Türk gölge oyunu sanatı olan Karagöz ve Hacivat oyununda yer alan tiplemeler, karagöz oyunundaki tipler, karakterlerin özelliklerinin açıklaması ve resimler
Karagöz Hacivat Tiplemeleri – Özellikleri ve Resimleri
Gölge oyununun en sevilen tipleri Karagöz ve Hacivat‘tır. İşte Karagöz ve Hacivat oyunundaki tiplemeler ve bunların belirgin karakter özellikleri.
KARAGÖZ :
Başında yer alan şapkanın ismi ışkırlak olarak isimlendirilir. Karagöz eğitimsiz ve, kaba ve cahil bir karakterdir. Ancak içi dışı birdir. Ne düşünürse pat diye söyler ve çabuk sinirlenir. Çoğu konuşmasında halkın sağduyusunu temsil etmektedir. Başı sürekli derde girmektedir. Patavatsızdır ancak meraklıdır da ve açık saçık konuşmaktan da çekinmez.
HACİVAT :
Kurnaz ve içten pazarlıklı sakalı hafif yukarı doğru bükülü bir karakterdir. Eğitimlidir ve hemen hemen her konu da öyle ya da böyle bir bilgisi mevcuttur. Karagöz ile karşılaştırıldığında daha kültürlü ve güvenilir gözükmektedir. Araya yabancı (o dönem için Arapça ve Farsça) kelimeler sokarak konuşmaya bayılır. Bu şekilde konuşarak Karagöz Hacivat’ın ne dediğini genellikle anlamaz. İşte zaten Hacivat Karagöz oyunlarının asıl güldürü kaynağı ve konusuda Karagöz’ün Hacivat’ın söyledikleri anlamaması, yanlış anlaması ya da anlamamazlıktan gelmesine dayanır.
Yukarıdaki resimde klasik bir Karagöz Hacivat dekoru görülmektedir.
TUZSUZ DELİ BEKİR :
Tuzsuz olarak da tanınır. Kaba kuvveti büyüktür. Sürekli olarak etrafındakiler ile çatışır, sataşır. Tehdit eder ve her an kavga etmeye hazır bir ruh hali vardır.
ÇELEBİ :
Kibar aile çocuğu olarak nitelendirilebilen Çelebi tam bir İstanbul Türkçesi ile konuşur. Zengindir ama zenginliğinin kaynağı mirasdır. Şiir okumasını çok sever güzel giyinir ve güzel konuşur.
BABA HİMMET :
Oduncudur. Kastamonu şivesi ile konuştuğundan Kastamonulu olarak da bilinir. Bazı oyunlarda Himmet Dayı ya da Himmet Ağa olarak da isimlendirilir. ELinden baltası hiç eksik olmaz ve genellikle kaba saba konuşan bir karakterdir.
TİRYAKİ :
Adından da anlaşılacağı üzere uyuşturucu bağımlısı bir tiptir. Hemen hemen her zaman uyuklar vaziyettedir. Nargile, kahve, tütün ürünleri ne varsa bütün keyif verici ve zararlı maddeleri sever ve kullanır.
YAHUDİ :
Çıfıt olarak da isimlendirilir. Kimi zaman sarraf kimi zamanda tefeci olarak oyunlarda kendine yer bulur. Pazarlıkçıdır ve inanılmaz derecede inatçıdır.Gevezedir çok konuşur ama bir o kadar da korkaktır.
ARNAVUT :
Arnavut karakteri de farklı isimler ile oyunlarda kendine yer bulmaktadır. Bu isimleri Celo Ağa, Şaban Ağa, Ramaazan Ağa, Mestan Ağa gibi isimlerdir. Bozacı, ciğerci, bahçıvan gibi mesleklerde görülür. Cahildir ve bundan kaynaklı bir cahil cesareti vardır. Öfkesine hakim değildir ve hemen silahına sarılması ile ünlüdür. Korkak bir kabadayıdır aslında.
ZENNE : Genelde Karagöz’ün karısı rolünde olan az konuşan karakterdir.
ACEM: Püser ya da Nöker isimleri de bu karakter için kullanılır. İran tarafından bir bölgeden gelmiş olan bu karakter tefeci, halıcı ya da antikacı gibi mesleklere sahiptir. Zengindir ve hesapsızca para harcar.
FRENK : Adından da anlaşılacağı üzere yabancıdır. Zanaatkarlık yapar.
ARAP: Kara Arap ya da AK Arap olarak iki farklı şekilde gölge sahnesinde canlandırılır. Uşak, deveci tarzında mesleklere sahiptir.
BEBERUHİ:Yaygaracı ve sulu bir tiptir. Çok hızlı konuşur. Ağlaması boldur ve işi gürültülü bir şekilde oldu bittiye getiri. Pisbop ve Altı kulaç diğer isimleridir.
