Konya İli Hakkında Bilgi

0
Advertisement

Konya ili nerededir? Konya ilinin ilçeleri, iklimi, bitki örtüsü, yüzey şekilleri, özellikleri ile ilgili bilgi.

konya-haritasi
KONYA;
Yüzölçümü: 38.257 km2.
İlçeleri: Merkez (Karatay, Meram, Selçuklu), Ahırlı, Akören, Akşehir, Altıntekin, Beyşehir, Bozkır, Cihanbeyli, Çeltik, Çumra, Derbent, Derebucak, Doğanhisar, Emirgazi, Ereğli, Güneysınır, Hadım, Halkapınar, Hüyük, Ilgın, Kadınhanı, Karapınar, Kulu, Sarayönü, Seydişehir, Taşkent, Tuzlukçu, Yalıhüyük, Yunak.

Büyük bölümü İç Anadolu Bölgesi’nin Konya Bölümü’nde, güneyde küçük bir bölümü Akdeniz Bölgesi’nde yer alan il ve bu ilin merkezi kenttir. Yüzölçümü açısından, Türkiye’nin en büyük ili olan Konya; kuzeyden Ankara ve Eskişehir, doğudan Aksaray ve Niğde, batıdan Afyon ve Isparta, güneyden Karaman, Antalya ve İçel illeriyle çevrilidir.

Yüzey Şekilleri; İl toprakları, büyük bölümü, yer yer engebelerle kesilen yüksek düzlüklerden oluşur. Bu yükseltiler, ortalama 900-1.000 m arasında değişir. Doğuda Ereğli, Karapınar, kuzeyde çok geniş alan kaplayan ve Tuz Gölü’nün batısında uzanan Cihanbeyli, batıda Beyşehir Gölü’nün doğusunda Beyşehir, güneydoğusunda Seydişehir ovalarıyla, orta bölümde en geniş alanı içeren ve Konya il merkezinin doğu-güneydoğusunda uzanan Konya Ovası, en önemli düzlüklerdir. Tuz Gölü güneyindeki düzlüklerle Konya Ovası arasında uzanan Obruk Yaylası’nın yükseltisi 1.000-1.500 m’ yi bulur. Kalker anakayası üzerinde oluşan yaylada, başta dolinler olmak üzere yer yer karstik oluşumlar görülür. Konya Ovası’nın denizden ortalama yüksekliği 1.000 m’dir. 30 m’ye ulaşan kalınlıkta alüvyon tabakalarıyla kaplı ova, 80 km uzunluğunda, 50 km genişliğindedir. Doğuda Hotamış ve İsmail ovalarına geçirilir. İlin egemen yer şekilleri ova ve yaylalar; batı, güneyde yerini 3.000 m yükseltiye kadar ulaşan Toros Dağları’nın uzantılarına bırakır. Batıda Beyşehir Alacadağ’da 2.203 m’yi bulan dağ kütlesi, Beyşehir-Seydişehir Çöküntü Oluğu ile Konya Ovası’na uzanan düzlükleri birbirinden ayırır.

Beyşehir Gölü’nü güneyden çevreleyen, ortalama 1.500 m yüksekliğinde (bir bölümü Dedegül Dağı’nın doğu eteklerini oluşturur) dağlık alandan, Toroslar’ın Konya il sınırına sokulan uzantıları görülür. İlin güneybatısında, Antalya sınırı boyunca uzanan Şeytan Dağları (2.403 m), Haydar Dağları, Geyik Dağları’nın uzantıları, İçel İli’ndeki Taşeli Yaylası’nda birleşir. Geyik Dağları üzerinde yer alan en önemli doruklar Gözetdağı (2.529 m), Deveyalağı Tepe (2.403 m), Oyukludağ (2.427 m), Mağara Dağı’dır (2.175 m). İlin güneydoğusunda İçel sınırında uzanan Toroslar’ın en yüksek doruklarının sıralandığı Bolkar Dağları, Konya Ovası’nı güneyden çevreler. Kartaltepe (2.226 m), Musadağı Tepe (1.610 m), Aydos Dağı (3.430 m) başlıca önemli doruklarıdır. Beyşehir-Seydişehir Çöküntü Oluğu doğusundaki kütlenin üzerinde yer alan önemli yükseltiler arasında, Anakız Tepe (2.334 m), Burnueğri Tepe (2.229 m), Ulusivri Tepe (2.130 m), Özyurt Dağı (2.481 m), Larosdağı Tepe (2.049 m), Atağrı Tepe (2.129 m), Gevenli Dağı (1.952 m) sayılabilir. Sıradağ sitemleri dışında yanardağ kökenli dağlar da vardır: Konya Ovası’nın kuzeydoğusunda Karacadağ (2.025 m).

