Köpekbalığı ve Özellikleri Hakkında Genel Ansiklopedik Bilgiler

0
Advertisement

Köpekbalığı nasıl bir hayvandır? Köpekbalığı çeşitleri, özellikleri, yaşam koşulları nelerdir? Köpekbalığı hakkında bilgiler

Köpekbalığı

Köpekbalığı

Sıcak ve ılık denizlerden soğuk denizlere kadar bütün sahil ve açık denizlerde yaşayan, pek saldırgan bir balıktır. Yüzeye yakın yerlerden dibe kadar değişik derinliklerde yaşayan 150 kadar çeşidi vardır. Köpekbalıkları balıklar aleminin en eski yaratıklarındandır. Başlıca özellikleri oburlukları ve yırtıcılıklarıdır.

Köpekbalıklarının bazı çeşitlerinin boyları 1 metre kadar olmasına karşılık bazılarının boyu 15 metreye, ağırlıkları da 20 tona yaklaşır. Sularımızda yaşayanlar çoklukla küçük cinsleridir. Bunların boylan bir iki metre, ağırlıkları da 200 kilo kadardır.

Köpekbalıklarının başlıca özellikleri müthiş yırtıcı ve obur olmalarıdır. Çoğunun ağzında birkaç sıra diş vardır. Bu dişlerin hepsi, sivri ucu dışarıda bir üçgen şeklindedir. Dişler sivri olmalarından başka, ayrıca testere gibi çentikli ve çok keskindir. Ağız, altta yarım ay şeklinde bir yarık halindedir. Üst çenenin alt çeneden daha uzun olması, hayvanın ağzını başının gerisinde bırakmıştır.

Köpekbalıklarında solungaç yerine, başlarının iki yanında solungaç yarıkları bulunur. Hayvan ağzından aldığı suyu bu yarıklardan dışarıya çıkartır. İskeletleri kıkırdak halindedir. Bu yüzden bir köpekbalığının kemiğini bıçakla kesmek mümkündür.

Advertisement

Köpekbalığının sırt tarafı çoklukla yeşilimsi mavi, boz, esmer veya siyah renktedir. Diplere yakın yerlerde yaşıyanlar ise bulundukları yerlere uyabilecek renktedirler. Deriyi örten pullar çok sert ve diktir. Bundan ötürü marangozlar bu deriden tahta cilâlamakta faydalanırlar. Köpekbalığı derisi aynı zamanda madeni eşyaları da parlatmaya yarar.

Tropikal denizlerde, kuzey denizlerinde Akdeniz ve Avrupa kıyılarında yaşar. Boyu 1.25-1.75 m arasında değişir. Vücudu mekik gibi ince uzun, başı sivrice, ağzı başının alt yanındadır. Çenelerinin üzerinde çeşitli biçimde kuvvetli dişleri vardır. Tam anlamıyla yırtıcı bir hayvandır, önüne çıkan her canlıya saldırır. Mide salgısı son derece sindiricidir, sinderemediği maddeleri ağzından dışarıya atar. Derisi zımpara gibi pürtüklüdür. Başının iki yanında beşer tane solungaç yarığı vardır. Kuyruğunun iki parçası birbirine eşit değildir. Bu anlatılan özellikler yalnız bu balığa değil, aynı gruptan daha pek çok balığa özgü olduğu için genel olarak onlara da köpekbalığı denir. Bunlar arasında boyu 7-8 metreyi bulan pamukbalığı çok tehlikelidir. Gemileri izleyerek bulduğu artıklarla beslenen bu balıklar insanlara da saldırır. Bütün köpekbalıkları kan kokusunu uzaktan alarak topluca saldırıya geçerler.

Köpekbalığı

Zehirli Elektrikli Balıklar

Bazı köpekbalıklarının derisindeki dikenlerde çabuk kapanmayan yaralar açan, şiddetli sancılara sebep olan zehirli maddeler bulunur. Bazılarının da gözlerinin hemen arkasında elektrik akımı veren bir organ vardır. Hayvan küçük deniz yaratıklarını bu akımla çarparak avlar. Büyük köpekbalıkları insanlar, hattâ küçük sandallar için bile tehlikeli olur.

Köpekbalıkları diğer deniz hayvanlarını yiyerek beslenirler. Aralarında büyük balıklara hattâ insanlara bile saldıranları vardır. Bazıları çok zaman avlarını olduğu gibi yutarlar. Avlanan köpekbalıklarının karınları açıldığı zaman içlerinden gayet büyük, bozulmamış balıklar çıktığı görülmüştür. 15 metre boyunda ve 20 ton ağırlığında olan dev köpekbalığı cinsi, dişlerinin elverişli olmaması yüzünden küçük deniz hayvancıkları, deniz bitkileri, hattâ gözle görülmeyecek kadar küçük su yaratıklarıyla beslenir. Bunun için de insana saldırmaz.

Bilinen en büyük balık olan köpekbalığı bütün denizlerde yaşar. Ayrıca Nikaragua’daki Tuzlu Göl’de de köpekbalığı vardır.

Advertisement

Köpekbalıklarının göğüs ve karın yüzgeçlerinin çift olmasına karşılık, diğerleri tektir. Bazı köpekbalıkları yumurtayla çoğalırlar. 5-7 cm. uzunluğunda, dikdörtgen biçimindeki yumurtalar, dört köşesindeki uzantılarla yosunlara tutunur. Köpekbalıkları gelişmiş kara hayvanları gibi çiftleşirler. Bazı köpekbalığı cinsleri yavrularını canlı olarak dünyaya getirirler, üreme mevsimleri bahar ve yaz aylarıdır.

Sularımızda yaşayan köpekbalıklarının başlıca çeşitleri şunlardır: Kedi balığı; camgöz, boz camgöz, mahmuzlu camgöz, harharyas, dikburun harharyas, pamuk balığı, sapan balığı, keler, çekiç balığı.

Köpekbalığının birçok yerlerde eti yenir. Karaciğeri bol miktarda A vitamini ihtiva etmesi bakımından zengin bir besin maddesidir. Birçok ülkelerde, özellikle Norveç’te köpek balığı endüstrisi çok gelişmiştir.


Leave A Reply