Kitle İletişim Araçları Nelerdir? Listesi ve Açıklamaları İle Birlikte Özellikleri

0
Advertisement

Kitle iletişim araçları hangileridir? Kitle iletişim araçlarının özellikleri, tek tek incelenmesi, hakkında bilgiler.

Kitle İletişim Araçları

İletişim olgusu insanlığın varoluşuyla birlikte başlamıştır. Çünkü insanlar öğrendiklerini paylaşma ihtiyacı hissetmektedirler. Bu duygu iletişimi geliştirmiştir. Öğrenme sonucu oluşan bilgi birikimini ve edinilen tecrübeleri diğer nesillere aktarmak ancak iletişimle olur.

Söz, yazı veya mağara duvarlarına çizilen av hayvanlarının resimleri, ateş yakmak, duman çıkarmak, değişik çalgılar kullanmak en eski iletişim biçimleridir. Günümüzde resim, müzik, tiyatro, sinema gibi sanatsal etkinlikler de iletişim araçlarındandır. Sanatçılar duygularını bu araçlarla insanlara iletirler.

İletişimi sağlayan araçları iki grupta toplayabiliriz. Birincisi; kitle iletişim araçlarıdır. Bunlar gazete, radyo ve televizyondur. İkincisi ise haberleşme araçlarıdır. Bunlar da posta, telefon, telgraf ve fakstır. Bu araçlar teknolojinin gelişimine paralel olarak bir bilgi ve iletiyi aynı anda birçok insana ulaştırabilmektedirler.
Günümüzde hangi kitle iletişim araçlarının etkisi daha fazladır ve yaygın olarak kullanılmaktadır? Şimdi bunları inceleyelim.

1. Gazete

Gazeteler

Kaynak: pixabay.com

Günlük olayları, haberleri ve sosyal yaşamla ilgili tüm gelişmeleri kaynağından alarak okuyuculara ulaştıran yazılı basın araçlarından en önemlisidir. Gutenberg’in baskı makinesinin icadından yaklaşık olarak 150 yıl sonra ilk gazeteler ortaya çıkmaya başlamıştır. Almanya’nn Strazburg kentinde 1609 yılında haftalık olarak yayımlanan Avisa ilk gazete olarak kabul edilir. Avisa’nın ardından yaklaşık yüzyıl sonra İngiltere’de 11 Mart 1702 tarihinde ilk günlük gazete The Daily Courant yayımlanmıştır. 1735 yılına kadar yayın hayatına devam eden gazetenin en belirgin özelliği dış basından aldığı haberleri olduğu gibi yayımlamasıdır.

Osmanlı Devleti’nde yayımlanan ilk gazete Takvimi Vekayi’dir. Günümüzde yerel ve ulusal olarak yayın yapan gazeteler vardır. Yerel gazeteler yayım yaptıkları şehirlerle ilgili haberler hazırlarlar. Ulusal gazeteler ekonomik, spor ve haber ağırlıklı olarak da yayımlanabilir.

Advertisement

Gazetede haber hazırlayanlara muhabir denir. Haberi asıl kaynağından gazete sayfalarına kadar geçirdiği sürece basın mutfağı denir.

Bir basın muhabirinde aranan özellikler; dürüst, güvenilir, tarafsız ve en önemlisi de basın yayın ilkelerine uymasıdır.

2. Televizyon

televizyon

Kaynak: pixabay.com

Önce televizyonun tarihsel gelişimi ile ilgili bilgi verelim.

Televizyon ile ilgili ilk teknik çalışmayı İrlandalı telgrafçı Andrev May yaptı. Daha sonra 1884 yılında Paul Nipkow bir resmi dönerken tarayabilen ve Niprow Diski adı verilen bir döner diski geliştirdi. Dünyada ilk televizyon yayını 1936 yılında BBC tarafından yapıldı. Ülkemizde ilk televizyon yayını İstanbul Teknik Üniversitesi tarafından 1952’de test yayını yapıldı.1964 yılında TRT’nin kurulmasının ardından 1968’de ilk televizyon yayını başladı. 1981-1982 yılbaşı gecesi ilk renkli yayın yapıldı. 1991’de ilk özel televizyon yayın hayatına başladı.

