Kenneth Lee Pike kimdir? Amerikalı dilbilimci ve antropolog olan Kenneth Lee Pike hayatı ve yapmış olduğu çalışmalar hakkında bilgiler.
Kenneth Lee Pike Kimdir?
Kenneth Lee Pike, (d. 9 Haziran 1912, Woodstock, Connecticut, ABD – 31 Aralık 2000, Dallas, Teksas, ABD), ABD’li dilbilimci ve antropolog. Meksika, Peru, Ekvador, Bolivya, Yeni Gine, Cava, Gana, Nijerya, Avustralya, Nepal ve Filipinler’in yerli dilleri üzerine yaptığı çalışmalarla tanınır. Tagmemik olarak adlandırılan bir dilbilimsel çözümleme yöntemi geliştirmiştir.
Tagmemik, Bloomfield’in dili dolaysız kurucularına indirgeyerek çözümleme yöntemiyle Pike’ın üç ciltlik Language in Relation to a Unified Theory of the Structure of Human Behavior (1954-60 , 2. bas. 1967; İnsan Davranışının Yapısının Birleşik Kuramı Açısından Dil) adlı yapıtında geliştirdiği genel davranış kuramından kaynaklanır. Bu çözümlemenin temel birimi olan tagmem bir işlevle (örn. özne) bu işlevi yerine getiren öğelerden (örn. adlar) oluşur. Bu çözümleme yöntemi, birkaç değişik öğenin aynı işlevi ya da aynı öğenin birçok işlevi gördüğü dillerin (örn. Orta ve Güney Amerika dilleri) çözümlenmesine daha uygundur.
Bloomfield’in dil çözümlemesinden farkı, tagmemleri saptarken sözdizimsel işlevin yanı sıra anlambilimsel işlevi de göz önünde bulundurmasıdır. Pike 1955-77 arasında Michigan Üniversitesi’nin Ann Arbor kampusunda dilbilim dersleri verdi. Tagmemik dışında sesbilim alanında da çalışmalar yaptı. Intonation of American English (1945; Amerikan İngilizcesinde Titremleme) adlı yapıtın yazan, Tone Systems of Tibeto-Burman Languages of Nepal, Parts I-IV (1970; Nepal’de Konuşulan Tibet-Birman Dillerinin Titrem Sistemleri, I-IV. Bölümler) adlı yapıtı yayına hazırlayanlardan biri, Grammatical Analysis (1977; Dilbilgisel Çözümleme) ve Songs of Fun and Faith (1977; Eğlence ve İnanç Şarkıları) adlı yapıtların ise yazarlarından biridir. Selected Writings’i (Seçme Yazılar) 1972’de yayımlanmıştır.
