Bingöl İli Hakkında Bilgi ve Bingöl’ün İklimi, Bitki Örtüsü, Yüzey Şekilleri ve Ekonomisi

1
Advertisement

Bingöl ili nerededir? Bingöl ilinin ilçeleri, iklimi, bitki örtüsü, yüzey şekilleri, özellikleri ile ilgili bilgi.

  • Yüzölçümü: 8.319 km2.
  • İlçeleri: Merkez, Adaklı, Genç, Karlıova, Kığı, Solhan, Yayladere, Yedisu.

Doğu Anadolu Bölgesi’nin Yukarı Fırat bölümü’nde il ve bu ilin merkezi kenttir. Kuzeyden Erzurum, batıdan Tunceli ve Elazığ, güneyden Diyarbakır, doğudan, Muş illeriyle çevrilidir.

Bingöl Dağı

Bingöl Dağı

Yüzey Şekilleri

Bingöl, güneyinde yer yer ova gibi genişleyen Murat Irmağı Vadisi dışında çok engebeli ve dağlık bir yapıya sahiptir. Kuzeydoğuda volkanik yapılı Bingöl Dağları uzanır. Muş ili sınırlarındaki Dağkale Tepe (2.250 m) bu dağların en yüksek noktasıdır. Kuzeyde ilin en yüksek noktasını oluşturan Cemal Dağı (2.811 m), Şeytan Dağları, (2.913 m), doğuda Şerafettin Dağı (2.511 m), batıda doruk noktası Tunceli’de kalan Karaboğa Dağları (2.282 m) ile güneyde, doğu-batı yönünde uzanan Toros Dağları (Akçakara Dağı 2.940 m) ilin yüksek dağlarıdır. Buzul çağında oluşan bu dağlar üzerinde, özellikle, buzulların aşınım izlerinin görüldüğü Bingöl Dağları’nda çok sayıda buzyalağı gölü (buzulun ilk oluştuğu yerdeki çukurluğun suyla dolmasından oluşan göl) vardır.

Murat Irmağı ve kolları, ilin kuzeyinde ve güneyinde uzanan dağlar arasında dar ve dik vadiler oluşturur. Murat Irmağı vadisinin en geniş bölümünde Bingöl Ovası yer alır. Fırat Irmağı’nın başlıca kollarından olan Murat Irmağı ile bu ırmağa karışan Peri Suyu ve Göynük Suyu, ilin en önemli ırmaklarıdır. Doğuda Muş sınırında il topraklarına giren Murat Irmağı, ili doğu-batı doğrultusunda baştan başa geçerek Elazığ sınırından Keban Gölü’ ne ulaşır. İl sınırları içindeki genişliği yer yer 50-80 m’yi, derinliği 2-3 m’yi bulur. Peri Suyu, il sınırları dışında Bingöl Dağları’ndan doğar. Elmalı, Çermadan ve Kelağaç derelerini alarak batıda Elazığ İli’nde Palu’nun kuzeyinde Keban Baraj Gölü’ne dökülür. Göynük Suyu ise, il sınırları içinde, Genç İlçesi yakınlarında Murat Irmağı’na karışır. Karlıova İlçesi yalanında Gölbahri adlı küçük bir göl dışında Bingöl’de büyük göller yoktur. Yüksek dağlar üzerindeyse suları duru, çok sayıda buzyalağı gölü bulunur.

Bingöl İlçe Haritası

İklim ve Bitki Örtüsü

Bingöl’de, yükseltiye ve denizden uzaklığa bağlı olarak Doğu Anadolu’ya özgü sert karasal iklim gözlenir. Kışlar soğuk ve yağışlı, yazlar sıcak ve kuraktır. Yaz ve kış sıcaklıkları arasındaki fark fazladır. İlde yıllık ortalama sıcaklık 12.1°C’dir. En soğuk ay -1.4°C ortalamayla ocak, en sıcak ay 26.7°C ortalamayla temmuzdur. Bugüne kadar ölçülen en yüksek sıcaklık değeri 41.2 °C (19.7 1965), en düşük sıcaklık değeri -20.5°C’dir (2.2.1967). Sıcaklığın 0°C’ nin altında olduğu gün sayısı ortalama 95’tir. Yıllık ortalama yağış tutan 910.4 mm’dir. Bingöl, Doğu Anadolu Bölgesi’nde orman alanı en geniş ilimizdir. Ormanlık alanlar, il topraklarının % 20’sini oluşturur. İlin kuzey ve güneyindeki yüksek dağlar üzerinde geniş yer kaplayan ormanlarda yaygın ağaç cinsi meşedir. Meşe ormanları içinde dağınık olarak öteki yayvan yapraklı türlere ve ardıçlara rastlanır. Doğu Anadolu Dağları’ nda ormanın üst sınırı 2.800 m’de son bulur. Bu yükseltiden sonra dağ çayırlıkları başlar.

Advertisement

Ekonomisi

Ekonomi tarım ve hayvancılığa dayanır. İl topraklarının ancak % 5’i tarıma elverişlidir. Tarımsal etkinlikler, daha çok Murat ve öteki ırmakların vadi tabanlarıyla alçak yamaçlar da yaygındır. Toplam tarım alanı 43.985 hektar olup, 41.700 hektarı (% 95) tahıl tarımına 1.624 hektarı baklagillere, 350 hektarı endüstri bitkilerine ayrılmıştır. Tahıl ekiminde buğday, 34.830 hektarlık ekim alanıyla ilk, arpa 4.120 hektarla ikinci sırayı alır. Bunu, 950 hektarla çavdar izler. Fasulyenin ekim alanı ise 880 hektardır. Şekerpancarı ve patates üretimi de yaygındır. Meyve ve sebze ekiminin yanı sıra hayvancılık ikinci büyük gelir kaynağıdır. Otlaklar il yüzölçümünün % 70’ini oluşturur. Arıcılık da önemli bir gelir kaynağıdır. Endüstri etkinliklerinin gelişemediği ilde peynir ve yağ yapımevleri, halı, kilim-dokuma el tezgâhları yaygındır. Maden yatakları bakımından zengin olan ilde, Karalıova İlçesi’nin Demirçay yöresinde kömür, Genç İlçesi’nde de zengin bakır yatakları vardır.


1 Yorum

Leave A Reply