Fransa Tarihinde Önemli Bir Yere Sahip Din ve Siyaset Adamı, Kardinal Richelieu

0
Advertisement

Kardinal Richelieu kimdir? Fransa tarihinde önemli bir yere sahip din adamı ve aynı zamanda siyasetçi Kardinal Richelieu hayatı ve eserleri

Armand Jean du Plessis de Richelieu (Kardinal, Dük), Fransız din adamı ve politikacısı (9 Eylül 1585 – 4 Aralık 1642). Dokuz yaşında başladığı din, felsefe öğreniminden sonra (Paris), soylulara ayrılmış bir askeri okulda yetişmeyi düşünürken aile hakkı sayılan Luçon piskoposluğunu (ağabeyinin geri çevirmesi üzerine) elde edebilmek için yön değiştirdi. Gerekli dinsel öğrenim için Collège de Calvi’ye gitti. 1607’de Luçon Piskoposu olmayı başardı.

XIII. Louis’nin (1601-1643) saltanatı (1610-1643) başlangıcında toplanan Etats-Gènèreux’ de (Danışma Meclisi) 1614, uzlaştırıcı gücüyle dikkati çekti; genç kraliçe Avusturyalı Anna’nın özel papazlığına getirildi; ardından dış işleriyle ilgili devlet bakanı oldu (1616).

XIII. Louis, yönetim gücünü bir saray düzeniyle annesinin (Marie de Medicis) elinden alınca (1617) sürgüne gönderildi (Blois, Avignon). Bitip tükenmek bilmeyen ana-oğul çatışmalarını sonuçlandırmak için yeniden Marie de Medicis’in hizmetine verilince (1619), kardinalliğe yükseltildi (1622), Krallık Meclisi başkanlığını (1624, başbakanlıkla eş değerde) ölümüne kadar sürdürdü.

Kardinal Richelieu

Kardinal Richelieu

XIII. Louis’in tam güven ve inancı yanı sıra krallık otoritesini tek güç kaynağı yapma politikasıyla hem Fransa’nın Avrupa’nın en sağlam ülkesi olmasını sağladı.

Hem merkezi krallık gücünü sarsılmaz bir odağa dönüştürdü. Dinsel hoşgörü ve ibadet özgürlüğünü tanımakla birlikte surlu kentler ve askerlik gücü bulundurma haklarını kaldırarak (1629) Protestanları etkisizleştirmeye girişti (1629), ana kraliçe Fransa’dan ayrıldıktan (1631) sonra da Richelieu’ ye karşıt olanlar gözden düştü.

Kardinal, kendisine boyun eğmeyenleri, devlet düşmanı sayarak direnişlerini kanla bastırdı. Üretimi artırdı, dış satımı yükseltti, Fransa sömürge imparatorluğunun kuruluşuyla sonuçlanan adımları attı. Fransız Akademisi’nin kuruluşunu gerçekleştirdi (1635). Endüstrinin filizlenip yayılması da onun güttüğü politikayla gerçekleşti. Büyük kişisel zenginliğini sanatı, bilimi, edebiyatı destekleyip özendirmek için kullandı, yeni öğrenim kurumlarını örgütledi, yerine Kardinal Mazarin‘in geçmesini sağlayan hazırlayıcı politikasıyla başladığı işlerin sürmesini de gerçekleştirmiş oldu. Bir yazar olarak gücü, anılarında (Mémoires) siyasal vasiyetnamesinde (Testament Politique), devlet üzerine söylediği özdeyişlerde (Maximes d’Etat) göze çarpar. Yazışmaları 8 ciltle derlenip yayımlandı: Lettres, Instructions Diplomatiques et Papers d’Etat du Cardinal de Richelieu (Kardinal Richelieu’nun Mektupları, Diplomatik Yönergeleri ve Devlet Belgeleri) öl.s. 1853-1877.

Advertisement

Ölüm yılında yayımlattığı bir buyrukla (1642) tiyatro yaşam düzeylerini yükseltti, kamuoyundaki saygınlıklarını artırdı, bazı grupları kendisi destekledi, bazılarını hükümete destekletti bazı tragedyaların konularını vererek, iskeletlerini belirleyerek ortak bir emekle yazılmalarını da sağladı (Le Comedie des Tuile-ries: Tüilörü Komedisi, L’Aveugle de Smytne: İzmit’in Körü, La Grande Pastorale, Roxane, Mirame, Europe).


Leave A Reply