlerinde kadın başrol oyunculuğunu üstlenen Gena Rowlands ile ilk defa birlikte kameranın önüne geçti. Cassavetes’in son yönetmenlik çalışması Big Trouble (Büyük Bela, 1985) filmi oldu. Para ve başarıya ulaşma konusunu işleyen bu kara komedide para sıkıntısı içinde olan bir sigorta temsilcisi başarısız bir baskında, aslında parasını çalmayı tasarladığı şirketin kurtarıcısı rolüne itilir.
Cassavetes 59 yaşında Los Angeles/Kaliforniya’da sirozdan öldü.
