Kral Mausoleus’un Mezarı Nerededir? Halikarnas Mozolesi Hakkında Bilgi

Kral Mausoleus Kimdir? Kral Mausoleus’un Mozolesi (Halikarnas Mozolesi), Kral Mausoleus’un mezarı nerededir? Kral Mausoleus ve mezarı hakkında bilgi.

Halikarnas Mozolesi – Martin Heemskerck tarafından 16. yüzyılda çizilen Mausoleion tasviri (Kaynak : wikipedia.org)

Bu mezar, Kraliçe Artemis tarafından kocası Mausoleus (Mozoles) için yaptırılmıştır. Karia Kralı Mausoleus, o zamanki adı Halikarnas olan Bodrum (O zamanlar bu bölge Karia olarak anılıyordu) bölgesinde, M.Ö. 377-353 yılları arasında hüküm sürmüştür.

Pythea adlı bir mimarın eseri olan bu mezar bugün ayakta değildir. Ancak, tarihçi Plinius’un anlattıklarına göre yapılan bir resmi vardır. Karia krallığından kalma bazı sikkelerin üzerinde de bu anıtın kabartmalarına rastlanmıştır.
Mausolos M.Ö. 353’te ölünce tahta çıkan Artemisia’nın ilk girişimi, kocasının adını sonsuza değin yaşatacak bir anıtmezar yaptırmak oldu. Bu iş için dönemin en önde gelen mimar ve heykelcileri görevlendirildi. Yer olarak da Halikarnassos kentinin ortasında, limanı oluşturan koya bakan bir yamaç seçildi. Yapı üst üste üç bölüm halindeydi. Yaklaşık 33m x 39m ölçülerinde dikdörtgen bir kaidenin üstünde, 36 tane İon düzeninde sütunla çevrili bir cella yer alıyor, bunun çatısını da 24 basamaklı bir piramit oluşturuyordu. Tepesinde 4 atlı bir zafer arabası bulunuyordu.
Anıtın tepesindeki savaş arabasında, Kral Mousoleus ve karısının yanyana oturmuş heykelleri vardı. Dörtnala sürdükleri atların çektiği o arabayla unutulmazlığa doğru yol alıyor gibiydiler.

Anıtın, araba heykeliyle birlikte yüksekliği 45 metreyi geçiyordu. Duvarları kabartmalarla süslüydü. Sütunlar arasında birçok güzel heykel vardı.

Anlatıldığına göre Artemisia’nın ölmesi üzerine yapının yarım kalması tehlikesi belirince bütün sanatçılar para almadan ve birbirleriyle yarışarak Mausoleion’u bitirmişler.

150 yıl kadar önce Mozoleyi meydana çıkaran İngiliz arkeologları heykel ve kabartmaları alıp gitmişlerdir. Bu yüzden anıtın yeri bile zor belli olmaktadır. Şimdi bunlar British Museum’da sergilenmektedir. Bugün Batıda sanat değeri olan ve anıt niteliğinde bulunan mezarlara Karia kralı Mousoleus’un adı verilmektedir. Bu anıt bir depremde yıkılmıştır. Yıkılan sütun ve taşların bir kısmını, Rodos şövalyeleri başka bir yapıda kullandılar.

Halikarnas Mozolesi İlginç Gerçekler 

1. Mausolo ve Artemisia’nın hüküm sürdüğü Halikarnas şehri şu anda hepimizin bildiği Bodrum şehridir.
2. Mozole kelimesi Mausolo adından gelmektedir. Mozole terimi, o zamandan itibaren yere inşa edilen mezarlara verilen isim oldu.
3. Mausolos’un karısı Artemisia, aynı zamanda onun kız kardeşiydi. O günlerde hükümdarların kız kardeşleriyle evlenmeleri yaygındı.
4. Artemisia, mezarı inşa etmek için ünlü Yunan sanatçıları tuttu. Mezarın şeklini iki Yunan mimar Pytheos ve Satyros tasarladı. Ayrıca, mezara Yunan, Likya ve Mısır da dahil olmak üzere çeşitli kültürel etkilere katkıda bulunan çeşitli sanatçılar da vardı.
5. Artemisia, Mausolo’dan iki yıl sonra, mezar tamamlanmadan önce öldü.
6. Mezarın tepesinde Pytheos tarafından yapılmış bir heykel bulunuyordu. Oyma, Mausolo ve Artemisia’yı dört büyük atın çektiği bir arabada tasvir etti.
7. Halikarnas Mozolesi üzerinde çalışan diğer Yunan sanatçılar arasında Bryaxis, Scopas de Paros, Timotheus ve Leochares sayılabilir.
8. Mezarın çoğu mermerden yapılmıştır. Etrafı bir avlu ile çevriliydi.
9. Mezarın bulunduğu platforma giden bir merdiven inşa edildi. Merdivenin yanında taş aslanlar vardı.
10. Mozolenin duvarlarında İncil’deki kabartmalarda (sikkelerdeki resimlere çok benzeyen, hafifçe yükseltilmiş) Yunan ve Amazon savaşçılarının ve savaşlarının sahneleri vardı.
11. MÖ 334’te Büyük İskender şehri ele geçirdi, ancak mozole sağlam kaldı.
12. 13. yüzyılda depremler mozolenin sütunlarını devirdi ve taş araba yıkıldı.
13. 13. yüzyılda Haçlılar şehri ele geçirdi. Binalarını inşa etmek için mozolenin birçok bölümünü kullandılar. Halikarnas Kalesi’ni ziyaret ederseniz, kale duvarlarını güçlendirmek için kullanılan mezar parçalarını hala görebilirsiniz.
14. MS 1401’de geriye kalan tek şey mezarın tabanıydı.
15. 19. yüzyılda, bir arkeolog Charles Newton mozolenin kalıntılarını keşfeder. Mausolo ve Artemisia heykellerini ve araba tekerleğinin bir parçasını buldu. British Museum’un Mozole Odası’nda görülebilirler.
16. Mozole yaklaşık 1522’de Haçlılar tarafından yağmalandı ve Mausolo ve Artemisia’nın tüm hazineleri veya cesetleri gitti.
17. Bazıları Mausolo ve Artemisia’nın Halikarnas Mozolesi’nde yakılıp çömleğe konduğunu düşünüyor. Bazıları tabutlara gömüldüklerini düşünüyor. Her iki teori için de kanıt yoktur.
18. Antik Dünyanın Yedi Harikası’nın listelenmesinden sorumlu olan Saydalı Antipater, Halikarnas Mozolesi’ni dahil etmeyi seçti. Sebebi, bunu estetik bir zafer olarak görmesiydi.