İlin topraklarının genişliğine karşın ırmaklar oldukça yetersizdir. Kurak ve uzun yaz aylarında ırmakların çoğu kurur. Irmakların büyük bölümü, Türkiye’nin en büyük kapalı havzası Konya kapalı havzasında yoğunlaşır. Çarşamba Suyu, Bozkır İlçesi batısındaki dağlardan doğar, batıya doğru akarak Çumra Ovası’na ulaşır. Çarşamba Suyu üzerinde, Devlet Su İşleri tarafından gerçekleştirilen sulama sistemi kuruludur. Aydos ve Bozdağ’dan kaynaklanan İvriz Suyu, Cihanbeyli Yaylası’ nda Gökdağ’dan doğan İnsuyu Deresi, Toroslar’ın kuzey yamaçlarından doğan İpsala Deresi, Ereğli yakınlarında Kurşunlu Dağı’ndan kaynaklanan Divle Suyu, il merkezi yakınlarındaki Takkeli Dağı’ndan doğan Uluçay Deresi, Kocaçakal Dağı’ndan doğan Balkı Deresi, Ilgın İlçesi yakınlarından doğan Takke Deresi, Sultan Dağları’ndan doğan Argıthanı Deresi, Hadım İlçesi’nin güneyinden doğan Hadım Göksuyu, Sultan Dağları’ndan doğan Adıyan Çayı, ilin başlıca ırmaklarıdır. Irmakların yetersizliğine karşın, çok sayıda irili ufaklı göl vardır. Batıda Afyonkarahisar-Konya il sınırında Akşehir Gölü’nün suları tatlı olup, Sultan Dağları’ndan inen sularla beslenir. Isparta-Konya sınırındaki Beyşehir Gölü’nün de suları tatlıdır. Beyşehir Gölü’nün güneydoğusunda Suğla Gölü’ nün suları, kurak dönemlerde tümüyle çekilir. Ilgın ile merkezi kuzeybatısında Çavuş Gölü, Nevşehir, Ankara ve Konya illeri sınırlarında Tuz (Kalantuz) Gölü, ülkemizin ikinci büyük gölü olup suları tuzludur. Yaz aylarında buharlaşma sonucu alanı küçülür. Ereğli İlçesi batısında Akgöl, Yunak İlçesi yakınlarında Küçük Hasan Gölü, Kon-ya-Karaman arasında Hotamış Ovası’ nda Hotamış Gölü, Beyşehir-Seydişehir Çöküntü Oluğu doğusunda dağlık alanda Acıgöl, öteki doğal küçük göller; Çarşamba Suyu üzerinde Apa Baraj Gölü; il merkezinin 20 km batısındaki Altınapa Baraj Gölü, il merkezi yakınlarında May Barajı Gölü ve Sille Bucağı’ndaki Sille Baraj Gölü, başlıca yapay gölleridir.

Advertisement

İklim ve Bitki Örtüsü; Konya İli’nin genel iklim özellikleri, yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk karasal olarak tanımlanabilir. Yağış düşük olmakla birlikte, yükseltiye bağlı artış gösterir. Toros Dağları, Akdeniz iklim etkilerinin içeri girmesine engel olur. Ancak, dağların elverdiği ölçüde içerilere giren nemli ve ılıman hava, ilin güneybatısında, Akdeniz iklimi etkilerinin görülmesine yol açar. Yıllık ortalama sıcaklık 11.5°C, en soğuk ay ocak, en sıcak ay temmuzdur. Yıllık ortalama yağış tutarı 323.9 mm’dir. İl topraklarının büyük bölümünde doğal bitki örtüsünü, İç Anadolu’ya özgü bozkır bitkileri oluşturur. Tarımın çok eski bir geçmişi olduğundan, tarıma elverişli tüm topraklar üzerinde doğal bitki örtüsü, büyük ölçüde değişime uğramıştır. İlin güneyinde Toroslar’ın kuzey eteklerinde zayıf bir orman örtüsü görülmeye başlar. Beyşehir ve Seydişehir çevresindeki dağlık alanda hayvan otlatma, yakacak odun üretimi amacıyla yoğun biçimde yararlanılan ve baskı altında kalan orman örtüsü gerilemiş, üretim gücü büyük ölçüde düşmüştür. Geniş alanlar kaplayan meşe ormanları arasında ardıç ağaçları yayılır. İli güneyden çevreleyen Toroslar üzerinde yükselti artışına bağlı meşe, ardıç, kızılçam, ormanları daha yukarılarda yerlerini karaçam ve sedir ormanlarına bırakır. Meralarda görülen başlıca bozkır bitkileri arasında yauşan otu, geven, kekik, pinea, kuzukulağı sayılabilir. Su boyları ve göl kıyılarındaki bataklık alanlar, saz türü bitkilerle kaplıdır.

Ekonomisi; Tarım, Konya’nın ekonomi etkinliklerinin temelini oluşturur. Tarıma elverişli toprakların toplam yüzölçümü içindeki payı yüksektir. Tarım ürünleri arasında en büyük pay tahılların, tahıllar içerisinde ise buğdayındır. Buğdayı; arpa, yulaf, çavdar ve mısır izler. Baklagillerden nohut ve mercimek, sebzeler, bostan ürünleri (kavun, karpuz) öteki tarımsal ürünlerdir. Hayvancılık ve hayvansal ürünler üretiminin ekonomi içerisinde önemli bir payı vardır. Yetiştirilen hayvanlar arasında ön sırayı koyun alır. Koyun, geleneksel yöntemlerle meralarda yetiştirilir. Aşırı kullanma sonucu meraların niteliklerinin bozulması, hayvancılığı olumsuz etkilemektedir. Şeker fabrikasından sağlanan küspe, besiciliğin gelişmesine katkı sağlar. Ayrıca, yem fabrikalarının devreye girmesi besicilikte olumlu rol oynamıştır. Koyunun ardından en çok yetiştirilen hayvanlar; kılkeçisi ve tiftik keçisidir. Kümes hayvancılığı da yaygındır.

Tarımın ağırlığına karşın, Konya, Türkiye’nin en gelişmiş endüstri bölgelerinden biridir.


Leave A Reply