Kerim Erim kimdir ve ne yapmıştır? Ünlü Türk matematikçi Kerim Erim’in hayatı, çalışmaları, matematiğe katkıları ve eserleri hakkında bilgi.
Kerim Erim (1894-1952)
Kerim Erim 1894’te İstanbul’da doğmuştur. O ilk öğrenimini Halep’te tamamlamıştır.
Daha sonra orta öğrenimini kısmen özel olarak evde ve kısmen de sınavla girdiği Hendese-i Mülkiye’nin ilk sınıflarında yapmıştır. Kerim Erim yüksek öğrenimini Yüksek Mühendis Mektebi’nde yapmış, 1914’te mezun olmuştur. Aynı yıl matematik okumak üzere Berlin Üniversitesi’ne gönderilen Kerim Erim, 1919’da Erlangen’de “Über die Tragheitsformen eines Modulsystems” başlıklı doktora tezini vererek başarılı olmuştur. Daha sonra yurduna, İstanbul’a dönen Kerim Erim, Yüksek Mühendis Mektebi’nde Analitik Geometri, Teorik Aritmetik ve Mekanik konularında dersler vermiştir. O, kısa bir süre sonra profesör, ardından ordinaryüs payesini kazanmıştır.
Kerim Erim, 1933 yılındaki Üniversite Reformu sırasında Maarif Vekaleti tarafından komiteye üye olarak seçilmiştir. Reform gerçekleştikten sonra Kerim Erim, Fen Fakültesi Temami ve Tefazuli Yüksek Riyâzîye ve Tahlil ordinaryüs profesörlüğüne getirilmiş ve aynı zamanda, aynı fakültenin dekanlığına tayin edilmiştir. Ancak dekanlık görevinden kısa bir süre sonra ayrılmıştır. 1939’da Matematik Enstitüsü Direktörü Richard von Mises’in İstanbul Üniversitesi’ndeki görevinden ayrılmasıyla, enstitü direktörlüğüne getirilmiştir.
Kerim Erim uzun yıllar boyunca faaliyetini hem Yüksek Mühendis Mektebi’nde hem de Fen Fakültesi’nde devam ettirmiştir. Ancak 1946’da çıkan Üniversite Kanunu iki ayrı yerde çalışmasına müsaade etmediğinden Fen Fakültesi’ndeki vazifesini tercih ederek Yüksek Mühendis Mektebi’nden ayrılmıştır. Kerim Erim 1948-1950 yılları arasında Fen Fakültesi Dekanı olarak görev yapmıştır. Kerim Erim, 1952 yılında vefat etmiştir.
Başlıca Eserleri
Über die Traghe-its-formen eines modulsystems (Bir Modül Sisteminin Süredurum Biçimleri Üstüne, 1928); Nazari Hesap (1931), Mihanik (1934), Übereine neuedefinition des mehrdimen-sionalen integrals (Çok dimensiyonlu integrallere ilişkin yeni bir tanım üstüne, 1941), Diferansiyel ve irıtegral hesap (1945), Über höheren difrerıtialelemente einer regelflache und einer Raumkurve (Bir uzam eğrisi ve bir taban düzeyinin yüksek ayrıntılı öğeleri üstüne, 1945), Analiz Dersleri, Diferansiyel ve İntegral Hesap (1945)
Kitapları
- Nazari Hesap (1931)
- Mihanik (1934)
- Sümer Riyaziyesinin Esas ve Mahiyetine Ait Rapor (1937)
- Dış Alem Meselesi (Matematik Bakımından) (1940)
- Tanzimat ve Müspet İlimler: Riyaziye (1940)
- Matematik ve Realite (1942)
- Analiz Dersleri, Diferansiyel ve İntegral Hesap (1940)
