Mısır’da yaşayan Hıristiyan topluluğu olarak bilinen aslında bir ulus olan Kıpitler ile ilgili genel bilgilerin yer aldığı yazımız.
Kıpti Bir Din Adamı
KİPTİLER, Yunanca aigyptios yani Mısırlı sözcüğünden bozma olarak Arapların Mısırlılara verdikleri isim.
Zaman içinde bir ulus adı olmaktan çıkarak Hıristiyan Mısırlıların adı oldu. Müslüman Araplar, Halife Ömer döneminde Mısır’ı fethedince (640), Kıptilerin çoğu Müslüman oldu. Askere alınmama ayrıcalığını kazandılar. Emeviler döneminde alınan vergilerin artırılması üzerine Kiptiler 725’te ayaklandılar. Abbasiler döneminde Kıpti ayaklanmasına Müslümanların da katılmasıyla ayaklanmanın boyutları büyüdü. Ancak Halife Memnun, Abbasi Ordusu’nda görev yapmakta olan Türk kökenli Afşin ile bu ayaklanmayı bastırabildi.
Abbasiler’den sonra Mısır’a, egemen olan Tolunoğulları, İhşidel, Fatımiler ve Eyyubiler döneminde de Kiptiler huzurlu bir dönem geçirdiler. Memlûklar döneminde nüfusları giderek azaldı; kiliseleri ve manastırları kapatıldı. Osmanlıların 1517’de Mısır’ı ele geçirmelerinden sonra Kiptiler kilise ve manastırlarını onarma haklarını elde ettiler, yönetim kademelerinde görevler aldılar. 18. yüzyılda Kıptilerin büyük çoğunluğu Katolikliği benimsediler ve Vatikan’a özerk bir piskoposluk olarak bağlandılar.
Günümüzde sayıları 5 milyon kadardır. Mısır’ın dinsel açıdan önemli bir grubunu oluşturan Kiptiler, zaman zaman ülke içinde sorunlar yaşasalar dahi Mısır’da yaşamlarına devam etmektedirler.
