Konserve ne demektir? Konserve nasıl hazırlanır? Konserve yiyeceklerin bozulmasını nasıl engeller? Konservecilik hakkında bilgi.
kaynak: pixabay.com
Konserve
Konserve; saklanmak üzere bozulmayacak hale getirilmiş yiyeceklerdir. Bunların hazırlanma işine de «konservecilik» denir.
İnsanlar, yüzyıllardan beri, yiyecek maddelerinin bir kısmını, daha sonra kullanmak üzere bir yana saklamayı düşünmüşlerdir. Yalnız, birçok yiyecek maddelerinin Uzun müddet bozulmadan saklanabilmesi ancak bazı şartlar altında olabilmiştir. Buna rağmen yiyeceklerin bozulması gene de tamamıyla önlenemiyor. Bozuk yiyecekler ise, birçok hastalıklara, hatta bazı hallerde ölüme yol açabilir.
Tarih öncesi devirlerde, Taşçağı insanlarının av etlerini dumanlayarak sakladıkları anlaşılıyor. Bugün de aynı usulle (tütsü usulü ile) balık ve et konservesi yapılır. Tarihin eski devirlerinde de Uzak Doğu’da halkın meyva ve sebzeleri kurutarak kışa sakladıkları bilinmektedir. Çeşitli usullerle konserveciliğin ise ancak iki yüzyıllık bir geçmişi vardır.
Bugünkü anlamıyla ilk konserveyi XIX. yüzyıl başlarında, Nicolas Appert adında bir Fransız yapmıştır. Appert, sebzeleri, meyvaları kapalı madeni kutular içinde uzun zaman bozulmadan, tazeliğini kaybetmeden saklayabileceğini düşündü, uzun denemelerden sonra bu işi başardı. Ondan sonra Fransa’da, İngiltere’de, Amerika’da konserve fabrikaları kuruldu.
Yiyeceklerin bozulması «bakteri» denilen mikroplardan ileri gelir. Hayvansal, bitkisel bütün yiyeceklerde bu asalak küçük yaratıklar, zamanla ürerler, birtakım gazlar çıkarırlar, bundan dolayı yiyecekte bir «mayalanma», bir ekşime olur. Onun için, konserve yapılırken, yiyecek kaynatılarak, pastörize edilerek bakterilerden temizlenir.
Konservenin konulacağı kabın da temiz olması gerekir. Bunun için, konserveler havası alınmış kutulara konur, çünkü havada da birtakım bakteriler vardır ki bunlar kutunun içinde kalacak olursa konserveyi bozarlar.
Konserve Nasıl Yapılır
Konservesi yapılacak sebze ve meyvanın ne ham, ne de fazla olgun olmaması gerekir. Taze olması da şarttır. Yiyecek maddesinin bu durumunu fabrikanın kimyagerleri, çeşitli usullerle incelerler, konservesi yapılmaya elverişli olanları ayırırlar.
Bakterileri öldürmek için, yiyecekleri kaynatmak gerekir. Yalnız, bu kaynama sırasında, sebzelerin, meyvaların vitaminleri de ölür. Onun için, sebzeler, meyvalar, özel makinelerden geçirilir, böylece, vitaminleri öldürülmeden bakterileri temizlenmiş olur.
Bundan sonra, konservesi yapılacak madde kaynatılır, havası alınmış kaplara boşaltılır, kutu lehimlenir. Bazı fabrikalarda yiyecekler doğrudan doğruya kutularda kaynatılıp kapanır.
Yiyecekleri kaynatarak değil de, dondurarak bakterilerden temizleme yolu ile de konserve yapılabilir. Yalnız, bu usulle yapılan konservelerde, bir müddet sonra bozulma görülmüştür. Bunun için, yiyecekleri önce kaynatıp sonra dondurmak usulü denenmiş, bununla çok daha uzun zaman saklanabilecek konserveler yapılmıştır.
Ufak çapta olmak üzere, evlerde de konserve yapılabilir. Kaynatılan sebzeler, meyvalar, aynı sıcaklıkta kaynatılmış kaplara boşaltılır, kapağı lehimlenir. Turşu da bir nevi konservedir.
Konserve Bamya Yemeği Tarifi
Kullanılacak Malzemeler:
- 1 orta boy soğan
- sıvı yağ
- 1 adet bamya konserve
- 250-300 gram kadar tavuk eti (dilerseniz normal et de kullanabilir yada sade yapabilirsiniz)
- 2 yemek kaşığı salça
- 2 adet rendelenmiş veya küçük küçük doğranmış domates veya hazırladığınız şişe domateslerden
Yapılışı:
Soğanları küp küp doğradıktan sonra tencereye koyduğunuz bir miktar sıvı yağda (zeytinyağını tercih ederim) pembeleştiriyoruz. Tavuk etlerini kuş başı şeklinde doğruyor içine ekliyoruz.
Tavuklar suyunu salıp çekene kadar karıştırarak pişiriyoruz. İçine domates sosu ekliyor tekrar karıştırıyoruz. Konserveyi açıp suyunu döküyoruz ve süzgeçin üstünde sudan geçiriyoruz. Bamya yemeği yapanlar içine limon suyu da ekler ancak konserve bamya kendinden ekşi oluyor o yüzden ben böyle bir ekleme yapmıyorum. Bamyaları da pişen yemeğe karıştıyoruz.
Bu arada bir kasenin içinde salçayı sıcak su ile karıştırıp, sosu hazırlıyor ve yemeğe ilave ediyoruz. En son yemeğin üstünü azıcık geçecek kadar daha sıcak su ilave edip, pişmeye bırakıyoruz. Afiyet olsun.
