Klasik ve edimsel koşullanmanın özellikleri, farkları ve benzerlikleri nelerdir? Klasik ve Edimsel Koşullanmanın Karşılaştırılması
Klasik ve Edimsel Koşullanmanın Karşılaştırılması
Klasik Koşullanmanın Özellikleri
a) Öğrenme Süreçleri
***Klasik koşullamada organizma pasiftir, uyarımların verilmesini bekler. Koşullu tepki daha sonra kendiliğinden oluşur.
***Klasik koşullama, daha düşük düzeydeki istemsiz öğrenme biçimidir. Basit fizyolojik tepkiler içerir.
***Klasik koşullamada davranış bellidir. Basit bir tepki gösterilir.
b) Uyarıcı Genellemesi:
Bir uyarıcıya koşullanmış olan organizma, benzer uyarıcılar verildiğinde de aynı tepkiyi göstermeye başlarsa buna koşullanmanın genellemesi adı verilir.
Klasik koşullanmada uyarıcı genellemesi söz konusudur.
c) Uyarıcıların Ayırt Edilmesi (Uyarıcı Ayrıştırması):
Bir uyarıcı türüne koşullanmış olan organizmanın, bunların içinden bir tanesini ayırıp sadece o uyarıcıya tepki göstermeyi öğrenmesidir.
Klasik koşullamada da edimsel koşullamada da uyarıcının ayrıştırılması aynı şekilde yapılır.
d) Koşullanmanın Sönmesi ve Kendiliğinden Geri Gelmesi:
Koşullanan organizma, koşullu ve koşulsuz uyarıcı uzun süre birlikte verilmediğinde, koşullu uyarıcıya artık tepki göstermemeye başlar, buna sönme denir.
Sönme erken olur.
Kendiliğinden geri gelme, sönme olayından sonra => koşullu davranımın yeniden ortaya çıkmasıdır.
Edimsel koşullanmada da klasik koşullamada da kendiliğinden geri gelme olayında bir farklılık gözlenmez.
Klasik Koşullanma Detaylar
Edimsel Koşullanmanın Özellikleri
a) Öğrenme Süreçleri
***Edimsel koşullamada ise organizma aktiftir. Önce bir davranışta bulunur. Yaptığı davranış istenilen doğrultuda ise pekiştiriciyi alır.
***Edimsel koşullama ise daha üst düzeyde, istemli bir öğrenme biçimidir.
***Edimsel koşullamada ise davranış belli değildir. Doğru davranış daha sonra ortaya çıkar.
b) Uyarıcı Genellemesi:
Edimsel koşullanmada başarıya götüren edimler genellenir.
c) Uyarıcıların Ayırt Edilmesi (Uyarıcı Ayrıştırması):
Bir uyarıcı türüne koşullanmış olan organizmanın, bunların içinden bir tanesini ayırıp sadece o uyarıcıya tepki göstermeyi öğrenmesidir.
Klasik koşullanmada da edimsel koşullanmada da uyarıcının ayrıştırılması aynı şekilde yapılır.
d) Koşullanmanın Sönmesi ve Kendiliğinden Geri Gelmesi:
Edimsel koşullamada klasik koşullamaya göre daha aktif olduğundan, sönme edimsel koşullamada daha geç olur.
Kendiliğinden geri gelme, sönme olayından sonra => koşullu davranımın yeniden ortaya çıkmasıdır.
Edimsel koşullamada da klasik koşullamada da kendiliğinden geri gelme olayında bir farklılık gözlenmez.
