Kader ve Kaza Nedir?

İslamiyette kader ve kaza nedir? Kader ve kazaya iman nasıl olur, hakkında bilgi.

Kader ve Kaza;Kader ve kazaya inanmak Amentü’nün altı esâsından biridir. Kader: “Ezelden ebede kadar olmuş ve olacak şeylerin hepsinin zamanının, yerinin ve nasıl olacaklarının Allah tarafından ezelde bilinmesi ve bu bilgiye uygun olarak takdir ve irâde edilmesidir.” Kaza ise: “Allah’ın bilip takdir ettiği şeylerin zamanı ve yeri geldiğinde yine Allah tarafından yaratılıp meydana çıkarılmasıdır.”

Kader ve kazaya iman, üzerinde dikkatle durulması gereken kir konudur. Gerçi yüce Allah her şeyi ezeli ilminde bilmekte ve yine herşey o bilgi dahilinde meydana çıkmaktadır. Mesela bir kimsenin katil olacağını Allah ezeli ilmiyle biliyor ve o kimse de yeri ve zamanı gelince katil oluyor. Öyleyse niçin ahiret günü katillik suçundan cezaya çarptırılıyor? Bunun cevabı çok açıktır. Yüce Allah insanlara akıl, fikir ve vicdan gibi çeşitli nimetler vermiş, iyi ile kötünün yollarını göstermiştir. Ona ayrıca bir irâde vererek hareketini serbest bırakmıştır. Kul, irâdesini kötüye kullanır ve günah işlerse elbette ceza görür. Yüce Allah’ın ezeli ilminde bilip takdir ettiği şey kulun zaten kendi irâdesiyle işleyeceği sevap veya günahtır. Buna misal olarak güneş tutulmasını verebiliriz. Astronomi âlimleri yılın belli bir gününde güneşin tutulacağını, o tutulma olayı meydana gelmeden çok önce biliyor ve takvimlere kaydettiriyorlar. Gerçekten o gün geldiğinde güneş tutuluyor. Açık bir gerçektir ki güneş, astronomi âlimleri bildi diye tutulmamış, bilakis, güneş tutulacağı için astronomi âlimleri bunu bilmişlerdir. İşte Yüce Allah’da kulunun günah işleyip katil olacağını bildiği için onu ezeli ilmine kaydetmiştir. Öyleyse kul sevabına karşılık mükafât, günahına karşılık ceza görecektir.