John Kennedy Kimdir? Hayatı, Siyasi Kariyeri, Başkanlığı ve Suikasti

0
Advertisement

John Kennedy kimdir? John Fitzgerald Kennedy hayatı, biyografisi, başkanlık dönemi, politik kariyeri ve suikasti hakkında bilgi.

John Kennedy

Kaynak: commons.wikimedia.org

John Fitzgerald Kennedy

John Fitzgerald Kennedy; Amerika Birleşik Devletleri’nin 35. devlet başkanıdır. (Massachusetts/Boston 1917 -Texas/Dallas 1963).

Harvard Üniversitesi’ni bitirdi (1936-1940). Babasının kısa süreli Büyük Britanya Büyükelçiliği sırasında (1938), yanında bulundu. Minüh Paktı’nı konu edinen Harvard’ı bitirme tezi, Why England Slept (İngiltere Neden Uyuşuk Davrandı) 1940, beğeni kazandı. 1942’de ABD Donanması’na teğmen olarak katıldı. Bir torpidobot komutanıyken, Yeni Georgia (Solomon Adaları) yakınlarında Japonlar tarafından gemisi batırıldı; yaralanmasına karşın, tayfalarını üç mil ötedeki bir adaya götürmeyi başardı (1943). Donanma onur madalyasıyla ödüllendirildi.

Siyasi Kariyeri

Belindeki sakatlığın yeniden ortaya çıkması üzerine, ameliyat edildi (1945). Hastane çıkışı Hearst Gazetesi’nde muhabirlik yaptı. 1946′ da, Demokrat Parti’den Massachusetts adayı olarak girdiği Temsilciler Meclisi üyeliği seçimini kazandı. İşçi hakları, konut sorunu, sosyal güvenlik yasası gibi konulardaki başarılı çalışmalarıyla politik grafiği hızla yükseldi. 1948 ve 1950 seçimlerini de kolayca kazandı. 1952’de ünlü rakibi Cumhuriyetçi H. Cabot Lodge’u yenilgiye uğratarak Senato üyesi seçildi. Eğitim, tekstil işçileri, balıkçılar ve Massachusetts’in öteki meslek gruplarıyla ilgili toplumsal ve ekonomik yasa tasarılarını Senato’ya sundu. Dış politikada soğuk savaşı destekledi. Eylül 1953’te, Jacqueline Lee Bouvier ile evlendi. 1954 ve 1955’te iki kez daha omurga ameliyatı geçirdi. Nekahet döneminde; Amerikalı sekiz senatörün, politik inançlarından ödün vermeden, çeşitli baskıları nasıl göğüslediklerini anlattığı Profiles in Courage (Yürekli Kişilikler/Fazilet Mücadelesi) kitabı yazdı. Bu eseriyle 1957 Pulitzer Ödülü’nü kazandı. Senato’ya dönüşünde daha liberal bir tutumla dikkatini ulusal ve uluslararası konulara yönelterek, yurttaşlık hakları yasası üzerindeki Kuzey-Güney arasında uzlaşma sağlayan tasarının onaylanmasına yardımcı oldu (1957). Aynı yıl Senato Dışilişkileri Komisyonu’na seçildi.

1958-1959’da, gelişmiş bölgelere ekonomik yardım programları ve işçi hakları reform yasalarının gerçekleşmesi için çaba gösterdi. 1960 başkanlık seçimlerinde; kamuoyu yoklamalarına göre önde görünen Cumhuriyetçi rakibi R. Nixon’i küçük bir oy farkıyla (120 bin) geride bırakarak Amerikan tarihinin en genç ve ilk Katolik başkanı oldu. D. Eisenhower’in başkanlığının son yılında, Küba’da, Castro karşıtı bir harekât planlayan CIA’nııı (Merkezi Haberalma Örgütü), “Domuzlar Körfezi” çıkartmasını onayladı (Nisan 1961). Viyana’ da SSCB lideri Nikita Kruşçev ile Berlin sorunu üzerinde bir antlaşmaya varamadı (Haziran 1961).

SSCB’nin Berlin Duvarı’nın görüşmeler sırasında örülmeye başlanması, bunalımı daha da artırdı. Küba’ya nükleer başlıklı Sovyet füzelerinin yerleştirildiği saptanınca (Ekim 1962); Küba’yı ablukaya aldırttı; adaya yaklaşan SSCB gemilerine ateş açılacağını duyurdu. Kruşçev ile yaptığı telefon görüşmeleriyle, SSCB gemilerinin limanlarına dönmeleri ve Küba’daki nükleer başlıklı füzelerin sökülmeleri konularında anlaşmaya vararak, savaş bunalımını sona erdirdi. Kruşçev, Büyük Britanya Başbakanı H. MacMillan ile birlikte, Nükleer Denemelerin Yasaklanması Antlaşmasına imza koydu (Ağustos 1963). Bu gelişmeler, dış politikada büyük prestij kazanmasını sağladı. Aynı yıllarda öteki Latin Amerika ülkelerinin Küba durumuna düşmelerini önlemenin gereğine inanarak, 10 yıllık bir plan çerçevesinde ekonomik ve teknik yardım programını yürürlüğe koydu.

Advertisement

Suikasti

Sovyet Bloku’na karşı güçlü Batı Avrupa Birliği çabası, Fransa Devlet Başkanı Charles de Gaulle’ün muhalefeti nedeniyle başarıya ulaşamadı. Ortak Pazar (AET) ve NATO’yu destekledi. Ülke düzeyindeki reform programı, kısa başkanlık dönemi nedeniyle gerçekleşmedi. Ekonomik büyümenin ön koşulu saydığı gelir vergisinde indirim tasarısı bile, ölümünden sonra 1964’te kabul edildi. Çelik fiyatlarındaki artış önerisiyle, önce çelik işçileri sendikasının, % 3.5’lik zam uygulamasını durdurmasıyla bu kez işadamlarının tepkisini çekti. Zencilere daha yaygın yurttaşlık hakları tasarısıyla ırkçı Beyazların sert tepkileriyle karşılaştı.

22 Kasım 1963’te, Dallas’a (Teksas) yaptığı gezi sırasında, açık arabası içinde eşinin yanında vurularak öldürüldü. Kısa sürede yakalanan katili Lee Oswald, iki gün sonra sorgulamaya götürülürken, Jack Ruby adlı bir gece kulübü sahibi tarafından vuruldu. Olayı araştırmak için kurulan “Warren Komisyonu” da cinayeti aydınlatamadı.


Leave A Reply