Kemik Kanseri Nedir? Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi Hakkında Bilgi

0
Advertisement

Kemik kanseri nedir, neden ve nasıl meydana gelir? Kemik kanserinde belirtileri, teşhis ve tedavi seçenekleri nelerdir?

KEMİK KANSERİ

Kemiklerin yapısı nedir ve görevleri nelerdir?

Olgun kemikler üç çeşit dokudan oluşur: kompakt doku (kemiğin sağlam dış kısmı); süngerimsi doku (kemik iliği içeren, kan hücrelerini yapan kemiklerin içindeki süngerimsi doku); ve subkondral doku (eklemlerin yumuşak kemik dokusu). Bir katman kıkırdak, eklem hareketini hafifletmek için subkondral dokuyu kaplar.

Kemikler, iç organları destekler ve korur, kasların hareketini sağlar ve kemik iliği de kan hücreleri üretir ve depolar.

Tüm kemik tümörleri kanserli mi?

Kemik tümörleri benign (iyi huylu) veya malign (kötü huylu) olabilir. İyi huylu kemik tümörleri kötü huylulardan daha yaygındır. Her iki tip de büyüyebilir ve sağlıklı kemik dokusunu sıkıştırabilir ve anormal bir doku ile absorbe edebilir veya yerine koyabilir. Bununla birlikte iyi huylu tümörler yayılmaz ve hayati tehlike oluşturması nadiren görülür.

Kemikte ortaya çıkan kanser (birincil kemik kanseri), vücudun başka bir yerinden kemiğe yayılan kanser (ikincil kemik kanseri) ile aynı hastalık değildir. Birincil kemik kanseri nadirdir. Daha yaygın olarak, göğüs, akciğerler ve prostat gibi başka bir organdaki kanserin kemiğe yayılımından (metastaz) kaynaklanan tümörlerin görülür.

Advertisement

Bu yazı birincil kemik kanseri (metastazdan değil, kemikte oluşan kanser) ile ilgilidir.

Kemiklerde hangi kanser türleri ortaya çıkıyor?

Kemik kanserinin en yaygın türü, büyüyen kemiklerde yeni dokuda gelişen osteosarkomdur. Kıkırdakta başka bir kanser türü olan kondrosarkom ortaya çıkar. Bir başka kemik kanseri şekli olan Ewing sarkomun, kemik iliğinde olgunlaşmamış sinir dokusunda başlar. Osteosarkom ve Ewing sarkomu, çocuklar ve ergenlerde daha sık ortaya çıkma eğilimi gösterirken, kondrosarkom yetişkinlerde daha sık görülür.

Kanser Türü Oluştuğu Doku Sık Görülen Bölge Sık Görülen Yaş Aralığı
Osteosarcoma Osteoid Diz, üst bacaklar, üst kollar On – Yirmi beş
Chondrosarcoma Kıkırdak Pelvis, üst bacaklar, omuzlar Elli – atmış
Edwing Sarkomu Genellikle kemik iliğindeki olgunlaşmamış sinir dokusu Pelvis, üst bacaklar, kaburgalar, kollar On – Yirmi

 

Kemik kanseri için olası risk faktörleri nelerdir?

Bilim adamları kemik kanserine neden olan şeylerden kesin olarak emin değillerse de, birçok faktör bir kişiyi artmış riske sokabilir. Bu kanserler, özellikle çocuklarda ve genç erişkinlerde ve başka sebeplerden radyasyon veya kemoterapi tedavisi görenlerde daha sık görülür. Yeni kemik hücrelerinin anormal gelişimiyle karakterize, nonkanceröz bir durum olan Paget hastalığına sahip erişkinler, osteosarkom için artmış risk altında olabilirler. Küçük bir kesim de kalıtım sebebiyle risk altındadır. Örneğin, kalıtsal retinoblastomalı (gözün nadir bir kanseri olan) çocuklarda osteosarkom gelişme riski yüksektir.

Kemik kanserinin belirtileri nelerdir?

Ağrı, kemik kanserinin en yaygın semptomudur. Bununla birlikte, semptomlar kanserin lokasyonuna ve boyutuna bağlı olarak değişebilir. Derzlerde veya yakınında oluşan tümörler, etkilenen bölgede şişme veya hassasiyet yaratabilir. Kemik kanseri normal hareketleri de etkiler ve kemiklerin zayıflamasına, bazen de kırılmaya neden olabilir. Diğer belirtiler yorgunluk, ateş, kilo kaybı ve anemi içerebilir. Bu belirtilerin hiçbiri kesin bir kanser işareti değildir. Ayrıca diğer, daha az ciddi durumlardan da kaynaklanabilir. Bir doktora danışmak önemlidir.

Kemik kanseri nasıl teşhis edilir?

Kemik kanserini teşhis etmek için doktor, hastanın kişisel ve aile tıbbı geçmişini sorar ve eksiksiz bir tıbbi muayene yapar. Doktor, alkalin fosfataz adı verilen bir enzim düzeyini belirlemek için kan testi önerebilir. Kemik dokusunu oluşturan hücreler çok aktifken -bazı büyüyen, kırık bir kemik düzeldiğinde veya hastalık veya tümör anormal kemik dokusunun üretilmesine neden olduğunda- kanda çok miktarda alkalin fosfataz bulunabilir. Bu enzimin yüksek seviyeleri normalde büyüyen çocuklarda ve ergende bulunur, bu test kemik kanseri için tamamen güvenilir bir gösterge değildir.

Advertisement

X ışınları, kemik tümörünün yerini, boyutunu ve şeklini gösterebilir. X-ışınları bir tümörün kanser olabileceğini gösteriyorsa, doktor kemik taraması, BT (veya CAT) taraması, MR veya anjiyografi gibi özel görüntüleme testleri önerebilir. Bununla birlikte, biyopsi -kemik tümöründen bir doku numunesinin çıkarılması- kanserin var olup olmadığını belirlemek için gereklidir.

Cerrah bir iğne biyopsisi veya insizyonel biyopsi yapabilir. Bir iğne biyopsisi sırasında, cerrah kemikte küçük bir delik açar ve iğne benzeri bir aletle tümörden bir doku örneği çıkarır. İnsizyonel biyopside cerrah tümörün içine girer ve bir doku numunesini çıkarır. Biyopsiler, ortopedik onkologlar (kemik kanseri tanısında deneyimli doktorlar) tarafından yapılır. Bir patolog – hücreleri ve dokuları mikroskop altında inceleyerek hastalığı tanımlayan bir doktor – kanserli olup olmadığını belirlemek için dokuyu inceler.

Kemik kanseri için tedavi seçenekleri nelerdir?

Tedavi seçenekleri kanserin türü, büyüklüğü, yeri ve evresine, ayrıca kişinin yaşına ve genel sağlığına bağlıdır. Cerrahi genellikle birincil tedavidir. Bir uzvun amputasyonu (kol veya bacağın kesilmesi) bazen gerekli olsa da, kemoterapi birçok durumda uzvu koruyucu cerrahiyi mümkün kılmıştır. Uygun olduğunda, cerrahlar, kemiğin sadece kanserli bölümünü çıkararak ve protez olarak adlandırılan yapay bir cihazla değiştirerek, amputasyonu (kesilmeyi) önlemektedir.

Kemoterapi ve radyasyon tek başına veya kombinasyon halinde de kullanılabilir. Ewing sarkomunun hızla metastaz yapma eğilimi nedeniyle, primer (birincil) tümör üzerindeki radyoterapi veya ameliyatın yanı sıra, çoklu ilaç kemoterapisi sıklıkla kullanılır.


Leave A Reply