Böcekçil bitkiler yani böcek yiyerek hayatta kalabilen bitkiler hakkında bilgi. Bu bitkiler kaça ayrılır ve böcekleri nasıl sindirirler.
Böcek Yiyen Bitki
Böcekçil Bitkiler (Böcek Yiyen Bitkiler)
Böcek yiyen ve böcekle beslenen bitkilerdir. Bunların hepsinde yapraklar böcek yakalamaya elverişli bir kapan halini almıştır. Böylece, yakaladıkları böcekleri sindirerek azotlu besinlerini sağlarlar.
Böcekçillerin başlıcaları şunlardır:
1. — Borularıyle böcek tutanlar: Başlıca örneği «nefentes» (su ibriği) dir. Güney Asya ve Madagaskar adasındaki çok sıcak ormanlarda başka ağaçların dalları üzerine kök salarak yaşarlar. Yaprakları birer boruyu andırır, ucunda büyüklüğü bitkinin türüne göre 2-30 cm. arasında değişebilen ibrik biçimi bir kısım vardır. Bunun ağzında da bir kapakçık bulunur. İbriğe benzeyen kısım içinde özel bezlerin saldığı bir sıvı bulunur. Bu sıvıya zamanla yağmur suyu da karışır. Birçok böcekler buraya düşerek boğulurlar. Böcek kurtulmak için çabaladıkça salgı bezleri daha çok sıvı salar. Böylece, bitki böceklerin yapısındaki yumurta akı maddelerini kendinde sindirir. Böceğin hiçbir işe yaramıyan ölüsü de içeride kalır. Yaşlı yaprakların içi böcek ölüleriyle dolu olduğundan pis kokular çıkarırlar. Bu yapraklar zamanla düşer, yerlerine yenileri çıkar.
2. — Yaprak ayalarıyla böcek yakalayanlar: Başlıca örneği «diyonea» (sinekkapan) dır. Kuzey Amerika’nın doğu bölgelerinde bulunur. Geniş yaprak saplarının uçlarında iki parçalı birer aya vardır. Yaprak serbestken okunmak üzere açılmış bir kitabı andırır.
Nefentes
Bunun kenarlarında kuvvetli dikenler vardır. Bir böcek yaprakların üstündeki üç tüyden birine dokununca yaprak, kapanan bir kitap gibi, kendiliğinden kapanıverir. Kenarlarındaki dikenler de birbirine kenetlendiğinden böcek bunun içinde hapsedilmiş olur. Yapraktaki özel bezlerin saldığı asitli bir sıvı böceği yavaş yavaş sindirir. Bu 9-35 gün kadar sürer. Böcek tamamen sindirildikten sonra yaprak yeniden açılır.
3. — Bezleriyle böcek yakalayanlar: Başlıca örneği «drosera» dır. Avrupa’nın bataklıklarında yetişirler. Uzun saplı yaprakları tenis raketi biçimindedir. Yaprak ayasının üst yüzü hafif çukurdur. Üstünde birçok uzantılar bunların uç kısımlarında da salıcı hücreler (bezler) vardır. Onun için üzerlerinde her zaman yapışkan saydam bir su damlası bulunur. Bir böcek bu bitkiye konup yapışınca çabalamaya başlar. Bunun üzerine salgı artar, sonunda da küçük çıkıntılar yaprağın ortasına doğru kapanarak böceği orada hapsederler. Bir iki gün içinde böcek iyice sindirilmiş olur.
Bütün bu bitkiler nitratı az olan topraklarda yaşadıkları için azot ihtiyaçlarını bu şekilde karşılarlar. Hiç birinde kök sistemi pek gelişmemiştir.
Sinek kapan Bitkisi
Drosera Bitkisi