Günümüzde 250 kanal lisanslı yayın yapmaktadır. Teknolojik gelişmeye paralel uydu yayınları devreye girince kanal sayısında artış devam etmektedir. Yayın yapan kanal sayısının artmasıyla beraber, yayınları içerek ve yasal olarak düzenlenmesi ve denetlenmesi için Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) oluşturuldu. Bu üst kurul toplumun genel ahlakına aykırı yayınları denetleme, yetkisine sahiptir. Seyircileri bilinçlendirmek için akıllı işaretler kullanılmaktadır.

Televizyonun pek çok faydası olduğu gibi bilnçsiz kullanılırsa zarar da verebilir. Aksi halde televizyon pek çok toplumsal, psikolojik hatta fiziksel sorunlara neden olabilir. Hangi programların izleneceği önceden belirlenmeli ve aile üyeleri bunu alışkanlık haline getirmelidir.

Advertisement

3. Radyo

radyo

Kaynak: pixabay.com

İtalyan kaşif Guglielmo Marconi radyonun babası olarak kabul edilir. Marconi ile birlikte 1898 yılında ilk radyo resmen kullanılmaya başlandı. İlk kez gemiden sahile ulaşmak için kullanıldı. Yüksek frekans radyo dalgalarının İyonosfer’e çarparak dünyaya döndüğü ispatlanınca radyo yaygınlaştı. Gerçek anlamda ilk radyo yayını 1920 yılında ABD’de Pittsburg’da yapıldı.

Radyo yayınları, televizyon yayınlarından daha önce başlamıştır. Radyolar televizyonlardan farklı olarak sadece sesli haber, bilgi ve müzik sunabilmektedir. Günümüzde TRT Radyoları ve özel radyo kanalları insanlara kaliteli müzik dinleme, neşeli zaman geçirme, haber alma, gündemi takip etme, faydalı bilgiler öğretme gibi konularda insanlara farklı alternatifler sunabilmektedir.

4. İnternet

internet

Kaynak: pixabay.com

Teknolojinin gelişimine paralel olarak ortaya çıkan internet, uluslararası iletişim ağı oluşturarak, bilginin üretilmesi, saklanması ve paylaşılmasını hem hızlandırmıştır hem de kolaylaştırmıştır. İnternet haber boyutunun yanı sıra reklam hizmetleri, bankacılık ve radyo televizyon gibi basın yayın alanlarında da kullanılmaktadır.

Kitle İletişim Araçlarının Fonksiyonları

► Bir haberi veya bilgiyi dünyanın her tarafına aynı anda iletme, kitleleri bilgilendirme. Buna örnek olarak Dünya Kupası’nı milyarlarca kişinin izleyebilmesi gösterilebilir.

► Yurtta ve dünyadaki sosyal, siyasal ve ekonomik olayları, iklim, çevre ve güncel konuları işleme kişileri bilgilendirme.

► Kamuoyu oluşturma, kitleleri yönlendirme.

► İnsanlığa ait tarih kültür ve uygarlık gibi ortak mirası tanıtma gelecek kuşaklara aktarma.
► Tanıtıcı filmlerle eşya ve hizmetlere talebi artırma satın alınmasını sağlama (Reklam).

► Dünya’daki; çevre (küresel ısınma), bulaşıcı hastalıklar (kuş giribi) gibi küresel sorunlar hakkında insanları bilgilendirme ve eğitme.

► Deprem, sel, tsunami gibi büyük doğal afetlerin olduğu ülkelerde haber, görüntü yoluyla insanları bilgilendirme. Yardım kampanyalarını organize etme.

► Savaş, açlık, insan hakları ihlallerinin önlenmesi ve özgürlüklerin gelişmesinde etkin rol oynama.

Advertisement


Leave A Reply